Το εθνικό πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας παρουσίασε ο πρωθυπουργός
«Κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι το φετινό καλοκαίρι», δήλωσε ο πρωθυπουργός στο πλαίσιο της παρουσίασης του προγράμματος “Αιγίς”, που αφορά στην αντιπυρική προστασία της χώρας.
Το Εθνικό Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας “Αιγίς” περιλαμβάνει μια σειρά από ποικίλες αλλά και στοχευμένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση υποδομών και τεχνικού εξοπλισμού, την αναβάθμιση δεξιοτήτων ανθρωπίνων πόρων και του γνωσιακού υπόβαθρου, την ενσωμάτωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και την προώθηση της καινοτομίας στον τομέα Πολιτικής Προστασίας.
Βασικές προτεραιότητες του μηχανισμού είναι αφενός η πρόληψη, η ετοιμότητα και η προστασία της ζωής, της υγείας και της περιουσίας των πολιτών, του περιβάλλοντος, της πολιτιστικής κληρονομιάς, των υποδομών, των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των υπηρεσιών ζωτικής σημασίας, των υλικών και άυλων αγαθών από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές και λοιπές απειλές συναφούς προέλευσης, που προκαλούν ή ενδέχεται να προκαλέσουν καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης σε ειρηνική περίοδο, και αφετέρου τη μείωση του κινδύνου και την αντιμετώπιση, αποκατάσταση και ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους.
Το κόστος του ανέρχεται στα 2,1 δισεκατομμύρια και η χρηματοδότησή του έρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Όπως ειπώθηκε, μέσα σε 9 μήνες προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί 1,5 δισ. ευρώ, έργα άλλων 320 εκατομμυρίων θα προκηρυχθούν μέχρι το τέλος Μαΐου ανεβάζοντας το ποσό σε 1 δισ. 820 εκατ. ευρώ, ενώ πριν τον Αύγουστο το “Αιγίς” θα έχει ολοκληρωθεί στο σύνολό του. Οι παραλαβές των έργων θα αρχίσουν από το 2025.
«Αυτός ο εξοπλισμός δε θα υπήρχε αν δεν είχαμε εξασφαλίσει τα ανάλογα κονδύλια από τις Βρυξέλλες. Μόνο το Ταμείο Ανάκαμψης έχει διαθέσει πόρους 36 δισ. ευρώ στη χώρα μας. Το μισό ποσό είναι απευθείας επιχορηγήσεις και το υπόλοιπο χαμηλότοκα δάνεια», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι το εν λόγω πρόγραμμα είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα αναβάθμισης του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας στην Ελλάδα.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, επιχειρησιακό εξοπλισμό και εναέρια και επίγεια μέσα αντιμετώπισης (7 Canadair, 10 ελικόπτερα μεσαίου τύπου, 25 αμφίβια μονοκινητήρια αεροσκάφη, 1.100 οχήματα της Πυροσβεστικής κ.ά.), εξοπλισμό και μέσα υποστήριξης και συντονισμού (3 ελικόπτερα μεσαίου τύπου, 3 αεροσκάφη air-surveillance, 3 ελικόπτερα μεσαίου τύπου, 1 δικινητήριο αεροσκάφος, 101 drones, κινητά κέντρα επιχειρήσεων), συστήματα προειδοποίησης και μέσα πρόληψης (εθνική βάση δεδομένων- τεχνητή νοημοσύνη, συστήματα πυρανίχνευσης πυρόσβεσης, μετεωρολογικούς σταθμούς και ραντάρ, αναβάθμιση του 112 με ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών κ.ά.), καθώς και αναβάθμιση υποδομών και εγκαταστάσεων (πάρκο προσομοίωσης, εξοπλισμός εθελοντών, εκπαίδευση κ.ά.).
Απορίες των αυτοδιοικητικών
Ερωτηματικά προκαλούν οι άξονες δράσεις του προγράμματος που αφήνουν εκτός την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως λένε στελέχη Περιφερειών και Δήμων, όταν το κεντρικό κράτος με “ψίχουλα” τούς ζητά να ενισχύσουν την αντιπυρική προστασία της χώρας, καθώς μέσω ΕΣΠΑ η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να τους ενισχύσει με υλικοτεχνική υποδομή και προσωπικό για να μπορούν να ανταποκριθούν, χωρίς να πιέζονται στις απαιτήσεις της πρόληψης και κατάσβεσης πυρκαγιών.
Την απουσία ενίσχυσης των παραπάνω αποκαλύπτουν οι άξονες του προγράμματος “Αιγίς”, με την ενίσχυση να συγκεντρώνεται σε υπουργεία και Σώματα Ασφαλείας.
«Κάνουμε ό,τι καλύτερο για φέτος»
«Δε θα ακούσετε ποτέ από εμένα, ούτε από τον υπουργό, ότι είμαστε πανέτοιμοι. Κάνουμε το καλύτερο. Μερικές φορές η μάχη με τη φύση μπορεί να είναι άνιση», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο πλαίσιο της ίδιας εκδήλωσης για τη φετινή περίοδο.
«Δεν αντιμετωπίζουμε τη νέα πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής με κατεβασμένα τα χέρια. Η Ελλάδα του 2024 δε θυμίζει σε τίποτα την Ελλάδα του 2019, όταν η Πολιτική Προστασία ήταν περιθωριακή γραμματεία και στεγαζόταν σε ένα ετοιμόρροπο κτήριο, με ανενεργό το 112. Έχουμε κάνει μια σημαντική πρόοδο. Έχουμε αποκτήσει ένα φορέα, ο οποίος έχει στιβαρότητα και αποτελεσματικότητα. Είναι μια προσπάθεια που έχει τη σφραγίδα των Νίκου Χαρδαλιά, Χρήστου Στυλιανίδη και τώρα του Βασίλη Κικίλια», τόνισε.
«Η κρίση, δυστυχώς, είναι ήδη παρούσα, απειλώντας ζωές, περιουσίες και κρίσιμες υποδομές», πρόσθεσε.
«Τίποτα δε θα είναι όπως χθες και είναι υποχρέωσή μας να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες. Η πρόληψη, η καταστολή και η αποκατάσταση γίνονται αναγκαίο τρίπτυχο, έχοντας προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής».
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τους αφανείς ήρωες της πρώτης γραμμής που σβήνουν πυρκαγιές, που σώζουν ζωές στις πλημμύρες, που παρεμβαίνουν μετά από κάθε σεισμό και με αυτοθυσία δίνουν όλες τις μάχες, όπως είπε.
Ευχαρίστησε μάλιστα ξεχωριστά τους εθελοντές και σημείωσε πως η εμπειρία των περασμένων ετών μάς δίνει δύναμη και γνώση για την αντιπυρική περίοδο, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει. Αναφέρθηκε στις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο και έκανε λόγο για δύσκολη αντιπυρική περίοδο.
Ευχαρίστησε και τα στελέχη των Δασικών Υπηρεσιών, σημειώνοντας πως είναι επιτυχία το “πάντρεμα” των Δασικών Υπηρεσιών με την Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Με αφορμή τα νέα “Καναντέρ” που θα πάρει η χώρα, είπε ότι υποκλίνεται στους χειριστές των παλιών πυροσβεστικών αεροσκαφών και ανέφερε μεταξύ άλλων: «Έχουμε πάρει απόφαση να πάρουμε ελικόπτερα μεσαίου τύπου, ώστε να παρεμβαίνουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται στο πεδίο των επιχειρήσεων».
Υπενθύμισε ότι έχουν γίνει πιο αυστηρές οι ποινές για τους εμπρηστές, αλλά και για εκείνους που τις προκαλούν από αμέλεια, κι ότι όλες οι δασικές εκτάσεις οι οποίες καίγονται κηρύσσονται αυτόματα αναδασωτέες».
Μίλησε για τη σημασία της πρόληψης και ειδικά στο πρόγραμμα “antinero”.
«Είναι η πρώτη φορά που δαπανώνται τόσοι πόροι για προληπτικές δράσεις», ανέφερε, ενώ είπε ότι «υπάρχει ατομική ευθύνη στον καθαρισμό των οικοπέδων».
Υπογράμμισε πως η αξιοποίηση της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης προσθέτει χρήσιμα “όπλα” και είμαστε στην πρώτη γραμμή δοκιμής νέων μοντέλων πρόβλεψης, είτε μιλάμε για πυρκαγιές, είτε για πλημμύρες.
«Δε θα ακούσετε ποτέ από εμένα, ούτε από τον υπουργό, ότι είμαστε πανέτοιμοι. Ούτε ότι η πολιτική προστασία μπορεί να γίνει πεδίο πολιτικής διαμάχης. Κάνουμε το καλύτερο. Μερικές φορές η μάχη με τη φύση μπορεί να είναι άνιση», επανέλαβε.
Οι τέσσερις άξονες του “Αιγίς”: Υποδομές, πρόληψη, συντονισμός και αντιμετώπιση
Αναλυτικά οι άξονες του “Αιγίς”:
1ος Άξονας: “Υποδομές”
1. Κτήρια Φάρος, Άτλαντας, Προμηθέας και λοιπές κτηριακές εγκαταστάσεις.
2. ΠΕΚΕΠΠ.
3. Πάρκο προσομοίωσης φυσικών καταστροφών.
4. Εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων και εξοπλισμός των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, της Πολιτικής Προστασίας και του Πυροσβεστικού.
5. Εξοπλισμός Εθελοντικών Οργανώσεων.
6. Οχήματα μεταφοράς, δασοπυρόσβεσης και αντιμετώπισης φυσικών και λοιπών καταστροφών για το προσωπικό ΓΓΠΠ, ΠΕΚΕΠΠ.
7. Αναβάθμιση δεξιοτήτων ανθρώπινου δυναμικού, δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας διαχείρισης μάθησης και ευαισθητοποίηση πληθυσμού.
8. Τεχνική Βοήθεια.
2ος Άξονας: “Συστήματα προειδοποίησης και μέσα πρόληψης”
1. Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου για την πρόληψη, άμεση επέμβαση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές.
2. Εθνική Βάση Δεδομένων: Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Κινδύνων και Πρόληψης.
3. Προμήθεια συστημάτων πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης (ευαίσθητες περιοχές, αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.).
4. Προμήθεια εξοπλισμών συστημάτων πρόληψης, αντιμετώπισης, διαχείρισης και έγκαιρης προειδοποίησης για φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους.
5. Προμήθεια μετεωρολογικών σταθμών για την έγκαιρη προειδοποίηση φυσικών καταστροφών.
6. Προμήθεια σταθμών επικοινωνιών έκτακτης ανάγκης και παροχής κλιματολογικών δεδομένων περιοχών ενδιαφέροντος (αυτόνομο-ανεξάρτητο σύστημα επικοινωνιών χωρίς δέσμευση σε υπάρχουσες υποδομές – radar).
7. Μερική αναβάθμιση της Τεχνολογικής Υποδομής της μονάδας 5 (UNIT 5), 112- ΕΣΚΕΔΙΚ.
8. Προμήθεια ασθενοφόρων οχημάτων.
9. Εφαρμογές ψηφιακής υγείας (digital health) για τη διαχείριση έκτακτων περιστατικών, κρίσεων και συντονισμό εμπλεκόμενων φορέων.
10. Υποστηρικτικές ενέργειες για την εναρμόνιση με την Κοινοτική Νομοθεσία (Master Plan έργων αντιπλημμυρικής προστασίας).
3ος Άξονας: “Εξοπλισμός, μέσα υποστήριξης και συντονισμού”
1. Προμήθεια 3 ελικοπτέρων μεσαίου τύπου (medium weight category) για υγειονομικές αποστολές, αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, καθώς και για τη μεταφορά της ομάδας πρώτης απόκρισης διαχείρισης συμβάντων της ΓΓΠΠ.
2. Προμήθεια 3 δικινητήριων Turboprop αεροσκαφών ως Εναέρια Κέντρα Επιχειρήσεων, παρακολούθησης και καταγραφής δεδομένων (air-surveillance).
3. Προμήθεια 1 δικινητήριου Jet αεροσκάφους μεταφοράς ομάδας Πρώτης Απόκρισης/ συντονισμού επιχειρήσεων/ αεροδιακομιδών.
4. Αναβάθμιση-εκσυγχρονισμός δύο Super Puma.
5. Προμήθεια μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΜηΕΑ) και Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣΜηΕΑ) για εναέρια επιτήρηση.
6. Κινητά κέντρα επιχειρήσεων στις 13 Περιφέρειες.
7. Σύστημα διαχείρισης στόλου οχημάτων GPS Πυροσβεστικού Σώματος, οχημάτων Πολιτικής Προστασίας Περιφερειών και Δήμων, αναβάθμιση Συστήματος Engage.
8. Σύστημα ασύρματης επικοινωνίας για το Πυροσβεστικό Σώμα και τον Εθνικό Μηχανισμό Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων (Nat-CHAMM).
9. Κάψουλες απομόνωσης και λοιπός εξοπλισμός για τη μεταφορά ασθενών.
10. Υγειονομικός εξοπλισμός για εναέρια μέσα.
4ος Άξονας: “Επιχειρησιακός εξοπλισμός και μέσα αντιμετώπισης”
1. Προμήθεια δέκα (10) μεσαίου τύπου Ελικοπτέρων (Ε/Π).
2. Προμήθεια 5 νέων πυροσβεστικών Α/Φ τύπου Canadair CL515 προς αντικατάσταση των Canadair 215.
3. Αναβάθμιση-εκσυγχρονισμός 7 Α/Φ Canadair CL 415.
4. Προμήθεια Αμφιβίων Μονοκινητήριων Αεροσκαφών (ΑΜΑ) Σταθερής Πτέρυγας.
5. Οχήματα επιτήρησης αγροδασικών περιοχών για τη Δασική Υπηρεσία.
6. Πυροσβεστικά οχήματα και λοιπά μέσα για το Πυροσβεστικό Σώμα.
7. Ειδικά μέσα περιπολίας και απομάκρυνσης πολιτών και οχήματα που συμβάλουν στην επιχειρησιακή ετοιμότητα.
8. Προμήθεια πλωτών μέσων για τη μεταφορά και απομάκρυνση πολιτών και λοιπού απαιτούμενου εξοπλισμού.
9. Προμήθεια μέσων ατομικής προστασίας και ατομικού εξοπλισμού προσωπικού Πυροσβεστικού Σώματος και ΕΜΑΚ
10. Προμήθεια 23 πτυσσόμενων μεταφερόμενων γεφυρών για αντιμετώπιση πλημμυρών, καταστροφών κ.λπ.
