Πάσχα στο δρόμο για τους άστεγους στο Ηράκλειο: Δεν έχουν «πού την κεφαλήν κλίνη»  – Θλίψη και προβληματισμός (pics)

Τέσσερις είναι οι άστεγοι άνθρωποι στην πόλη του Ηρακλείου, σύμφωνα με τα πρόσφατα επίσημα στοιχεία. Όμως σε αυτούς δεν έχουν προστεθεί άτομα ή ακόμα και οικογένειες ενδεχομένως που ζουν σε εγκαταλελειμμένα ερείπια ή αυτοκίνητα που έχουν μετατρέψει σε σπίτια και δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν και να καταγραφούν.

Συνεπώς, ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί πως οι άστεγοι της πόλης είναι ακόμα περισσότεροι, παρά το ότι φαίνεται να έχουν μειωθεί σε σχέση με το 2018, οπότε και ξεπερνούσαν τους 50!

Έστω και για μια φορά το βλέμμα όλων μας έχει πέσει πάνω στην εικόνα κάποιου άστεγου, καθώς είναι άτομα που βρίσκονται ανάμεσά μας…

Ζουν καθημερινά παλεύοντας με τον κίνδυνο, εκτεθειμένοι σε δύσκολες συνθήκες. Από τη μια στις κρύες νύχτες του χειμώνα και από την άλλη στις θερμές του καλοκαιριού, γνωρίζοντας πολύ καλά τα σοβαρά θέματα υγείας που μπορούν να τους προκαλέσουν, όπως στην περίπτωση του άστεγου 50χρονου Φρανκ από τη Γερμανία, ο οποίος έζησε μόνος σε άθλιες συνθήκες, που κλόνισαν την υγεία του, για να αφήσει την τελευταία του πνοή τον Μάρτιο του 2022 στην πλατεία Κορνάρου, στο κέντρο του Ηρακλείου!

Οι τέσσερις καταγεγραμμένοι από τις υπηρεσίες του Δήμου άστεγοι που ζουν στην πόλη του Ηρακλείου έχουν επιλέξει αυτόν τον τρόπο ζωής. Παρά τις προσπάθειες τόσο της Αντιδημαρχίας Κοινωνικής Πολιτικής, όσο και των αντίστοιχων δομών που λειτουργούν για τη φροντίδα και την προστασία τους, δεν επιθυμούν να φιλοξενηθούν ή να βρουν μόνιμη στέγη.

Ωστόσο, παρά το ότι έχουν επιλέξει να ζουν στον δρόμο και να κοιμούνται σε παγκάκια, πάνω σε χαρτόκουτες ή σε κάποια γωνιά, είναι άνθρωποι και ως οφείλουμε πρέπει να τους βοηθάμε για να μπορούν να κρατηθούν στη ζωή.

Χέρι βοηθείας και σανίδα σωτηρίας για όλους αυτούς τους ανθρώπους, πέρα από τους πολίτες εκείνους που από ευαισθησία και εντελώς εθελοντικά τους βοηθούν, αποτελούν οι κοινωνικές δομές του Δήμου Ηρακλείου, τις οποίες και θα αναλύσουμε στη συνέχεια του ρεπορτάζ μας, που στόχο έχουν να τους παρέχουν τα πάντα: Από κουβέρτες, ρούχα, τρόφιμα, ιατρική περίθαλψη, εξετάσεις, φάρμακα, ψυχολογική υποστήριξη κ.λπ., μέχρι το να βρουν δουλειά, στέγη ή ακόμα και να τους καλύπτεται το ενοίκιο από τον Δήμο και μέσω αντίστοιχων προγραμμάτων, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή σε τοπικό επίπεδο για 48 οικογένειες. Οικογένειες που, ενώ βρίσκονταν στα όρια της φτώχιας, κατάφεραν να επανενταχθούν στην κοινωνία με το πρόγραμμα “Στέγαση και Εργασία”, όπως και άλλα συναφή, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επιβίωσή τους, καθώς βρήκαν και σπίτι και δουλειά και έτσι μπορούν και πάλι να κάνουν όνειρα. Έκτοτε όμως τα προγράμματα αυτά δεν “ξαναέτρεξαν”, με τους ενδιαφερόμενους να περιμένουν εναγωνίως την επανεφαρμογή τους, καθώς με την ακρίβεια και την ανέχεια να μαστίζει την ελληνική κοινωνία κρίνονται πιο αναγκαία από ποτέ.

Οι δομές Κοινωνικής Πολιτικής

Ο Δήμος Ηρακλείου διαθέτει πάρα πολλές δομές που στηρίζουν τις ευπαθείς ομάδες πολιτών, τους άστεγους, τους ηλικιωμένους, τους αναξιοπαθούντες, τους μετανάστες και τους Ρομά.

Συγκεκριμένα, διαθέτει έντεκα Κέντρα Κοινωνικής Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΚΕΚΟΙΦ-ΑΠΗ). Πρόκειται για δομές οι οποίες προσφέρουν βοήθεια σε καθημερινές ανάγκες των ωφελούμενων. Διαθέτουν κοινωνικούς λειτουργούς, ιατρικό προσωπικό και νοσηλευτές. Παράλληλα λειτουργούν έντεκα “Βοήθεια στο Σπίτι”, τα οποία προσφέρουν κατ’ οίκον βοήθεια σε πάνω από 1.000 οικογένειες που ζουν στον δήμο μας, αλλά δεν έχουν υποστηρικτικό περιβάλλον.

«Επισκεπτόμαστε τα άτομα αυτά στην οικία τους και τους βοηθάμε σε ό,τι χρειάζονται. Πληρώνουμε λογαριασμούς, τους φτιάχνουμε τα φάρμακα, καθαρίζουμε το σπίτι τους. Σε πολλές περιπτώσεις επίσης προσφέρεται καθημερινά φαγητό», είπε ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Γιώργος Τσαγκαράκης.

Πολύτιμη είναι και η λειτουργία του ΚΔΑΠ ΑμεΑ του Δήμου Ηρακλείου, για παιδιά και ενήλικες με αναπηρία, το οποίο καλύπτει αυτή τη στιγμή τις ανάγκες 28 ατόμων. Επειδή όμως από την πρώτη στιγμή λειτουργίας του εκδηλώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον από τα άτομα με αναπηρία, φιλοδοξία του Δήμου είναι άμεσα μέσα στο καλοκαίρι το Κέντρο να είναι σε θέση να εξυπηρετήσει συνολικά 50 άτομα. Για τον λόγο αυτό και σύντομα αναμένεται να γίνουν προσλήψεις σε ιατρικό (λογοθεραπευτές και ψυχολόγους), καθώς και βοηθητικό προσωπικό.

Κάπου εδώ έρχεται να προστεθεί και η συμβολή του Κέντρου Κοινότητας, που ουσιαστικά είναι το πρώτο σημείο επαφής του πολίτη με την Κοινωνική Υπηρεσία του κάθε Δήμου. Από εκεί ο πολίτης ενημερώνεται για όλα τα επιδόματα που δικαιούται, όλους τους φορείς, υπηρεσίες και προγράμματα που του παρέχουν κοινωνική φροντίδα οποιασδήποτε μορφής. Παράλληλα, στο Κέντρο Κοινότητας, με παραρτήματα για Ρομά και Μετανάστες, οι αντίστοιχοι πληθυσμοί μπορούν να απευθύνονται για πιο εξειδικευμένες υπηρεσίες, οι οποίες έχουν σχέση με τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, με στόχο την αναβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου και την πλήρη κοινωνική τους ένταξη. Από το συγκεκριμένο Κέντρο μάλιστα, όπως τόνισε ο κ. Τσαγκαράκης, έχουν βοηθηθεί πάνω 3.000 οικογένειες.

Σημαντικές, την ίδια στιγμή, είναι και δομές όπως το Κοινωνικό Φαρμακείο, μέσα από το οποίο παρέχονται φάρμακα σε άτομα που έχουν ανάγκη. Και ταυτόχρονα η 4η ΤΟΜΥ, το Δημοτικό Ιατρείο, το οποίο διαθέτει 4 γιατρούς. Καθημερινά από αυτό εξυπηρετούνται χιλιάδες άτομα και λειτουργεί, όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Τσαγκαράκης, «υποδειγματικά».

Να σημειωθεί βέβαια ότι δομή που όλοι έχουμε αγγίξει με μεγάλη ευαισθησία, και η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στις ανάγκες που παρουσιάζει η κοινωνία σήμερα, είναι και ο “Ξενώνας Γυναικών”.

Με voucher η βοήθεια από το Κοινωνικό Παντοπωλείο

Με κριτήριο πάντα την κάλυψη των αναγκών και την αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των ωφελουμένων, το Κοινωνικό Παντοπωλείο, όπως μας έκανε γνωστό ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Γιώργος Τσαγκαράκης, αλλάζει τρόπο λειτουργίας. Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Τσαγκαράκης, «πλέον δε θα βλέπουμε να σχηματίζονται ουρές ωφελούμενων έξω από τη δομή, περιμένοντας να λάβουν την πολυπόθητη τσάντα με τα τρόφιμα», πράγμα που ενδεχομένως να τους στιγματίζει και να τους ρίχνει ψυχολογικά. Με στόχο αυτοί οι άνθρωποι να ζουν με αξιοπρέπεια, «θα δίνεται πλέον η δυνατότητα σε αυτά τα άτομα να εξυπηρετούνται μέσω voucher και σε συνεργασία με τον ανάδοχο που θα πάρει τον διαγωνισμό», όπως είπε ο κ. Τσαγκαράκης.

Την ίδια ώρα και ενόψει των εορτών του Πάσχα, από την Αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής και σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς θα μοιραστούν 621 μερίδες κρέας σε ωφελούμενους που δε δύνανται να το αγοράσουν και το έχουν ανάγκη για να μπορέσουν κι αυτοί να γιορτάσουν.

Με την ακρίβεια και την ανέχεια όμως να μην έχουν τελειωμό, ταλανίζοντας την ελληνική κοινωνία, και με γνώμονα ότι «ένα 7% του πληθυσμού μας ζει στα επίπεδα της φτώχιας, και αυτό είναι ένα τεράστιο ποσοστό», όπως σημείωσε ο κ. Τσαγκαράκης, «οι ανάγκες δε σταματούν ποτέ. Αντιθέτως συνεχώς αυξάνονται».

Την ίδια όμως ώρα, μεγάλη είναι και η ανάγκη επάνδρωσης των κοινωνικών δομών, που όλα αυτά τα χρόνια επιτελούν σπουδαίο κοινωνικό έργο, με επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να μπορούν να λειτουργούν ομαλά και να καλύπτουν τις ολοένα αυξανόμενες κοινωνικές ανάγκες.

ΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Δεν έχουν «πού την κεφαλήν κλίνη»

Σε αυτό το σημείο να θυμίσουμε μερικές πρόσφατες ιστορίες αστέγων που προβλημάτισαν την κοινωνία της πόλης του Ηρακλείου:

* 50χρονος Φρανκ – Ο άστεγος που έφυγε από τη ζωή στην πλατεία Κορνάρου: Τραγική ήταν η ιστορία αλλά και η κατάληξη του Φρανκ από τη Γερμανία, που πέθανε τον Μάρτιο του 2022, μόνος στην άκρη της πλατείας Κορνάρου του Ηρακλείου, πολύ μακριά από τη χώρα που γεννήθηκε… Στην πλατεία Κορνάρου είχε εμφανιστεί τους τελευταίους μήνες, λίγο πριν πεθάνει. Εκεί περνούσε τις μέρες του, εκεί και τις νύχτες. Άλλοτε με χαρτόκουτες και άλλοτε χωρίς, μόνο με κάποια σκεπάσματα ή ρούχα που του έδιναν περιστασιακά πολίτες και υπηρεσίες.

Ήταν γνώριμος τους τελευταίους μήνες στους καταστηματάρχες και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Κάποιες μέρες χανόταν και μετά πάλι επέστρεφε… Η υγεία του ήταν κλονισμένη, αν και μόνο 50 ετών. Ήταν Γερμανός, αλλά στη Γερμανία δε βρέθηκαν συγγενείς, ούτε καν δικοί του άνθρωποι.

Η περίπτωσή του είχε απασχολήσει τον Δήμο Ηρακλείου, τον εισαγγελέα, το ΚΕΘΕΑ, ακόμη και το ΕΚΑΒ. Οι αρμόδιες υπηρεσίες τον είχαν πολλές φορές προσεγγίσει για να τον βοηθήσουν, αλλά ο ίδιος πάντα αρνιόταν. Εκείνες τις ημέρες του Μάρτη λίγο πριν πεθάνει έκανε πολύ κρύο, όμως εκείνος παρέμεινε στη γωνία του στην πλατεία, δίπλα στους παλιούς υπόγειους κάδους, πιο πέρα από το άγαλμα της Αρετούσας και του Ερωτόκριτου.

Ξαφνικά έφτασε στα γραφεία της εφημερίδας “Νέα Κρήτη” μια φωτογραφία με έναν άστεγο από κάποιον ευαισθητοποιημένο πολίτη, ζητώντας να δημοσιοποιηθεί η περίπτωση αυτή μήπως και βρεθεί λύση. Η φωτογραφία αυτή έμελλε να είναι και η τελευταία. Δυστυχώς δεν πέρασε πολλή ώρα και τότε έγινε γνωστό ότι το ΕΚΑΒ ειδοποιήθηκε να παραλάβει έναν άνδρα χωρίς τις αισθήσεις του από την πλατεία Κορνάρου. Λίγο αργότερα έγινε γνωστό ότι επρόκειτο για τον “γνωστό” άστεγο της περιοχής. Ήταν ο 50χρονος Φρανκ, που έφυγε από τη ζωή, μόνος μια μέρα με πολύ κρύο. Έζησε μόνος σε άθλιες συνθήκες, που κλόνισαν την υγεία του, και πάλεψε μια ζωή με τους δαίμονές του.

* Άστεγος κοιμάται στο πλακόστρωτο της πλατείας Ελευθερίας: Πριν από μερικές μέρες, η εικόνα άστεγου να κοιμάται στο πλακόστρωτο της πλατείας Ελευθερίας έφερε στο φως την ιστορία ζευγαριού που ήρθε να δουλέψει στην Κρήτη. Δε κατάφερε όμως να βρει δουλειά κι έτσι έμεινε χωρίς λεφτά να κοιμάται στους δρόμους του Ηρακλείου, αναζητώντας χρήματα για ένα διπλό ακτοπλοϊκό εισιτήριο, προκειμένου να επιστρέψουν στο σπίτι τους στην Αθήνα. Η περιπέτειά τους βέβαια, χάρη στην αλληλεγγύη του κόσμου, έλαβε τέλος καθώς βρέθηκαν τα χρήματα και κατάφεραν να γυρίσουν σπίτι τους. Όμως, δυστυχώς, όλες οι περιπτώσεις δεν έχουν αίσιο τέλος…

* Άστεγος στα Νεώρια, στο λιμάνι του Ηρακλείου: Άλλος ένας άστεγος άνδρας εδώ και κάμποσο καιρό είχε βρει καταφύγιο κάτω από τα Νεώρια στην παραλιακή Ηρακλείου, απέναντι από τα γραφεία του ΟΛΗ. Ο άνθρωπος αυτός έχει στήσει το “σπιτικό” του κάτω από μια καμάρα. Δεν είναι η μοναδική περίπτωση, αφού συχνά βλέπουμε ανθρώπους να κοιμούνται σε παγκάκια, σε πάρκα, στον Καράβολα και σε άλλα σημεία της πόλης. Άνθρωποι που κάποτε είχαν σπίτι, λεφτά, δουλειά, οικογένεια, φίλους και συγγενείς, όμως σε μια στιγμή τα έχασαν όλα. Με τη φτώχια να τους χτυπά την πόρτα, δεν μπόρεσαν ποτέ ξανά να σταθούν στα πόδια τους. Παλεύουν με τους δαίμονές τους, και έχουν ανάγκη όλους εμάς…

Γιώργος Τσαγκαράκης

«Ο Δήμος πληρώνει ενοίκια σε 48 οικογένειες»

Τη συμβολή των προγραμμάτων αυτών αλλά και τις προσπάθειες στήριξης του Δήμου προς τους άστεγους και τις ευπαθείς ομάδες αναλύει παρακάτω ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Γιώργος Τσαγκαράκης.

Συγκεκριμένα, όπως ο ίδιος τονίζει, «ο Δήμος αυτή τη στιγμή πληρώνει συνολικά ενοίκια σε 48 οικογένειες που ανήκαν στις ευπαθείς ομάδες μέχρι πρότινος. Όμως εντάχθηκαν στα προγράμματα αυτά και έτσι ο αριθμός των αστέγων μειώθηκε κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Γι’ αυτό και δεν έχουμε τώρα έντονο πρόβλημα στον Δήμο μας. Παράλληλα τους παρέχεται βοήθημα για τις ηλεκτρικές συσκευές με τις οποίες θα στήσουν το σπιτικό τους, ενώ στόχος μας είναι αυτοί οι άνθρωποι να βρουν και εργασία. Τα προγράμματα αυτά έπαιξαν σημαντικό ρόλο γι’ αυτό και όλοι περιμένουμε να “ξανατρέξουν”».

Αναφερόμενος, ωστόσο, στους τέσσερις καταγεγραμμένους άστεγους της πόλης του Ηρακλείου, ο κ. Τσαγκαράκης είπε πως «τους γνωρίζουμε αυτούς τους ανθρώπους και φροντίζουμε να τους προσεγγίζουμε σε πολύ τακτά χρονικά διαστήματα. Προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε. Η βοήθεια που τους παρέχουμε είναι συγκεκριμένη, καθώς δε θέλουν κάτι παραπάνω. Αρνούνται. Τους βοηθάμε πάντα όταν χρειαστεί και διαθέτουμε όλα όσα χρειάζονται».