Το τελευταίο διάστημα, παρακολουθώντας την επικαιρότητα, με μεγάλη ευκολία διακρίνω μια επίθεση προς την τέχνη από τις αρκετά βολικές θέσεις της Βουλής και από τους ακόμα πιο βολικούς και οπισθοδρομικούς καναπέδες των ελληνικών νοικοκυριών
Αρκετά είναι τα περιστατικά που “γεννούν” απορίες για το πόσο τελικά είναι κεκτημένα τα δικαιώματα ή, ακόμα καλύτερα, πόσο ελεύθερα μπορούμε τελικά να εκφραστούμε.
Άμα χρησιμοποιείς αιχμηρές λέξεις στο “βήμα” και είσαι γυναίκα, ξαφνικά πρέπει να είσαι και μάνα. Άμα ανεβάζεις θεατρική παράσταση πρέπει να είσαι καλά εξοπλισμένος, αφού μπορεί να έρθουν οι Αρχές. Βέβαια, το πιο “επικίνδυνο”, “νοσηρό” και “εγκληματικό” με διαφορά είναι οι συναυλίες. Γιατί είναι γνωστό πως κάθε νότα που ηχεί στα στενά των Εξαρχείων είναι ικανή να πυροδοτήσει την οργή του λαού.
Το υπερκορεσμένο και πασίγνωστο “ντεμπούτο” του βουλευτή της ΝΙΚΗΣ, που κατέστρεψε εκθέματα της Εθνικής Πινακοθήκης, είναι ένα αρκετά χαρακτηριστικό παράδειγμα με το τι ακριβώς συμβαίνει στην έννοια της τέχνης. Η απόφαση, άλλωστε, του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, να απαγορεύσει τις συναυλίες στα Εξάρχεια, επιβεβαιώνει άψογα τη θέση του πολιτισμού στη σύγχρονη Ελλάδα. Βέβαια, είναι ξεκάθαρο πως η απειλή δεν είναι η μολότοφ, αλλά το τραγούδι, καθώς ο κίνδυνος έγκειται στη δημιουργία και όχι στην παραβατικότητα. Τα καλά νέα από τη μία είναι πως η μουσική δεν μπορεί να σωπάσει, γιατί κάποιοι τη θέλουν… βουβή.
Τα χρώματα, το τραγούδι, η θεατρικότητα και ο χορός ευτυχώς υπάρχουν παντού. Όλο και κάποιος παράνομος θα αφήσει τη μουσική να παίξει και να ακουστεί από το μπαλκόνι του. Τα κακά νέα – κυρίως για τους “ξεχασμένους” στο παρελθόν και τους καλά “βολεμένους” στις αναπαυτικές καρέκλες – είναι ότι δεν πρόλαβαν να φιμώσουν, να παραβιάσουν ή ακόμα και να καταστρέψουν όλα τα είδη τέχνης. Αφήσανε κάνα δυο, έτσι για να πορεύεται ο πολίτης, γιατί μην ξεχνάμε, για την «Προστασία του Πολίτη» κάνουμε λόγο.
Ακόμα πιο θλιβερό βέβαια είναι το γεγονός ότι οι Αρχές, οι οποίες σαφώς είναι επέκταση και το όργανο του υπουργείου, έχουν αποκτήσει αντανακλαστικά λογοκρισίας και σκοταδισμού.
Συγκεκριμένα, στην Ιεράπετρα σημειώθηκε περιστατικό, στο όποιο οι Αρχές έκαναν “έφοδο” σε θεατρική παράσταση μαθητών, μετά από ανώνυμη καταγγελία σχετικά με «προβληματικό περιεχόμενο». Αδιανόητο πως στην ίδια πρόταση υπάρχουν οι λέξεις “έφοδος” και “μαθητική θεατρική παράσταση”, ενώ ακόμα πιο μεσαιωνικό το νόημα, “η τέχνη που στέκεται δίπλα στα όπλα και τη στολή”.
Ωστόσο, με εντελώς αθώες σκέψεις αναρωτιέμαι πώς το συγκεκριμένο υπουργείο μπορεί να επιβάλει “τάξη” στην τέχνη ή μάλλον πώς το συγκεκριμένο υπουργείο μπορεί να έχει σχέση με την τέχνη. Η δημιουργία, η έκφραση και η αναπαράσταση της πραγματικότητας μέσα από τα μάτια ενός καλλιτέχνη δεν έχει τίποτε να κάνει με ένα “ξύλινο” θεσμικό πόστο. Η αστυνόμευση στην τέχνη δεν είναι συμβατή εν έτει 2025 και το ίδιο θα μπορούσε να απαντήσει και ένα παιδί, δικαιολογώντας τις αθώες σκέψεις που προανέφερα.
Η ελευθερία της έκφρασης έχει… πέσει σε λάθος χέρια, την ίδια ώρα που δε θα έπρεπε καν να διοικείται από τρίτους, παρά μόνο από εμάς. Η ελευθερία του λόγου περνάει κρίση, καθώς θεωρείται ένοχη για εγκλήματα και διατάραξη κοινωνικής ομαλότητας. Ενδεχομένως διανύουμε την εποχή που η ελευθερία μας υπάρχει μόνο για να μπορεί να στερεί την ελευθερία κάποιου άλλου.
