Συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για τα ορυκτά: Τι κερδίζει κάθε πλευρά – Οι πρώτες αντιδράσεις
Από την μία πλευρά, ο Τραμπ δεν λαμβάνει μεν όλα όσα ήθελε, δηλαδή μία αποζημίωση για την βοήθεια που πρόσφεραν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία. Κατάφερε όμως την υπογραφή μίας επωφελούς οικονομικής συμφωνίας.
Από την άλλη πλευρά, ο Ζελένσκι που ήθελε να συνδέσει τη συμφωνία με ρητές εγγυήσεις από τις ΗΠΑ, φαίνεται πως αυτές δεν περιλαμβάνονται στη συμφωνία – ωστόσο, η συμφωνία αυτή εξασφαλίζει στο Κίεβο διπλωματικά πλεονεκτήματα, καθώς πλέον ο Ντόναλντ Τραμπ έχει έναν σημαντικό λόγο να στηρίξει την Ουκρανία, ώστε να εξασφαλίσει την αμερικανική επένδυση στα ορυκτά της χώρας.
Πώς θα λειτουργήσει το Ταμείο Επενδύσεων για την ανασυγκρότηση
Σύμφωνα με ανάλυση του Guardian, η συμφωνία προβλέπει την δημιουργία ενός κοινού ταμείου επενδύσεων για την ανασυγκρότηση της χώρας, όπου η κάθε πλευρά αναμένεται να έχει ίσα δικαιώματα ψήφου.
Τα κέρδη του ταμείου θα επενδύονται αποκλειστικά στην Ουκρανία, η οποία δεν θα κληθεί να αποπληρώσει κανένα «χρέος» προς τις ΗΠΑ. Η Ουκρανία θα έχει «πλήρη έλεγχο του υπεδάφους, των υποδομών και των φυσικών πόρων της», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ.
Η συμφωνία θα χρηματοδοτήσει αποκλειστικά έργα εξόρυξης ορυκτών, πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και υποδομές και μεταποίηση στην Ουκρανία για τα πρώτα 10 χρόνια, μετά τα οποία «τα κέρδη μπορούν να διανεμηθούν μεταξύ των εταίρων».
«Win – win» συμφωνία
Σύμφωνα με την Wall Street Journal, η Χάιντι Κρέμπο-Ρέντικερ, ανώτερη ερευνήτρια στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, χαρακτήρισε τη συμφωνία «win-win» για τις ΗΠΑ και την Ουκρανία, καθώς ανοίγει το δρόμο για περισσότερη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς το Κίεβο, η οποία θα υπολογιστεί ως συνεισφορά στην ανάπτυξη των ορυκτών πόρων της Ουκρανίας.
Ποια ορυκτά κατέχει η Ουκρανία
Σύμφωνα με το BBC, το Κίεβο εκτιμά ότι περίπου το 5% των παγκόσμιων αποθεμάτων κρίσιμων ορυκτών βρίσκονται στην Ουκρανία. Αυτό περιλαμβάνει περίπου 19 εκατομμύρια τόνους αποθεμάτων γραφίτη, τα οποία, σύμφωνα με την κρατική υπηρεσία Γεωλογικής Επισκόπησης της Ουκρανίας, καθιστούν τη χώρα «μία από τις πέντε κορυφαίες χώρες» για την προμήθεια του ορυκτού. Ο γραφίτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.
Η Ουκρανία διαθέτει επίσης σημαντικά κοιτάσματα τιτανίου και λιθίου. Λέει ότι διαθέτει σημαντικές ποσότητες μετάλλων σπάνιων γαιών στον κόσμο – μια ομάδα 17 στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή όπλων, ανεμογεννητριών, ηλεκτρονικών και άλλων προϊόντων ζωτικής σημασίας στον σύγχρονο κόσμο – αλλά οι ισχυρισμοί αυτοί αμφισβητούνται.
Επίσης, ορισμένα από τα ορυκτά κοιτάσματα της χώρας έχουν ήδη κατασχεθεί από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την υπουργό Οικονομικών της Ουκρανίας Yulia Svyrydenko, πόροι αξίας 350 δισ. δολαρίων (277 δισ. λιρών) παραμένουν σήμερα στα κατεχόμενα εδάφη.
Οι πρώτες αντιδράσεις για την συμφωνία
Πολλοί ήταν εκείνοι που αντέδρασαν μετά την υπογραφή της συμφωνίας των ορυκτών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας.
«Είμαι ευτυχής που ανακοινώνω την υπογραφή σήμερα ιστορικής συμφωνίας οικονομικής εταιρικής σχέσης», δήλωσε ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ σε μήνυμά του καταγεγραμμένο σε βίντεο που διανεμήθηκε.
«Δημιουργούμε μαζί με τις ΗΠΑ αυτό το ταμείο που θα προσελκύσει παγκόσμιες επενδύσεις στη χώρα μας», ανέφερε από την πλευρά της η ουκρανή υπουργός Οικονομίας Γιούλα Σβιριντένκο, σε επίσημη επίσκεψη στην Ουάσιγκτον για την υπογραφή του εγγράφου.
Η συμφωνία θα επιτρέψει να χρηματοδοτηθούν εξ ημισείας «έργα εξόρυξης ορυκτών, πετρελαίου και αερίου» στην ουκρανική επικράτεια, διευκρίνισε νωρίτερα σε μακροσκελές κείμενο που δημοσιοποίησε μέσω Facebook η υπουργός Σβιριντένκο.
Από την άλλη στους επικριτές της συμφωνίας, ανήκει ο Δημοκρατικός πολιτικός, Γκρέγκορι Μιξ, ο οποίος στηλίτευσε την υπογραφή της συμφωνίας.
Αντίθετα, ο ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ έκανε λόγο για «αληθινά καλή διεθνή συμφωνία», «ισότιμη», για τις «κοινές επενδύσεις στην ανάπτυξη και στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας», μιλώντας στην κρατική τηλεόραση μετά την υπογραφή της.
«Κανένα χρέος» και «καμιά βοήθεια» που προσφέρθηκε προτού υπογραφτεί από την Ουάσιγκτον στο Κίεβο «δεν είναι μέρος αυτής της συμφωνίας», διαβεβαίωσε ο πρωθυπουργός Σμίχαλ.
Έκπληξη αποτελεί η αντίδραση της Ρωσίας
Την ίδια ώρα, η πρώτη επίσημη αντίδραση της Ρωσίας σχετικά με τη συμφωνία που υπέγραψαν τα ξημερώματα οι ΗΠΑ και η Ουκρανία για τα κοιτάσματα σπάνιων γαιών στο Κίεβο εκφράστηκε από τον αντιπρόεδρο του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι η εν λόγω συμφωνία για τα ορυκτά υποδηλώνει πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανάγκασε τελικά το Κίεβο να πληρώσει για αμερικανική βοήθεια.
«Τώρα θα πρέπει να πληρώσουν για στρατιωτικές προμήθειες με τον εθνικό πλούτο μιας χώρας που χάνεται», ανέφερε ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας σε ανάρτησή του στο Telegram.
