Περίμεναν 19 ολόκληρα χρόνια για να καταδικάσουν με ελαφρές ποινές τους αρχαιοκάπηλους της Σχοινούσας
Με καθυστέρηση 19 ετών, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών επέβαλε την Πέμπτη (22/5) ποινή φυλάκισης τριών ετών και έξι μηνών με τριετή αναστολή για το αδίκημα της υπεξαίρεσης αρχαίων μνημείων μεγάλης αξίας στους Δέσποινα και Δημήτρη Παπαδημητρίου, για τις αρχαιότητες που είχαν εντοπιστεί το 2006 σε βίλα της εφοπλιστικής οικογένειας στη Σχοινούσα.
Πρωτοδίκως τα δύο μέλη της εφοπλιστικής οικογένειας είχαν καταδικαστεί σε τέσσερα έτη φυλάκισης, αλλά το 2022 το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών τα αθώωσε. Σύμφωνα με το σκεπτικό εκείνου του δικαστηρίου, «δεν είχε αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι γνώριζαν πως τα κατασχεθέντα αρχαία ανήκαν στο ελληνικό Δημόσιο» και είχαν την πεποίθηση ότι είχαν νόμιμη προέλευση. Ωστόσο, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζήτησε την αναίρεση της πρωτόδικης απόφασης, επικαλούμενη την έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Τελικά ο Αρειος Πάγος έστειλε ξανά την υπόθεση για νέα δικαστική κρίση στο Εφετείο.
Το 2006 αστυνομικοί εισέβαλαν στη βίλα της Σχοινούσας αλλά και σε δεύτερο ακίνητο της οικογένειας στο Παλαιό Ψυχικό. Με την υπόθεση είχαν ασχοληθεί διεθνή Μέσα Ενημέρωσης.
Ορισμένα από τα αρχαία που είχαν εντοπιστεί μεταφέρθηκαν σε μουσεία, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες κάποια ήταν πρακτικώς αδύνατον να μετακινηθούν, επειδή ήταν εντοιχισμένα στη βίλα ή ενσωματωμένα σε άλλα έπιπλα.
Όπως αναφέρεται στη δικογραφία, από τα 152 αντικείμενα που κατασχέθηκαν τότε στα δύο ακίνητα, διαπιστώθηκε ότι τα 65 εμπίπτουν στον νόμο περί αρχαιοτήτων. Το δικαστήριο έκρινε ότι εξ αυτών τα 12 είχαν αποκτηθεί από τον έμπορο αρχαιοτήτων και έργων τέχνης Χρήστο Μιχαηλίδη, αδελφό της Δέσποινας Παπαδημητρίου, ο οποίος απεβίωσε το 1999 και για τα συγκεκριμένα το αδίκημα είχε παραγραφεί. Για τα ίδια αντικείμενα είχε παυθεί η ποινική δίωξη και πρωτοδίκως. Μετά τον θάνατο του Μιχαηλίδη, η βίλα της Σχοινούσας και το περιεχόμενό της περιήλθαν στους κληρονόμους του.
Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων έκρινε αντιθέτως την Πέμπτη, ότι τα υπόλοιπα 53 αντικείμενα που κατασχέθηκαν το 2006 είχαν αποκτηθεί από τα δύο κατηγορούμενα μέλη της εφοπλιστικής οικογένειας και τους επέβαλε τη σχετική ποινή.
Οι κατηγορούμενοι ισχυρίστηκαν ότι και για τα υπόλοιπα συντρέχουν λόγοι παραγραφής, καθώς και ότι επτά είχαν αγοραστεί από τον οίκο Christie’s με σχετικά παραστατικά. Υποστήριξαν ότι δεν είχαν καμία εξοικείωση ή γνώση σχετικά με τις αρχαιότητες, ισχυρισμός που δεν έγινε δεκτός από το δικαστήριο, το οποίο έκρινε ότι τα κατείχαν παράνομα.
Σύμφωνα με τον συνήγορό τους, θα προχωρήσουν σε αίτημα αναίρεσης στον Άρειο Πάγο κατά της καταδικαστικής απόφασης.
Ένα άλλο σκέλος της υπόθεσης, πέρα από το ζήτημα των αρχαίων αντικειμένων που κατασχέθηκαν, αφορά στον εντοπισμό ενός αρχείου 17 δερματόδετων ντοσιέ από τη βίλα της Σχοινούσας. Σε αυτά περιέχονται φωτογραφίες χιλιάδων αρχαιοτήτων.
Το επίμαχο υλικό, γνωστό και ως αρχείο «Σάιμς – Μιχαηλίδη» (από τους εμπόρους αρχαιοτήτων Ρόμπιν Σάιμς και Χρήστο Μιχαηλίδη) έχει χρησιμεύσει τα τελευταία χρόνια για την ταυτοποίηση και τη διεκδίκηση προϊόντων αρχαιοκαπηλίας. Από την πλευρά των κατηγορουμένων είχε υποστηριχθεί ότι τα άλμπουμ δεν αποτελούσαν αντικείμενο της δίκης και ότι δεν είχαν οι ίδιοι γνώση των φωτογραφιών.
