Γράφει ο Δημήτρης Δραγάτης
Δεν πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που οι λαοί της Ευρώπης πλήρωσαν το τίμημα του γερμανικού επεκτατισμού με ποταμούς αίματος. Και όμως, σήμερα, ακούμε από το ίδιο το βήμα του γερμανικού κοινοβουλίου, τον νέο καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να ανακοινώνει, ανερυθρίαστα, την πρόθεσή του να καταστήσει τη Γερμανία την ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη της Ευρώπης. Όχι για την άμυνα της χώρας του – αλλά «ενάντια στη Ρωσία». Πόσο ειρωνικό, πόσο ιστορικά επικίνδυνο, 80 χρόνια μετά τη συνθηκολόγηση του Τρίτου Ράιχ…
Το σενάριο θυμίζει μαύρες εποχές. Ξανά η Ρωσοφοβία στο επίκεντρο, ξανά η πρόφαση της «ευρωπαϊκής ασφάλειας» και ξανά η λογική των «πρώτης και δεύτερης κατηγορίας Ευρωπαίων». Αυτή τη φορά, με μανδύα δημοκρατίας και ευρωπαϊκής ενότητας. Όμως η ιστορία διδάσκει: κάθε φορά που η Γερμανία έθετε ως στόχο την πρωτοκαθεδρία στην Ευρώπη, η ήπειρος βυθιζόταν στο χάος.
Η νέα κυβέρνηση του Βερολίνου, με τη συνεργασία των Πρασίνων και τη σιωπηρή συναίνεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όχι μόνο αυξάνει ιλιγγιωδώς τις στρατιωτικές δαπάνες, αλλά παρακάμπτει ακόμη και τους συνταγματικούς περιορισμούς για το δημόσιο χρέος. Ο Μερτς θα λύσει τα προβλήματα με χρήμα. Χρήμα που θα αντλήσει από τους Γερμανούς φορολογούμενους και – μαντέψτε – από όλους εμάς τους «εταίρους» του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, μέσω νέων ευρωπαϊκών δανεισμών και αυξημένων φόρων.
Το πρόγραμμα «ReArm Europe» της φον ντερ Λάιεν έρχεται να συμπληρώσει την εικόνα: 800 δισεκατομμύρια ευρώ για να ξαναγεμίσει η Ευρώπη πυρομαχικά. Ποιος ωφελείται; Οι λαοί ή τα λόμπι των όπλων; Ποιος ρώτησε τους απλούς Ευρωπαίους αν θέλουν να θυσιάσουν κοινωνικές παροχές για τανκς και πυραύλους;
Η προπαγάνδα μιλά για «απειλή από την Ανατολή». Μα μήπως η απειλή δεν είναι γεωγραφική αλλά ιστορική; Η επαναστρατιωτικοποίηση της Ευρώπης, με γερμανικό πρόσημο και αμερικανική κάλυψη, δεν προοιωνίζεται ειρήνη αλλά πολεμική προετοιμασία. Δεν είναι άμυνα – είναι σχεδιασμένη επίθεση εναντίον της ίδιας της σταθερότητας που υποτίθεται πως υπερασπίζεται.
Αν κάποτε το Βερολίνο έστελνε τεθωρακισμένα, σήμερα στέλνει αποφάσεις και λογαριασμούς. Το ερώτημα είναι: θα σιωπήσουμε; Ή θα υπενθυμίσουμε στην Ευρώπη πως οι λαοί δεν έχουν ανάγκη από νέα Ράιχ, ούτε μπλε, ούτε πράσινα – αλλά από ελευθερία, ισότητα και πραγματική ειρήνη;
Δυο λόγια για την Βέρμαχτ
Μπορεί πολλοί Γερμανοί στρατιώτες να πολέμησαν με γενναιότητα και αυτοθυσία, όπως κάθε στρατιώτης σε κάθε πόλεμο, αλλά η Βέρμαχτ ως θεσμός υπηρέτησε τον ναζισμό, εισέβαλε σε ξένες χώρες και στήριξε ένα καθεστώς που βασιζόταν στην καταπίεση, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τον φυλετικό διαχωρισμό. Για δεκαετίες μετά τον πόλεμο, κυρίως στον Ψυχρό Πόλεμο, υπήρξε η αντίληψη ότι μόνο τα SS ήταν υπεύθυνα για εγκλήματα.
Όμως η νεότερη ιστοριογραφία και εκατοντάδες έγγραφα δείχνουν ότι: -μονάδες της Βέρμαχτ συμμετείχαν ενεργά σε μαζικές εκτελέσεις αμάχων, εβραίων, αιχμαλώτων, -κάλυπταν ή συνεργάζονταν με τα Einsatzgruppen, -ανέχονταν (αν δεν διέταζαν) πράξεις λεηλασίας, καταναγκαστικής εργασίας και αντιποίνων. Ο “στρατός ηρώων” είναι μύθος που καλλιεργήθηκε μεταπολεμικά Μετά το 1945, πολλοί πρώην στρατιωτικοί και πολιτικοί προσπάθησαν να ξεπλύνουν τη μνήμη της Βέρμαχτ, κυρίως στη Δυτική Γερμανία, για λόγους εσωτερικής συνοχής και ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Αυτό όμως δεν αλλάζει τα γεγονότα. Ο στρατιώτης που πολέμησε μπορεί να ήταν γενναίος, αλλά η Βέρμαχτ ως μηχανή πολέμου υπηρέτησε τη ναζιστική ιδεολογία και διέπραξε εγκλήματα πολέμου. Ο ηρωισμός δεν ακυρώνει την ιστορική ευθύνη.
