Εκλογή Πάπα: Το άγνωστο μυστικό πίσω από τον λευκό καπνό του Βατικανού

Η διαδικασία εκλογής Πάπα μέσα από το κονκλάβιο αποτελεί ένα τελετουργικό αιώνων, περιβαλλόμενο από αυστηρή εχεμύθεια και θρησκευτικό συμβολισμό. Ανάμεσα στα πιο χαρακτηριστικά και μυστηριώδη στοιχεία αυτής της διαδικασίας, ξεχωρίζει η εμφάνιση του λευκού καπνού, η οποία γίνεται παγκόσμιο σύμβολο ότι η Καθολική Εκκλησία απέκτησε νέο Ποντίφικα.

Στην Καπέλα Σιξτίνα, όπου συνεδριάζουν οι καρδινάλιοι, έχουν εγκατασταθεί δύο ειδικές σόμπες. Η πρώτη, ιστορική, χρονολογείται από το 1938 και έχει σφαιρικό σχήμα – χρησιμεύει για την καύση των ψηφοδελτίων. Η δεύτερη, σύγχρονη, κατασκευάστηκε το 2005 και είναι υπεύθυνη για την παραγωγή του καπνού, μαύρου ή λευκού, ανάλογα με το αποτέλεσμα της κάθε ψηφοφορίας.

Το πώς ακριβώς παράγεται ο λευκός καπνός παραμένει σκόπιμα απόρρητο. Μετά το μπέρδεμα του 1958, όταν ο καπνός ήταν ασαφής και προκάλεσε σύγχυση στον κόσμο, το Βατικανό ενίσχυσε τον μηχανισμό με χημικές ουσίες που δημιουργούν πιο ευδιάκριτο αποτέλεσμα. Έτσι, σήμερα χρησιμοποιούνται ειδικά φυσίγγια “fumo bianco”, που εκπέμπουν λευκό καπνό για περίπου έξι λεπτά και τριάντα δευτερόλεπτα.

Αν και οι συγκεκριμένες χημικές συνθέσεις δεν έχουν επισήμως αποκαλυφθεί, ειδικοί αναφέρουν πως βασίζονται κυρίως στο χλωριούχο κάλιο – μια ένωση που αναφλέγεται εύκολα και παράγει λευκά σωματίδια κατά την καύση. Το ίδιο συστατικό, με διαφορετικές προσμίξεις, χρησιμοποιείται και για τον μαύρο καπνό, προσδίδοντάς του το σκοτεινό του χρώμα.

Όταν τελικά εκλεγεί νέος Πάπας, και ο λευκός καπνός ανέβει ψηλά στον ουρανό, ακολουθεί η επίσημη ανακοίνωση. Ο επικεφαλής του Κολεγίου των Καρδιναλίων εμφανίζεται στον εξώστη της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και απευθύνει στους συγκεντρωμένους και στον παγκόσμιο τηλεοπτικό φακό την ιστορική λατινική φράση:
«Annuntio vobis gaudium magnum. Habemus Papam.»
«Σας ανακοινώνω με μεγάλη χαρά: Έχουμε Πάπα.»