Οι τελευταίες επιθυμίες του Πάπα για την κηδεία του – Πώς άλλαξε το τελετουργικό
Μια παπική κηδεία ήταν παραδοσιακά μια περίπλοκη υπόθεση, αλλά ο Πάπας Φραγκίσκος αποφάσισε να την απλοποιήσει σπάζοντας παραδόσεις ετών.
Στις 20 Νοεμβρίου 2024, ο Πάπας Φραγκίσκος ενέκρινε μια πολύ απλοποιημένη έκδοση του βιβλίου «Ordo Exsequiarum Romani Pontificis» ή «Τελετουργίες κηδείας του Ρωμαίου Ποντίφικα». Αυτός ο τόμος περιγράφει πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζεται κάθε πτυχή του θανάτου ενός Πάπα, από το ποιος είναι το πρώτο άτομο που ειδοποιείται για τον θάνατό του μέχρι το πώς θα ολοκληρωθεί η ταφή. Η τελευταία φορά που οι τελετές ενημερώθηκαν ήταν το 1998. Αυτές οι οδηγίες ακολουθήθηκαν για τις κηδείες του Αγίου Ιωάννη Παύλου το 2005 και για τον Πάπα Βενέδικτο XVI, ο οποίος συνταξιοδοτήθηκε το 2013 και πέθανε το 2022.
Οι προηγούμενοι ποντίφικες θάβονταν σε τρία ένθετα φέρετρα από κυπαρίσσι, μόλυβδο και βελανιδιά. Ο Πάπας Φραγκίσκος επέλεξε ένα απλό ξύλινο φέρετρο με επένδυση ψευδάργυρου.
Επίσης, κατήργησε την παράδοση της τοποθέτησης της σορού του Πάπα σε μια υπερυψωμένη εξέδρα στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για δημόσια προβολή. Αντίθετα, οι πενθούντες θα κληθούν να αποτίσουν τα σέβη τους, ενώ το σώμα του παραμένει μέσα στο φέρετρο, με αφαιρεμένο το καπάκι. Ο Φραγκίσκος θα είναι επίσης ο πρώτος Πάπας σε περισσότερο από έναν αιώνα που θα ταφεί έξω από το Βατικανό. Θα ενταφιαστεί στη Βασιλική της Αγίας Μαρίας, μια από τις τέσσερις μεγάλες παπικές βασιλικές στη Ρώμη. Η εν λόγω εκκλησία ήταν εκείνη που ο Πάπας πήγαινε να προσευχηθεί πριν ταξιδέψει στο εξωτερικό.
Γιατί οι προηγούμενοι Πάπες κηδεύονταν σε τρία φέρετρα
Η δομή φέρετρο μέσα σε φέρετρο δημιουργήθηκε για πρακτικούς αλλά και συμβολικούς σκοπούς.
Τα τριπλά στρώματα δημιουργούσαν μια αεροστεγή σφράγιση γύρω από το σώμα του Πάπα, με το μεσαίο στρώμα μολύβδου να εξασφαλίζει ανθεκτικότητα και να παρέχει μια επιφάνεια στην οποία είναι χαραγμένα το όνομα του και οι ημερομηνίες που διήρκησε η θητεία του ως επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας.
Μέσα στο μολύβδινο φέρετρο υπήρχε ένα μικρότερο από ξύλο κυπαρισσιού, το οποίο αντιπροσώπευε την κοινότητα και την ανθρωπιά του πάπα που αναπαυόταν μέσα.
Στο φέρετρο του κυπαρισσιού τοποθετούνταν ένα αντίγραφο της δοξολογίας που διαβάστηκε στην κηδεία του Πάπα, καθώς και τρεις σακούλες με νομίσματα: ασήμι, χρυσός και χαλκός, με τον αριθμό του καθενός να αντιπροσωπεύει τον αριθμό των ετών που υπηρέτησε. Το εξωτερικό ξύλινο φέρετρο ήταν φτιαγμένο από φτελιά, ένα από τα πιο πολύτιμα ξύλα που υπάρχουν στη Ρώμη.
Πριν το τελευταίο φέρετρο καρφωθεί με χρυσά καρφιά, μια περγαμηνή με τα επιτεύγματα έμπαινε σε ένα χάλκινο σωλήνα και τοποθετούνταν μέσα στο φέρετρο.
Στην περίπτωση του Πάπα Φραγκίσκου το απλό φέρετρο με επένδυση ψευδαργύρου θα σχηματίσει μια ερμητική σφράγιση και θα διατηρήσει τη δομή και την ακεραιότητα του φέρετρου, ακόμη και όταν φθείρεται το εξωτερικό ξύλο.
Δεν είναι σαφές πώς θα γίνει ο χειρισμός της χάραξης και της εισαγωγής νομισμάτων και εγγράφων, αν και πιθανότερα υπάρχουν προβλέψεις στην τελική έκδοση του βιβλίου τελετών.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ντιέγκο Ραβέλι, επικεφαλής των παπικών τελετών, είπε στο Vatican News ότι οι αναθεωρημένες τελετές τονίζουν «ακόμη περισσότερο ότι η κηδεία του Ποντίφικα είναι αυτή ενός ποιμένα και μαθητή του Χριστού και όχι ενός ισχυρού ανθρώπου αυτού του κόσμου».
