Ολλανδία: Η δήμαρχος του Άμστερνταμ ζήτησε συγγνώμη για το ρόλο της πόλης στο Ολοκαύτωμα

Η δήμαρχος του Άμστερνταμ Φέμκε Χάλσεμα (φωτό), ζήτησε συγγνώμη χτες Πέμπτη για τον ρόλο που έπαιξε η ολλανδική πρωτεύουσα στις διώξεις των Εβραίων πολιτών της κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, λέγοντας ότι η κυβέρνηση εκείνη την εποχή «απογοήτευσε τρομερά τους Εβραίους κατοίκους της».
Μιλώντας σε εκδήλωση για την ισραηλινή Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος, η δήμαρχος Φέμκε Χάλσεμα δήλωσε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι του Άμστερνταμ έπαιξαν ενεργό ρόλο στη δολοφονία μερικών χιλιάδων Εβραίων πολιτών της πόλης.
Από τους 80.000 Εβραίους που εκτιμάται ότι ζούσαν στο Άμστερνταμ κατά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μόνο 20.000 περίπου επέζησαν. Μεταξύ αυτών που απελάθηκαν ήταν η έφηβη τότε Άννα Φρανκ και η οικογένειά της. Μόνο ο πατέρας της, ο Όττο, επέζησε. «Η κυβέρνηση του Άμστερνταμ, όταν ήρθε η ώρα, δεν ήταν ηρωική, δεν ήταν αποφασισμένη και δεν ήταν φιλεύσπλαχνη. Και απογοήτευσε τρομερά τους Εβραίους κατοίκους της», δήλωσε η Χάλσεμα.
«Εκ μέρους της διοίκησης της πόλης, ζητώ συγγνώμη γι’ αυτό», πρόσθεσε. Η Χάλσεμα μίλησε στο Hollandsche Schouwburg, ένα θέατρο που λειτουργούσε ως σημείο συγκέντρωσης Εβραίων που εκτοπίστηκαν σε στρατόπεδα εξόντωσης.
Υπενθύμισε πώς ο δήμος βοήθησε στην καταγραφή των Εβραίων πολιτών και στη σύνταξη καρτών όπου ζούσαν Εβραίοι.
«Οι υπηρεσίες ήταν έτοιμες να βοηθήσουν στην εφαρμογή του ενός μετά το άλλο αντιεβραϊκού μέτρου», είπε. «Βήμα προς βήμα, η δημοτική μηχανή έγινε μέρος του μηχανισμού του κακού».
Η συγγνώμη της Χάλσεμα – εν όψει της 80ής επετείου της απελευθέρωσης της Ολλανδίας από τους Ναζί – δεν ήταν η πρώτη από την Ολλανδία.
Πριν από πέντε χρόνια, την παραμονή της 75ης επετείου από την απελευθέρωση του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς, ο τότε πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε ζήτησε συγγνώμη για την αποτυχία της ολλανδικής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Ορισμένες ολλανδικές οργανώσεις ζήτησαν επίσης συγγνώμη για τον δικό τους ρόλο στην ιστορική τραγωδία. Η ολλανδική εθνική σιδηροδρομική εταιρεία ζήτησε συγγνώμη το 2005 για τον ρόλο της στη μεταφορά Εβραίων στα στρατόπεδα και ανακοίνωσε ότι θα καταβάλει αποζημιώσεις.
Το 2020, η Ολλανδική Προτεσταντική Εκκλησία προέβη σε μια εκτεταμένη αναγνώριση της ενοχής της για την αποτυχία της να κάνει περισσότερα για να βοηθήσει τους Εβραίους κατά τη διάρκεια και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η συγγνώμη της Χάλσεμα έρχεται έξι μήνες μετά από αυτό που περιέγραψε ως «έκρηξη αντισημιτισμού» κατά την οποία Ισραηλινοί οπαδοί δέχθηκαν επίθεση μετά από ποδοσφαιρικό αγώνα στην Ολλανδία. Οι επιθέσεις συγκέντρωσαν πρωτοσέλιδα παγκοσμίως και περισσότεροι από εξήντα ύποπτοι συνελήφθησαν.
Πριν από τέσσερα χρόνια, ζήτησε συγγνώμη για τον ρόλο του Άμστερνταμ σε μια άλλη σκοτεινή στιγμή της ιστορίας, το παγκόσμιο δουλεμπόριο.