Θερμοκηπιακή ντομάτα: “Βασιλεύει” η Tuta Absoluta – Εξαπλώνεται το καταστροφικό έντομο και στις καλοκαιρινές καλλιέργειες

Το καταστροφικό κυρίως για την καλλιέργεια της ντομάτας έντομο Τuta Absoluta εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς και στις νέες καλοκαιρινές καλλιέργειες της Ιεράπετρας, λόγω ζέστης αλλά και λόγω εγκατάλειψης των φθινοπωρινών φυτεύσεων ντομάτας, που έχουν μείνει μέσα στα ακαθάριστα θερμοκήπια και αποτελούν πηγή μόλυνσης για γειτονικές θερμοκηπιακές μονάδες που αναγκάζονται να δίνουν καθημερινά την άνιση μάχη με αυτόν τον ανίκητο εχθρό και στο τέλος να τα παρατούν, γράφοντας στο παθητικό τους και άλλα καινούργια χρέη. 

«Μετά τις εορτές του Πάσχα, που συγκεντρώθηκαν στα δημοπρατήρια και στις εμπορικές επιχειρήσεις χιλιάδες τόνοι ώριμης ντομάτας, λόγω υπερπροσφοράς στην ελληνική αγορά, τα προϊόντα έμειναν απούλητα και τα περισσότερα διανεμήθηκαν δωρεάν σε κοινωνικές δομές, άλλα δόθηκαν στα κοπάδια των κτηνοτρόφων για ζωοτροφή και οι πιο προβληματικές λόγω σάπισης ποσότητες μεταφέρθηκαν για κομποστοποίηση στους αδειοδοτημένους χώρους ανακύκλωσης της Ιεράπετρας, αφού οι παραγωγοί τους είχαν επιβαρυνθεί όλα τα έξοδα καλλιέργειας, συγκομιδής και μεταφοράς. 

Εστάλη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης το αίτημα των παραγωγών που είδαν τα προϊόντα τους να σαπίζουν στις αποθήκες, με το οποίο ζητούν ενισχύσεις

Αυτό είχε σαν συνέπεια αυτές οι παλιές καλλιέργειες να εγκαταλειφθούν στην τύχη τους μέσα στα θερμοκήπια χωρίς άλλη φροντίδα, αφήνοντας τους πληθυσμούς της Tuta Absoluta να πολλαπλασιαστούν να φάνε τις ντομάτες που υπήρχαν πάνω στα φυτά και στη συνέχεια να εγκατασταθούν σε γειτονικές καλλιέργειες καλοκαιρινής ντομάτας, τη στιγμή που οι παραγωγοί τους ξεκινούσαν να κάνουν τις πρώτες συγκομιδές. 

Οι παραγωγοί μας, που έχουν υποστεί τις συνέπειες της κατάρρευσης της αγοράς, δεν έχουν το κουράγιο να ξεριζώσουν τις παλιές τους καλλιέργειες, να καθαρίσουν τα θερμοκήπιά τους και να αρχίσουν την απολύμανσή τους, αναβάλλοντας για λόγους οικονομίας αυτές τις εργασίες. Αυτό είναι λάθος, γιατί τα θερμοκήπιά τους γίνονται εστίες ανάπτυξης και πολλαπλασιασμού της Τuta, που συνεχίζοντας το καταστροφικό της έργο εισβάλλει στις νέες καλοκαιρινές καλλιέργειες ντομάτας, οδηγώντας στη χρεωκοπία τους παραγωγούς πριν ξεκινήσουν να απολαμβάνουν τους καρπούς των κόπων τους», μας είπε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού “Ανατολή” και αντιπρόεδρος του ΤΟΕΒ Ιεράπετρας Γιώργος Καραλάκης. 

Ζητούν αποζημίωση για τις ντομάτες που καταλήγουν στις χωματερές 

Επειδή η οικονομική καταστροφή των παραγωγών ντομάτας είναι ανυπολόγιστη, ο Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας, η Αντιδημαρχία Αγροτικής Ανάπτυξης και οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί “Ανατολή”, “Κάμιρος-Κρητικό Περβόλι” και “Νότος” συνέταξαν και απέστειλαν την Τρίτη 22 Μαΐου έγγραφο προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη, διεκδικώντας έκτακτες κρατικές οικονομικές ενισχύσεις, όπως αυτές προβλέπονται από την Ε.Ε. και είχαν δοθεί στις αρχές του 2024 στους αγρότες της γειτονικής Βουλγαρίας. 

«Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει επιφέρει μία τεράστια αναστάτωση στην αγροτική δραστηριότητα της Ελλάδας, με άμεσες οικονομικές συνέπειες για τους Έλληνες αγρότες λόγω κατακόρυφης αύξησης του κόστους παραγωγής, αλλά και έμμεσες επιπτώσεις, για τους καταναλωτές των οποίων η αγοραστική δύναμη έχει συρρικνωθεί. Τις τελευταίες δε εβδομάδες παρατηρείται έντονα το φαινόμενο, όπου κηπευτικά θερμοκηπίου μένουν απούλητα και καταλήγουν σε χώρους ανακύκλωσης λόγω αδυναμίας να απορροφηθούν στην εγχώρια αγορά ή γίνονται ζωοτροφές, όσα δε διανέμονται δωρεάν σε κοινωνικές δομές», αναφέρεται στην επιστολή των Αγροτικών Φορέων της Ιεράπετρας. 

Δεκάδες τόνοι ντομάτας που δεν μπόρεσε να πουληθεί κατέληξαν στις χωματερές της Ιεράπετρας

Τονίζεται επίσης ότι «οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες (βλ. Τουρκία), χωρίς να υπόκεινται σε αντίστοιχο έλεγχο όπως στα προϊόντα των Ελλήνων παραγωγών, επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο αυτήν την κατάσταση, καθώς δημιουργούνται πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού προς τους Έλληνες αγρότες. 
Σημειώνεται ακόμη ότι η καλλιέργεια κηπευτικών θερμοκηπίου είναι από τις πιο δαπανηρές καλλιέργειες, όπου απαιτείται υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και εξοπλισμού, ενώ η ζημιά σε αυτές τις περιπτώσεις ανέρχεται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ ανά στρέμμα. Επιπλέον, υπογραμμίζεται ότι ο βασικός όγκος κηπευτικών θερμοκηπίου που παράγεται αυτή τη χρονική περίοδο προέρχεται από την Περιφέρεια Κρήτης, καθώς οι λοιπές περιοχές της Ελλάδας βρίσκονται ακόμα στο ξεκίνημα. 

Επειδή στη Σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στις 21-22 Μαρτίου 2024 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε τη σημασία ενός ανθεκτικού και βιώσιμου γεωργικού τομέα για την επισιτιστική ασφάλεια και τη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. και κάλεσε την Επιτροπή να προχωρήσει στις εργασίες για την ελάφρυνση της οικονομικής πίεσης των αγροτών και σχεδιασμό μέσων πρόσθετης υποστήριξης, όπως η επέκταση του TCTF, 

Επειδή τον Απρίλιο 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στα κράτη-μέλη για διαβούλευση σχέδιο πρότασης για περιορισμένη παράταση του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης για τις κρατικές ενισχύσεις (“TCTF”), προκειμένου να επιτραπεί η συνεχιζόμενη στήριξη στον πρωτογενή γεωργικό τομέα ενόψει των συνεχιζόμενων διαταραχών της αγοράς, 

Επειδή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ διαβουλεύεται με τα κράτη-μέλη σχετικά με περιορισμένη παράταση για τον πρωτογενή γεωργικό τομέα του τμήματος TCTF, επιτρέπει επί του παρόντος στα κράτη-μέλη να χορηγούν περιορισμένα ποσά ενίσχυσης έως τις 30 Ιουνίου 2024, 

Επειδή τα θερμοκηπιακά κηπευτικά είναι προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία για το εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας, 

Επειδή οι παραγωγοί κηπευτικών θερμοκηπίου αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην τωρινή κατάσταση, άρα και να προγραμματίσουν την επόμενη καλλιέργειά τους, 

Επειδή συντρέχουν και άλλοι λόγοι (π.χ. έλλειψη εργατών γης, κλιματική κρίση, κ.ά.), που καταστούν πλέον μη βιώσιμη την παραγωγή θερμοκηπιακών κηπευτικών, και αυτό θα έχει σαν αντίκτυπο την κατακόρυφη μείωση της εγχώριας παραγωγής στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο, ζητούμε έκτακτες κρατικές οικονομικές ενισχύσεις», προσθέτουν:  

«Ζητούμε, συγκεκριμένα, την ένταξη των παραγωγών κηπευτικών θερμοκηπίου στο πλαίσιο που επιτρέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα κράτη-μέλη, δηλαδή να παρέχουν περιορισμένα ποσά βοήθειας στους γεωργούς μέσω κρατικών ενισχύσεων, ώστε να διασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων στήριξης κρίσεων έως τις 30 Ιουνίου 2024. Ευελπιστούμε να ανταποκριθείτε στο αίτημά μας άμεσα και είμαστε στη διάθεσή σας για διευκρινίσεις σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις αυτής της δράσης», καταλήγουν στο αίτημά τους προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη οι αγροτικοί φορείς της Ιεράπετρας.