Από τον Έκτορα… στον Ναβάλνι: Σε κάποιες εποχές τιμούσαν και κήδευαν τους νεκρούς

Οι νεκροί εθεωρούντο παντού και πάντοτε ιεροί και άξιοι σεβασμού. 
Δείγματα αυτού του σεβασμού αποτελούν οι μεγαλόπρεπες τελετουργίες που συνόδευαν από την αρχαιότητα την εξόδιο διαδικασία, τα σπουδαία μνημεία που συνιστούσαν την τελευταία τους κατοικία και τα πολύτιμα αντικείμενα (κτερίσματα) που τοποθετούντο σε αυτά. Έξοχο επίσης δείγμα σεβασμού των νεκρών μάς δίδει ο Όμηρος στην “Ιλιάδα”, περιγράφοντας τη συμπεριφορά του Αχιλλέα προς τον Πρίαμο, πατέρα του νεκρού Έκτορα. 
Ο Αχιλλέας, αν και απίστευτα οργισμένος για τη θανάτωση του Πατρόκλου (με τον οποίο τον συνέδεε υποδειγματική φιλία) από τον Έκτορα, εκλογικεύει τον θυμό του και δέχεται την παράκληση του πατέρα του, να του παραδώσει τον νεκρό γιο του, προκειμένου να τον κηδέψει.
Ανάλογο δείγμα σεβασμό προς τους νεκρούς μάς δίδει ο Θουκυδίδης στην περιγραφή του Πελοποννησιακού πολέμου.
Πρόκειται για τη ναυμαχία “παρά τας Αργινούσας”, που έλαβε χώρα το 406 π.Χ., στην οποία οι Αθηναίοι, παρά το γεγονός ότι νίκησαν τους Σπαρτιάτες, δεν κατάφεραν να περισυλλέξουν τους νεκρούς ναύτες τους λόγω της επικρατούσης σφοδρής θαλασσοταραχής. 
Την παράλειψη αυτή, αν και απολύτως δικαιολογημένη, δε συγχώρησαν οι αρμόδιες Αρχές του Δήμου και καταδίκασαν σε θάνατο τους στρατηγούς που είχαν συντελέσει σε μια τόσο μεγάλη νίκη!
Κάνοντας τις σκέψεις αυτές, καθίσταται αναπόφευκτη η σύγκριση με τη στάση του προέδρου της Ρωσίας έναντι του πολιτικού του αντιπάλου Αλεξέι Ναβάλνι. 
Διότι είναι αποδεδειγμένο ότι αρχικά έγινε απόπειρα εναντίον του με νευροπαραλυτική τοξική ουσία ενώ νοσηλεύετο σε νοσοκομείο της χώρας του. 
Η απόπειρα δεν είχε “αίσιο” τέλος διότι παρενέβη η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ και σχεδόν τον “απήγαγε”, σώζοντας τη ζωή του.
Φυσικά, ο θεωρούμενος από πολλούς συμπατριώτες μας ως «μεγάλος ηγέτης» δεν εγκατέλειψε την προσπάθεια εξόντωσης του πολιτικού του αντιπάλου. Αφού τον φυλάκισε χωρίς νόμιμη αιτία και χωρίς την τήρηση στοιχειωδών προϋποθέσεων δίκαιης δίκης, δημοσιοποίησε τις τελευταίες ημέρες τον θάνατό του στις φρικτές φυλακές του αρκτικού κύκλου, όπου “ευγενώς φιλοξενείτο”. 
Ακόμη σκληρότερη όμως συμπεριφορά επεφύλαξε ο ίδιος “ηγέτης” στη σορό του εκλιπόντος, αρνούμενος με διάφορες αστείες δικαιολογίες να την παραδώσει στους οικείους του! 
Η συμπεριφορά αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι, λόγω της υπερβολικής του ενασχόλησης με τα προβλήματα της πολιτικής, δεν του έμεινε χρόνος να μελετήσει τον Όμηρο και τον Θουκυδίδη, με αποτέλεσμα να αγνοεί τον διαχρονικό σεβασμό των αρχόντων προς τους νεκρούς… 
Είναι φυσικό, επίσης, να του διαφεύγει ότι ο νεκρός είναι διαχρονικά άξιος σεβασμού ακόμη και αν είναι αντίπαλος, που μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις (Αχιλλέας, Έκτορας) έχει θανατώσει τον καλύτερο φίλο μας, πολύ δε περισσότερο αν έχουμε εμείς προκαλέσει την εξόντωσή του με τον πιο ύπουλο και φρικτό τρόπο. 
Βεβαίως, η λογική εκδοχή της άρνησης συνδέεται με τα “μυστικά” που η σορός το εκλιπόντος κρύβει τα σχετιζόμενα με την αιτία του θανάτου του… 
Φυσικά η στάση αυτή του συγκεκριμένου ηγέτη δεν είναι άξια απορίας! Άξια απορίας είναι η απήχηση που ακόμη διατηρεί σε εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας, που τον θεωρούν σπουδαίο και λαοπρόβλητο ηγέτη! 
Ελπίζω η σημερινή συμπεριφορά του να προβληματίσει πολλούς σχετικά με τις αντιλήψεις, τους σκοπούς και τις πρακτικές του… 
Διότι σπουδαίος ηγέτης είναι εκείνος που έχει όραμα για τον λαό του, επιδιώκει την πολιτισμική, οικονομική και κοινωνική αναβάθμισή του, να διασφαλίσει την ελευθερία έκφρασής του, ακόμη και αν αυτή συνιστά αμφισβήτηση του ίδιου και σέβεται τους πολιτικούς αντιπάλους του, αντιμετωπίζοντάς τους ως ισότιμους διεκδικητές της εξουσίας.
Ο συγκεκριμένος όμως ηγέτης, που αποτελεί το συνώνυμο του αυταρχισμού και της αυθαιρεσίας, έχει καταπατήσει βάναυσα τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των συμπολιτών του, έχει ως κύριο στόχο της πολιτικής δράσης του τη διαιώνιση της εξουσίας του και έχει εξαπολύσει πόλεμο εξοντώσεως των πολιτικών του αντιπάλων, επιδεικνύοντας τέτοια ασέβεια ακόμη και στο λείψανό τους, θα πρέπει νομίζω να προβληματίσει ιδιαιτέρως τους εναπομείναντες θαυμαστές τους, κάνοντάς τους να σκεφτούν μήπως πρέπει να επανακαθορίσουν τη στάση τους! 

* Ο Ανδρέας Λιανέρης είναι συνταξιούχος δικηγόρος.