Το ισχυρό όπλο του Πεκίνου που μπορεί να καταστρέψει τις ΗΠΑ αλλά και την ίδια την Κίνα
Πολλοί είναι εκείνοι που διερωτώνται αν η Κίνα θα κάνει χρήση ενός από τα πιο ισχυρά όπλα που έχει στη διάθεσή της και κάποιοι το αποκαλούν «πυρηνικό», χωρίς να είναι, λόγω των δραματικών επιπτώσεων που μπορεί να φέρει.
Ο λόγος για το αμερικανικό κρατικό χρέος. Το Πεκίνο είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κάτοχος αμερικανικού κρατικού χρέους στον κόσμο και αν το ήθελε θα μπορούσε να καταστρέψει την Αμερική. Αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν μια αμοιβαία μορφή εξασφαλισμένης οικονομικής καταστροφής, καθώς οι απώλειες για την Κίνα θα ήταν τεράστιες.
Από τον Ιανουάριο του 2025, η Κίνα κατέχει περίπου 760 δισεκατομμύρια δολάρια σε δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, καθιστώντας την τον δεύτερο μεγαλύτερο ξένο κάτοχο μετά την Ιαπωνία. Η πώληση μεγάλου μέρους αυτού θα μπορούσε να μειώσει τις τιμές των ομολόγων, να αυξήσει το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ και να αναστατώσει τις παγκόσμιες αγορές.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της Κίνας σε αυτόν τον εμπορικό πόλεμο, είναι ότι «ψυχολογικά, οι Κινέζοι είναι πολύ ενωμένοι» σύμφωνα με την καθηγήτρια Τζιν Χουάνγκ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ.
Αυτό δημιουργεί χώρο για στοχευμένα αντίποινα, σύμφωνα με τον Γουέν Τι Σουνγκ του Global China Hub του Ατλαντικού Συμβουλίου.
«Η Κίνα θα προσπαθήσει να ανταποκριθεί με τρόπο που να βλάπτει την οικονομία των ΗΠΑ γενικά, αλλά ειδικά την εκλογική βάση του Τραμπ». είπε.
«Μπορώ να δω την Κίνα να στοχεύει τον τομέα των αγροτικών εξαγωγών επειδή είναι ένα βασικό μέρος της εκλογικής βάσης του Τραμπ», πρόσθεσε.
«Η Κίνα μπορεί επίσης να επικεντρωθεί στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες – στοχεύοντας σε αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες και συμβούλους διαχείρισης, ένα άλλο βασικό μέρος της βάσης υποστήριξης του Τραμπ», τόνισε.
Σημειωνεται ότι σε αντίποινα κατά της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ, η Κίνα ανακοίνωσε επίσης τον έλεγχο των εξαγωγών ορυκτών ζωτικής σημασίας για τη βιομηχανία ημιαγωγών και την αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ.
Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα βασίζεται ολοένα και περισσότερο στη δημιουργία ρυθμιστικών εμποδίων και στη «λίστα αναξιόπιστων οντοτήτων» για να στοχεύσει αμερικανικές εταιρείες.
«Στόχος να πείσουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις να πιέσουν τον Τραμπ σε διαπραγματεύσεις, ακόμη κι αν ο Τραμπ δεν είναι αρχικά διατεθειμένος να συνομιλήσει με την Κίνα», λέει ο καθηγητής Φαριμπόρζ Μοσιριάν διεθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Οικονομικών στο πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας.
«Και οι δύο χώρες θα υποφέρουν στον εμπορικό πόλεμο, αν και με διαφορετικά επίπεδα έκθεσης. Πολλές αμερικανικές εταιρείες εξάγουν αγαθά και υπηρεσίες από την Κίνα στις ΗΠΑ θα επηρεαστούν σημαντικά, όπως και οι Αμερικανοί καταναλωτές που θα καταλήξουν να πληρώνουν περισσότερα για πολλά προϊόντα χαμηλής προστιθέμενης αξίας που παράγονται και συσκευάζονται στις ΗΠΑ» προσθέτει.
Μία σχέση αλληλοεξάρτησης και αντιπαράθεσης
Το πρόβλημα και για τις δύο χώρες, που μαζί αντιπροσωπεύουν περίπου το 3% του παγκόσμιου εμπορίου, είναι ότι οι δασμοί σε αυτούς τους υψηλούς συντελεστές πλήττουν μαζικά τις επιχειρήσεις. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο κύριος αυτοκινητόδρομος της παγκόσμιας οικονομίας είναι ουσιαστικά κλειστός.
Οι ορατές απτές συνέπειες όλων αυτών θα γίνουν πολύ πραγματικές πολύ γρήγορα: τα κινεζικά εργοστάσια θα κλείσουν, οι εργαζόμενοι θα περιφέρονται αναζητώντας δουλειά.
Το Πεκίνο θα χρειαστεί να οργανώσει ένα πακέτο ενίσχυσης της οικονομίας για να καλύψει την μείωση του ΑΕΠ, κάτι που συμβαίνει όταν μια φυσική καταστροφή ισοπεδώνει μια μεγάλη πόλη. Επώδυνο, αλλά διαχειρίσιμο με κόστος, αν και όχι για πάντα.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ θα δουν τις τιμές στα ράφια να αυξάνονται. Ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί να προσπαθήσει να διατάξει αυτές τις αμερικανικές εταιρείες να μην αυξήσουν τις τιμές, αλλά αυτό δεν θα μπορέσει να συνεχιστεί επ’ αόριστον.
Με τη σειρά τους οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ο πλαντήτης μπορεί να αντιμετωπίσει μια παγκόσμια ύφεση. «Εάν ο εμπορικός πόλεμος με υψηλούς δασμούς πρόκειται να συνεχιστεί μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα σημαντικής επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας και ακόμη και παγκόσμιας ύφεσης», δήλωσε ακόμη ο Μοσιριάν.
Το στοίχημα του Τραμπ
Την ίδια στιγμή ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχίζει να γράφει το δικό του βιβλίο με τους οικονομικούς κανόνες έστω και αν οι αποφάσεις του αναιρούν η μία την άλλη. Το πάγωμα των 90 ημερών στους δασμούς που αποφάσισε για όλες τις χώρες πλην της Κίνας, υποστηρίζοντας ότι αυτή ήταν η στρατηγική του από την αρχή για να μπορέσει να διαπραγματευτεί δίκαιες συμφωνίες έχει δύο ερμηνείες. Κάποιοι μιλούν για ένα ιδιοφυές σχέδιο που είναι καλά οργανωμένο και άλλοι για σπασμωδικές κινήσεις υπό το βάρος των εξελίξεων εντός Αμερικής.
Ο χρόνος από μόνος του θα δείξει πόση ζημιά έχει προκληθεί στην αξιοπιστία της οικονομικής πολιτικής του Τραμπ και μάλιστα ολόκληρης της κυβέρνησής του από την εγκατάλειψη σχεδόν 80 ετών της αμερικανικής οικονομικής αρχιτεκτονικής και ελεύθερων συναλλαγών, για να ακολουθήσει μια απότομη, αν και μερική, στροφή.
Γεγονός είναι ότι οι ΗΠΑ χρειάζονται την Ε.Ε., το Ηνωμένο Βασίλειο, την υπόλοιπη G7 στο πλευρό τους όσον αφορά την Κίνα. Αυτός είναι ο λόγος σε συνδυασμό με τη νευρικότητα των αμερικανικών αγορών που ανάγκασαν τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ να πιέζει τον Τραμπ να συνάψει εμπορικές συμφωνίες με τους συμμάχους τους επειδή οι ΗΠΑ τους χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν την Κίνα.
Η Κίνα πάλι πιθανότατα χρειάζεται αυτές τις χώρες απλώς για να παραμείνει ουδέτερη και να συνεχίσουν να απορροφούν τις εξαγωγές της.
Η μεταμόρφωση της Κίνας
Η αλήθεια είναι ότι η Αμερική και η Κίνα έχουν εγκλωβιστεί σε μια ιστορία τόσο εξάρτησης όσο και αντιπαράθεσης.
Πίσω στη δεκαετία του ’90, η Κίνα είχε τη δυνατότητα να συναλλάσσεται με ευνοϊκούς όρους.
Τότε η Δύση πίστευε ότι «αν γίνονταν πλούσιοι θα γίνονταν και πιο δημοκρατικοί».
Φυσικά κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ. Αν και η Κίνα εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία που της δόθηκε παρέμεινε αυταρχική.
Αλλά η Δύση δεν φαινόταν να ενδιαφέρεται. Όλοι γίνονταν πλουσιότεροι. Η Κίνα έφτιαχνε τα πράγματα όλου του πλανήτη και έβγαζε εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια, ενώ η Αμερική αγόραζε φτηνά και κρατούσε χαμηλά το κόστος ζωής της.
Και αυτό είναι ένα από τα επιχειρήματα του Τραμπ που τον οδήγησαν στην απόφαση να επιβάλει δασμούς 145% στην Κίνα και να δηλώνει έτοιμος να υποδεχθεί στο Λευκό Οίκο ηγέτες και εκπροσώπους από οντότητες όπως η Ε.Ε. για να διαπραγματευθεί τους δασμούς με τελικό στόχο τη δημιουργία ενός στρατοπέδου κατά του Πεκίνου.
Τα κινεζικά επιχειρήματα είναι διαφορετικά. Πάνω απ ‘όλα, αγανακτούν για το καθεστώς της Αμερικής ως παγκόσμιου ηγεμόνα, ή ισχυρότερης δύναμης. Η φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη πραγμάτων χτίστηκε από και για την Αμερική, πιστεύουν, και έχει φτάσει στην ημερομηνία πώλησης.
Εξ ου και παρουσιάζεται ως μια σταθερή, προβλέψιμη εναλλακτική παγκόσμια δύναμη έναντι της Αμερικής.
Παράλληλα πιστεύει ότι το πεπρωμένο της βρίσκεται στην κορυφή μιας νέας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης, και αυτή θα μπορούσε να είναι η στιγμή για πετύχει το στόχο.
Το θέμα είναι εάν η Αμερική έχει την ίδια αποφασιστικότητα και αποθέματα δύναμης ή αν ο πρόεδρός της γνωρίζει τις συνέπειες των ενεργειών του.
