Σκληρό «παζάρι» για την Ουκρανία: Το ισχυρό «χαρτί» του Πούτιν, οι όροι και ο «θρίαμβος» Τραμπ

Από την πλευρά του ο Ντόναλντ Τραμπ θριαμβολογεί για την τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο που «πήγε πολύ καλά», ανακοινώνοντας ότι Ουκρανία και Ρωσία θα ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός και ειρήνη. Ωστόσο, σημείωσε ότι οι όροι της ειρηνευτικής συμφωνίας θα καθοριστούν αποκλειστικά από τις δύο εμπόλεμες πλευρές, καθώς «μόνο αυτές γνωρίζουν τις κρίσιμες λεπτομέρειες».

Σύμφωνα μάλιστα με τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ, ο πρόεδρος Τραμπ σε ερώτηση για ενδεχόμενη συζήτηση άρσης κυρώσεων, είπε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε σε σχέδιο νέων κυρώσεων που εκκρεμεί στη Γερουσία, αλλά επανέλαβε ότι ο ίδιος προτιμά τις συμφωνίες από την πίεση.

Χωρίς… χρονοδιάγραμμα

Τα μηνύματα που βγήκαν από το τηλεφώνημα των δύο ανδρών ήταν θετικά, παρά το γεγονός πως ο Πούτιν διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα.

Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια της δίωρης τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δεν συζητήθηκε κάποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με τον Ουσάκοφ, ο Τραμπ τόνισε το ενδιαφέρον του για την επίτευξη συμφωνιών γρήγορα, χωρίς ωστόσο να τεθεί σαφής χρονικός ορίζοντας.

Μάλιστα, ο Ρώσος αξιωματούχος πρόσθεσε ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν και το ενδεχόμενο ανταλλαγής εννέα Ρώσων με εννέα Αμερικανούς κρατούμενους, στο πλαίσιο των προσπαθειών για βελτίωση των διμερών σχέσεων ΗΠΑ–Ρωσίας.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν χαρακτήρισε «ενημερωτική και χρήσιμη» την επαφή που είχε με τον Αμερικανό πρόεδρο, ενώ φέρεται να δήλωσε σύμφωνα με το RIA Novosti, ότι «είμαστε στο σωστό δρόμο». «Η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Ουκρανία για μνημόνιο που θα καθορίζει σειρά θέσεων – αρχές διευθέτησης, προθεσμίες και δυνατότητα προσωρινής εκεχειρίας».

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο πρόεδρος Πούτιν επανέλαβε ότι η Μόσχα τάσσεται υπέρ του τερματισμού των εχθροπραξιών, αλλά τόνισε ότι απαιτείται η εξεύρεση αποτελεσματικών μηχανισμών για μια βιώσιμη πορεία προς την ειρήνη.

Το ισχυρό «χαρτί» του Πούτιν

Σύμφωνα με το Bloomberg, ο Πούτιν θεωρεί ότι έχει ένα ισχυρό «χαρτί» αφού, όπως δήλωσε πηγή κοντά στο περιβάλλον του Ρώσου προέδρου, ο ίδιος φαίνεται βέβαιος ότι οι δυνάμεις του μπορούν να διασπάσουν την άμυνα της Ουκρανίας μέχρι το τέλος του έτους και να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο τεσσάρων περιοχών που διεκδικεί η Ρωσία.

Αυτό σημαίνει, βάσει αυτής της εκτίμησης, ότι ο Πούτιν είναι απίθανο να προσφέρει ουσιαστικές παραχωρήσεις στον Τραμπ, με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να ανησυχούν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να προσπαθήσει να επιβάλει μια διευθέτηση με τους δικούς του όρους.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Πούτιν είναι έτοιμος για έναν παρατεταμένο πόλεμο, εάν αυτό είναι που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων του, ενώ εμφανίζεται αισιόδοξος σε ό,τι αφορά το σενάριο περαιτέρω κυρώσεων από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με πηγές κοντά στο Κρεμλίνο.

Επιπλέον, ο Πούτιν, δεν έχει δώσει καμία ένδειξη ότι είναι έτοιμος να σταματήσει τον πόλεμο όσο τα στρατεύματά του προελαύνουν αργά αλλά σταθερά στο πεδίο της μάχης.

Ταυτόχρονα, η οικονομία της Ρωσίας έχει σε μεγάλο βαθμό προσαρμοστεί ύστερα από χρόνια σαρωτικών κυρώσεων, ενώ το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η Ρωσία δεν επηρεάζεται από τις απειλές για περαιτέρω περιορισμούς και ότι αυτοί δεν θα πείσουν τον Πούτιν να αλλάξει τους πολεμικούς του στόχους.

Τέλος, όπως εκτιμά ο Μπότα Ιλίγιας, ανώτερος αναλυτής της Prism, ενός think tank με έδρα στο Λονδίνο, «ο Πούτιν δεν εμπιστεύεται τον Τραμπ, αλλά θα τον πιέσει να ευθυγραμμιστεί με μια εκεχειρία υπό τους όρους της Μόσχας. «Ο Πούτιν έχει ενθαρρυνθεί από τη δυνατότητά του να θέτει μαξιμαλιστικές απαιτήσεις προς την Ουκρανία χωρίς να αντιμετωπίζει καμία σοβαρή αντίδραση από την κυβέρνηση Τραμπ», ανέφερε ο αναλυτής.

«Ναι» υπό όρους από τη Μόσχα

Όπως άλλωστε δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος κατά την τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον Ντόναλντ Τραμπ, η Ρωσία θα προτείνει – και είναι έτοιμη να συνεργαστεί για αυτό με την ουκρανική πλευρά – ένα μνημόνιο σχετικά με πιθανή μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία, στο οποίο θα καθορίζονται τα βασικά σημεία.

Για παράδειγμα, οι βασικές αρχές της συμφωνίας, το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας και ούτω καθεξής, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής κατάπαυσης του πυρός για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, εφόσον επιτευχθούν αντίστοιχες συμφωνίες», είπε ο Πούτιν σε δημοσιογράφους.

Ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε πως Μόσχα και Κίεβο πρέπει να αναζητήσουν συμβιβασμούς που θα είναι αποδεκτοί εκατέρωθεν. «Το ζήτημα, φυσικά, είναι η ρωσική και η ουκρανική πλευρά να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή προθυμία για επίτευξη ειρήνης και να καταλήξουν σε συμβιβασμούς που θα ικανοποιούν όλες τις πλευρές», ανέφερε.

Σύμφωνα μάλιστα με το Κρεμλίνο, οι βασικοί όροι που έθεσε ο Πούτιν περιλαμβάνουν:

• Την πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς και τη «Νοβορωσία»
• Την εγκατάλειψη των φιλοδοξιών ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ
• Την άρση όλων των δυτικών κυρώσεων κατά της Μόσχας
• Τη δέσμευση του Κιέβου σε ουδετερότητα και μη πυρηνικό καθεστώς
• Την πλήρη κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ρωσόφωνων πολιτών στην Ουκρανία.

Ρωσική πρόταση για μνημόνιο ειρηνευτικής συμφωνίας

Σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι Ρωσία και Ουκρανία πρέπει να συμφωνήσουν σε «συμβιβασμούς που να ικανοποιούν και τις δύο πλευρές» προκειμένου να καταστεί εφικτή μια κατάπαυση του πυρός.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Ρώσος πρόεδρος υποστηρίζει μια «ειρηνική επίλυση της ουκρανικής κρίσης» και εμφανίζεται διατεθειμένος να συνεργαστεί με το Κίεβο για τη σύνταξη μνημονίου που θα αφορά μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες.

Επιπλέον, κατά το πρακτορείο RIA Novosti, o Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με το Κίεβο για την εκπόνηση μνημονίου, το οποίο θα μπορούσε να περιλαμβάνει:

• Προτάσεις για κατάπαυση πυρός για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα,
• Αρχές ειρηνικής διευθέτησης,
• Χρονοδιάγραμμα ενδεχόμενης συμφωνίας.

Γιατί ο Ζελένσκι δεν θέλει να «χάσει» τον Τραμπ

Από την πλευρά του, ο Ουκρανός πρόεδρος ανακοίνωσε τη σύσταση μόνιμης και διευρυμένης διαπραγματευτικής ομάδας, δηλώνοντας ότι η Ουκρανία δεν φοβάται άμεσες συνομιλίες με τη Ρωσία και είναι έτοιμη για συνάντηση σε επίπεδο ηγετών.

Παράλληλα, ζήτησε από τον Τραμπ να μην πάρει αποφάσεις για τον πόλεμο χωρίς να υπολογίσει την πλευρά του Κιέβου. «Ζήτησα από τον πρόεδρο Τραμπ να μην πάρει αποφάσεις για την Ουκρανία χωρίς εμάς πριν από τη συνομιλία του με τον Πούτιν», είπε ο Ζελένσκι και πρόσθεσε: «αυτά είναι θέματα αρχής για εμάς και πολύ σημαντικά».

Επιπλέον, ο Ουκρανός πρόεδρος είπε ότι το Κίεβο και οι εταίροι του εξετάζουν το ενδεχόμενο διεξαγωγής πολυμερούς συνάντησης κορυφής με τη συμμετοχή των ηγετών της Ουκρανίας, της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, στο πλαίσιο της προσπάθειας για τερματισμό του πολέμου. Παράλληλα, ανέφερε ότι υπό εξέταση ως τόποι φιλοξενίας είναι η Τουρκία, το Βατικανό και η Ελβετία.

Επιπλέον, σύμφωνα με το Bloomberg, ο Πούτιν ποντάρει στο ότι ο Τραμπ θα αποσυρθεί σταδιακά καθώς «δεν βλέπει τίποτα που να τον αφορά» στην Ουκρανία. Αν συμβεί αυτό, τότε η Ουκρανία κινδυνεύει να μετατραπεί σε ένα κράτος όπως η Λευκορωσία, η Μολδαβία ή η Γεωργία.

Συνεπώς, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν θέλει να «χάσει» τον Τραμπ όχι μόνο για τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία αλλά και όσον αφορά τη στρατιωτική βοήθεια, διότι εάν οι ΗΠΑ γυρίσουν την πλάτη στην Ουκρανία, τότε το Κίεβο μπορεί να συνεχίσει να μάχεται για μόλις τέσσερις μήνες, προτού ξεμείνει από κρίσιμα πυρομαχικά. Από την πλευρά της, η ΕΕ αδυνατεί να καλύψει το κενό.

Στο μεταξύ, καθώς η… υπομονή του Τραμπ εξαντλείται, φαίνεται πως ο ίδιος επιχειρεί να δώσει μια τελευταία ευκαιρία στον Πούτιν μετά το «φιάσκο» των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη πριν… αποσυρθεί, καθώς δεν μπορεί να αφήσει άλλο τον Ρώσο πρόεδρο να «παίζει» μαζί του.

Αυτή η άποψη ενισχύεται και από τις χθεσινές δηλώσεις του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς, κατά το briefing του Λευκού Οίκου, ο οποίος εξέφρασε την εκτίμηση ότι «εάν η Ρωσία δεν έχει σκοπό να συναινέσει σε εκεχειρία, τότε δεν είναι δικός μας πόλεμος». Επιπλέον, όπως δήλωσε και η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ, αν δεν υπάρξει συμφωνία με τη Ρωσία, οι ΗΠΑ θα πρέπει να απομακρυνθούν.