Κοιλιακό λίπος και μέση ηλικία: Τι αποκαλύπτει νέα επιστημονική ανακάλυψη
Νέα επιστημονική μελέτη από τις ΗΠΑ ρίχνει φως στους βιολογικούς μηχανισμούς πίσω από την αύξηση του κοιλιακού λίπους στη μέση ηλικία. Ερευνητές εντόπισαν έναν άγνωστο μέχρι σήμερα τύπο βλαστοκυττάρων, ο οποίος ενεργοποιείται με τη γήρανση και ενισχύει την παραγωγή λιποκυττάρων στην κοιλιακή χώρα, ακόμη και χωρίς αλλαγές στη διατροφή ή το βάρος. Τα ευρήματα ανοίγουν τον δρόμο για νέες θεραπευτικές παρεμβάσεις
Μια πρωτοποριακή μελέτη από ερευνητές στις Ηνωμένες Πολιτείες ρίχνει φως στον λόγο που το κοιλιακό λίπος αυξάνεται αισθητά στη μέση ηλικία. Σύμφωνα με την έρευνα, εντοπίστηκε ένας νέος τύπος βλαστικών κυττάρων, που κάνει την εμφάνισή του σε πιο ώριμες ηλικίες και ευθύνεται για την υπερβολική δημιουργία λιποκυττάρων στην περιοχή της κοιλιάς. Η ανακάλυψη αυτή βασίστηκε σε πειράματα τόσο σε ποντίκια όσο και σε ανθρώπινους ιστούς.
Ο Αντόλφο Γκαρσία-Οκάνα, ενδοκρινολόγος στο ερευνητικό ίδρυμα City of Hope, που ειδικεύεται στην έρευνα για τον καρκίνο, επισημαίνει: «Για πρώτη φορά έχουμε αποδείξεις πως η αύξηση του κοιλιακού όγκου με την ηλικία οφείλεται στην επιταχυνόμενη δημιουργία νέων κυττάρων λίπους».
Τα βλαστοκύτταρα αυτά, γνωστά ως CP-As (committed preadipocytes), εντοπίζονται στον λευκό λιπώδη ιστό — έναν τύπο λιπώδους ιστού που τείνει να αυξάνεται όσο μεγαλώνουμε.
Η ειδικός στην ενδοκρινολογία Άνναμπελ Γουάνγκ από το Ινστιτούτο Έρευνας Διαβήτη και Μεταβολισμού Arthur Riggs εξηγεί: «Με την πάροδο του χρόνου, οι άνθρωποι συχνά χάνουν μυϊκή μάζα ενώ παράλληλα αποκτούν περισσότερο λίπος, ακόμη και όταν το σωματικό τους βάρος δεν αλλάζει».
Όπως προσθέτει, η διαδικασία της γήρανσης φαίνεται να ενεργοποιεί έναν νέο τύπο ώριμων βλαστοκυττάρων, τα οποία στη συνέχεια προωθούν την έντονη παραγωγή λιποκυττάρων, με επίκεντρο την περιοχή της κοιλιάς. Το αξιοσημείωτο είναι ότι η συσσώρευση αυτή μπορεί να συμβεί χωρίς να υπάρξουν αλλαγές στην καθημερινή διατροφή ή στο επίπεδο άσκησης.
Σε νεαρά ποντίκια, τα αρχικά βλαστοκύτταρα (APCs) παράγουν λίπος μόνο όταν δέχονται ερεθίσματα από στρεσογόνους παράγοντες. Με την πάροδο του χρόνου, κάποια από αυτά τα κύτταρα μετατρέπονται σε CP-As και γίνονται πιο ενεργά, οδηγώντας στη χαρακτηριστική αποθήκευση λίπους στην κοιλιά μεσήλικων αρσενικών πειραματόζωων, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες στο περιοδικό Science.
Σε ένα άλλο σκέλος του πειράματος, όταν οι ερευνητές μεταμόσχευσαν βλαστικά κύτταρα από νεαρά ποντίκια σε μεγαλύτερα σε ηλικία, αυτά δεν παρήγαγαν επιπλέον λίπος. Το εύρημα αυτό υποδεικνύει ότι ο μηχανισμός σχετίζεται άμεσα με την κυτταρική γήρανση και όχι με το μικροπεριβάλλον των ιστών.
Ο Γκαρσία-Οκάνα σχολιάζει πως, αντίθετα με την πλειονότητα των ενήλικων βλαστοκυττάρων που τείνουν να γίνονται λιγότερο δραστήρια με το πέρασμα των χρόνων, στην περίπτωση αυτή η διαδικασία είναι αντίστροφη — η γήρανση, αντί να περιορίσει τη δράση τους, ενισχύει την ικανότητά τους να πολλαπλασιάζονται και να διαφοροποιούνται.
Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει ότι η αυξημένη παραγωγή λίπους μπορεί να προέρχεται όχι μόνο από τη φυσιολογική φθορά των κυττάρων λόγω ηλικίας, αλλά και από ανοσολογικές ανισορροπίες, αφού στους μεγαλύτερους σε ηλικία οργανισμούς παρατηρείται μεγαλύτερη συγκέντρωση ανοσοκυττάρων στον λευκό λιπώδη ιστό.
Μέσω της ανάλυσης RNA, εντοπίστηκαν βιολογικές διαφορές ανάμεσα στα βλαστοκύτταρα νεαρών και ηλικιωμένων οργανισμών. Ένα από τα πιο σημαντικά μονοπάτια που διαπιστώθηκε πως επηρεάζει την παραγωγή λίπους είναι το σηματοδοτικό μονοπάτι LIFR (Leukemia Inhibitory Factor Receptor), το οποίο ενεργοποιεί τη δημιουργία νέων λιποκυττάρων. Η ανακάλυψη αυτή μπορεί να αποτελέσει σημείο εκκίνησης για μελλοντικές θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Ανάλογα ευρήματα καταγράφηκαν και σε δείγματα ανθρώπινου ιστού, που προέρχονταν από πέντε άτομα διαφόρων ηλικιών — αν και μόνο ένα εξ αυτών ήταν γυναίκα. Οι επιστήμονες παρατήρησαν παρόμοια συμπεριφορά των CP-As, γεγονός που ενισχύει την υπόθεση ότι οι μηχανισμοί αυτοί είναι κοινοί και στον άνθρωπο. Ωστόσο, οι ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη για διεύρυνση του δείγματος, κυρίως με περισσότερες γυναίκες, ώστε να εξαχθούν πιο ασφαλή συμπεράσματα.
Μέχρι στιγμής, η πιο πρακτική και αποδοτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση αυτών των αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία παραμένει η ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας.
«Η κατανόηση του πώς οι CP-As συνδέονται με μεταβολικές παθήσεις και πώς εξελίσσονται με το πέρασμα του χρόνου θα μπορούσε να ανοίξει νέους θεραπευτικούς δρόμους για τη μείωση του λίπους στην κοιλιακή χώρα και τη συνολική βελτίωση της υγείας και του προσδόκιμου ζωής», καταλήγει η Γουάνγκ.
Πηγή: Science Alert
