«Το ανθρώπινο πρόσωπο της αρχαιότητας» – Η Κρήτη μέσα από τη ματιά του Άγγελου Χανιώτη (vid, pics)
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου διοργανώνει σήμερα Τετάρτη 7 Μαΐου 2025 την ομιλία που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της αρχαιολογικής περιοδικής έκθεσης ΕΚΑΤΟΜΠΟΛΙΣ: Ο Κόσμος της Αρχαϊκής Κρήτης – Ομιλητής είναι ο Άγγελος Χανιώτης, Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Institute for Advanced Study στο Πρίνστον των Η.Π.Α. και συνδιευθυντής της ανασκαφής στην αρχαία Λύττο
Αυτή την ώρα, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, βρίσκεται σε εξέλιξη μια ομιλία εξαιρετικού ενδιαφέροντος. Ο διεθνούς κύρους καθηγητής Άγγελος Χανιώτης, φέρνει στο φως πτυχές της αρχαϊκής και κλασικής Κρήτης που σπάνια αναδεικνύονται: τα πρόσωπα πίσω από τους θεσμούς, τα συναισθήματα πίσω από τις επιγραφές, τις νοοτροπίες πίσω από τους νόμους. Μια προσέγγιση που παντρεύει την αρχαιολογική ματιά με την ανθρώπινη εμπειρία, σε μια εποχή όπου η ιστορική μνήμη συνδέεται περισσότερο από ποτέ με την πολιτιστική ταυτότητα.
Η συστηματική αρχαιολογική έρευνα μας επιτρέπει να συνθέσουμε μια εικόνα για τον υλικό πολιτισμό της Κρήτης – τους οικισμούς, τα ιερά, τα νεκροταφεία, τα τέχνεργα – από τον 7ο έως τον 4ο π.Χ. αιώνα. Αρωγοί στην προσπάθεια της ιστορικής κατανόησης αυτής της περιόδου είναι οι γραπτές μαρτυρίες – κυρίως νομικές επιγραφές και λίγες ιστορικές πηγές. Μέχρι σήμερα, η μελέτη των κειμένων επικεντρώθηκε στη διερεύνηση των κοινωνικών δομών και των θεσμών των κοινοτήτων.
Δυσκολότερη, αλλά όχι λιγότερο σαγηνευτική, είναι η προσπάθεια μέσα από τα κείμενα να αναγνωρίσουμε τους ανθρώπους: όχι κοινότητες, αλλά τα φυσικά πρόσωπα. Το σχετικό υλικό είναι περιορισμένο: κάποιες αναμνήσεις σε μεταγενέστερους συγγραφείς για προσωπικότητες που κινούνται ανάμεσα στον θρύλο και την Ιστορία και λίγες επιγραφές που απηχούν τις φωνές σύγχρονών τους ανθρώπων.
Η ομιλία αυτή ανταποκρίνεται σε μια πρόκληση: Μπορούμε μέσα από αυτό το υλικό να προσεγγίσουμε ανθρώπους, που έζησαν τότε στην Κρήτη και να ανιχνεύσουμε νοοτροπίες, αξίες και συναισθήματα;
Ποιος είναι ο Άγγελος Χανιώτης
Ο Άγγελος Χανιώτης είναι καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Institute for Advanced Study στο Πρίνστον. Το έργο του είναι αφιερωμένο στην έρευνα της κοινωνίας και του πολιτισμού στον ελληνιστικό κόσμο και στις ελληνόφωνες επαρχίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ιδίως στην Κρήτη και τη Μικρά Ασία, μελετώντας ζητήματα που αφορούν την ιστορική μνήμη, τη δημιουργία ταυτοτήτων, τις κοινωνικές διαστάσεις της θρησκείας, τη θεατρικότητα στο δημόσιο βίο, το συναίσθημα και τη σημασία των αρχαιογνωστικών επιστημών στον σημερινό κόσμο.
Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές στην Κρήτη (Αρχάνες, Ιδαίο Άντρο, Ζώμινθο) και την Αφροδισιάδα, και από το 2021 συνδιευθύνει την ανασκαφή Λύττου στην Κρήτη. Βιβλία του στην ελληνική γλώσσα είναι Θεατρικότητα και δημόσιος βίος στην ελληνιστική εποχή (2009) και Η εποχή των κατακτήσεων: Ο ελληνικός κόσμος από τον Αλέξανδρο στον Αδριανό (2022). Είναι μέλος πολλών ακαδημιών και του Ανώτατου Συμβουλίου της Ανώτατης Αρχής για την Ανώτατη Εκπαίδευση και του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Καινοτομίας και Τεχνολογίας. Έχει τιμηθεί με το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικα, πολλά βραβεία έρευνας και τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος, το Πανεπιστήμιο της Λιέγης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
