Η μάχη της Apple με την Ε.Ε. αντικατοπτρίζει την υπερατλαντική ένταση
Ο τεχνολογικός κολοσσός δέχτηκε ακόμη ένα πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι απλώς το τελευταίο κεφάλαιο στη μάχη για τη ρύθμιση του ψηφιακού τομέα — και ίσως κάτι πολύ περισσότερο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Apple βρίσκονται σε μια σύγκρουση με υψηλό διακύβευμα — και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόλις ανέβασε τους τόνους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι επιβάλλει πρόστιμο 500 εκατομμυρίων ευρώ στην αμερικανική εταιρεία παραγωγής iPhone λόγω του τρόπου λειτουργίας του App Store της.
Είναι το πιο πρόσφατο από μια σειρά ενεργειών των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών ενάντια στην Apple τα τελευταία χρόνια και έρχεται εν μέσω έντονης υπερατλαντικής έντασης μετά τις κινήσεις του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς.
Το μπαράζ αποφάσεων έχει οδηγήσει την Apple να κατηγορεί την Επιτροπή για «άδικη στοχοποίηση». «Παρά τις αμέτρητες συναντήσεις, η Επιτροπή συνεχίζει να αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού κάθε φορά», δήλωσε η εκπρόσωπος της Apple, Έμμα Γουίλσον.
Πέρυσι, η Επιτροπή επέβαλε στην Apple πρόστιμο 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ίδια συμπεριφορά, ενώ επίσης διέταξε την καταβολή 13 δισ. ευρώ σε καθυστερούμενους φόρους στην Ιρλανδία, μετά από πολύχρονη δικαστική διαμάχη.
«Υπάρχει μια φιλοσοφική διαφορά ανάμεσα στην Apple και την Επιτροπή που καθιστά πολύ δύσκολη την επίτευξη συμβιβασμού», σχολίασε ο Ζακ Μάγερς, διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Ρύθμισης στην Ευρώπη (CERRE), που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
Η διαμάχη για την Apple, μια εταιρεία που αγγίζει τα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια σε αξία, έχει γίνει συμβολική της σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. Ενώ ο Κανονισμός για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA), υπό τον οποίο επιβλήθηκε το πρόστιμο, στοχεύει στον περιορισμό της κυριαρχίας των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών — οι περισσότερες εκ των οποίων είναι αμερικανικές — ο Τραμπ τις θεωρεί εργαλείο στραγγαλισμού της αμερικανικής βιομηχανίας.
Η ενέργεια της Τετάρτης ακολουθεί την αναστολή 90 ημερών των “ανταποδοτικών” δασμών του Τραμπ, καθώς οι δύο πλευρές προσπαθούν να μειώσουν την ένταση. Η Επιτροπή δεν γλίτωσε τις κατηγορίες ότι η χρονική στιγμή της απόφασης επηρεάστηκε από τις εμπορικές εντάσεις.
Ωστόσο, η αμερικανική ανακοίνωση του Φεβρουαρίου ότι θα εξετάσει αν οι ευρωπαϊκοί ψηφιακοί νόμοι, συμπεριλαμβανομένου του DMA, συνιστούν μη δασμολογικά εμπόδια, δεν επηρέασε τη λήψη αποφάσεων της Επιτροπής, σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο.
Η προθεσμία συμμόρφωσης της Apple μέχρι τις 22 Ιουνίου — μετά την οποία η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει ημερήσια πρόστιμα — συμπίπτει λίγο πριν τη λήξη της αναστολής των δασμών.
Η επιβολή του DMA, λέει ο Ντιρκ Άουερ, διευθυντής πολιτικής ανταγωνισμού στο International Center for Law & Economics (ICLE), εξακολουθεί να έχει στοιχεία που «η διοίκηση Τραμπ θεωρεί προβληματικά από εμπορική σκοπιά».
«Σοβαρότητα και αποδείξεις»
Το επίδικο στην τελευταία υπόθεση είναι ο απόλυτος έλεγχος της Apple στο App Store. Τα τέλη που επιβάλλει στους προγραμματιστές συνέβαλαν σε έσοδα σχεδόν 100 δισ. δολαρίων πέρυσι — μεγάλο μέρος των οποίων προέρχεται από χρήστες και προγραμματιστές στην Ε.Ε.
«Αυτές οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται με πάθος αλλά με σοβαρότητα και αποδείξεις», δήλωσε η Τερέσα Ριμπέρα, επικεφαλής ανταγωνισμού της Επιτροπής. «Είναι εφαρμογή του νόμου».
Τόσο η Apple όσο και η Meta (ιδιοκτήτρια του Facebook και του Instagram), η οποία επίσης τιμωρήθηκε με 200 εκατ. ευρώ την Τετάρτη, δήλωσαν πως θα ασκήσουν έφεση.
«Είναι προφανές ότι το App Store είναι ένα από τα πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία στην ψηφιακή αυτοκρατορία της Apple — ένα από τα πιο κερδοφόρα της τμήματα», είπε ο Άουερ του ICLE.
Η Επιτροπή δημοσίευσε επίσης προκαταρκτικά πορίσματα για άλλη έρευνα παραβίασης, αναφέροντας ότι οι όροι συμβολαίου της Apple για εναλλακτική διανομή εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου «core technology fee», ενδέχεται να παραβιάζουν τον DMA — ανοίγοντας το δρόμο για νέα πρόστιμα.
Η Ε.Ε. είναι μόνο μία από τις πολλές παγκόσμιες ρυθμιστικές αρχές που εξετάζουν τα τέλη της Apple, υποστηρίζοντας ότι ο απόλυτος έλεγχός της στα προϊόντα της αφήνει ελάχιστες επιλογές σε εταιρείες όπως η Epic Games και η Match Group.
Ζήτημα ασφάλειας
Το περσινό πρόστιμο αφορούσε την ίδια συμπεριφορά με την τωρινή απόφαση.
Η εμπορική ανησυχία της Apple είναι και φιλοσοφική, καθώς η εταιρεία θεωρεί ότι υπερασπίζεται τα συμφέροντα των χρηστών της.
«Έχουν την επιμονή ότι είναι οι αποκλειστικοί διαχειριστές του οικοσυστήματός τους και αποφασίζουν οι ίδιοι το επίπεδο κινδύνου ασφαλείας που θα δεχτούν οι χρήστες, και ότι η υπερβολική επιλογή χειροτερεύει την εμπειρία του καταναλωτή», είπε ο Μάγερς από το CERRE.
Το βέβαιο είναι πως αυτό δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Καθώς η Επιτροπή κλείνει το κεφάλαιο σχετικά με τους κανόνες επικοινωνίας προγραμματιστών-χρηστών, μια νέα μάχη ξεκινά για ευρύτερα ζητήματα App Store — και ειδικότερα για τα τέλη που επιβάλλει η Apple.
Η άποψη της Επιτροπής ότι η Apple πρέπει να μειώσει δραστικά τα τέλη της αποτελεί μια «συζήτηση στην οποία η Apple δεν θέλει να υποχωρήσει», είπε η Άλμπα Ριμπέρα Μαρτίνεθ, καθηγήτρια νομικής στο Πανεπιστήμιο Villanueva της Μαδρίτης.
Αν και τα κινητά App Stores βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Επιτροπής από τότε που η Spotify κατέθεσε καταγγελία το 2019, η μεταβαλλόμενη γεωπολιτική συγκυρία προσδίδει νέο επείγον χαρακτήρα στο θέμα.
«Σε έναν κόσμο που εστιάζει στην τεχνολογική κυριαρχία, η δυνατότητα παράκαμψης κομβικών σημείων όπως το App Store της Apple είναι κρίσιμη», είπε ο Μάγερς.
Παρόλο που η αμερικανική κυβέρνηση συμμερίζεται αρκετές ανησυχίες σχετικά με τις μονοπωλιακές πρακτικές της Apple, αυτό δεν εγγυάται ότι θα κρατηθεί έξω από την εμπορική διαμάχη ΗΠΑ-ΕΕ.
Το γεγονός ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ συνεχίζει τη δική του αντιμονοπωλιακή υπόθεση κατά της Apple δεν αποτελεί ιδιαίτερη παρηγοριά για την Επιτροπή, που ευελπιστούσε ότι η «διπλωματική σούπα» θα είχε καταλαγιάσει, σύμφωνα με άλλον ανώτερο Ευρωπαίο αξιωματούχο.
Ο Μάγερς του CERRE συμφωνεί ότι η Επιτροπή θα έκανε λάθος αν επαναπαυόταν στην παράλληλη αμερικανική στάση κατά των Big Tech.
