Τον Σεπτέμβριο του 2024, η νέα σχολική χρονιά ξεκινούσε στη Δυτική Ελλάδα με 9 δημοτικά σχολεία και 23 νηπιαγωγεία λιγότερα, λόγω έλλειψης ή περιορισμένου αριθμού́ μαθητικού́ δυναμικού́.
Στην Αχαΐα δεν λειτούργησαν το 35ο Νηπιαγωγείο Πατρών, το Ειδικό Νηπιαγωγείο Κάτω Αχαΐας, το Ειδικό Νηπιαγωγείο Εκπαίδευσης Παιδιών στο Φάσμα του Αυτισμού, το Δημοτικό Σχολείο Ζήριας «Γ. Κουτσοχέρας» και το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Τυφλών Πάτρας.
Στην Αιτωλοακαρνανία η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη, καθώς η σχολική χρονιά ξεκίνησε με αναστολή λειτουργίας σε 12 νηπιαγωγεία και 3 δημοτικά σχολεία ορεινών κυρίως κοινοτήτων, ενώ στην Ηλεία η εικόνα ήταν σχεδόν ίδια με αναστολή λειτουργίας σε 8 νηπιαγωγεία και 3 δημοτικά σχολεία.
Η διαρκής μείωση γεννήσεων, σε συνδυασμό με τη μετανάστευση νέων Ελλήνων σε αναπαραγωγική ηλικία, έχει προκαλέσει ένα ντόμινο δημογραφικής και εκπαιδευτικής κατάρρευσης.
Σύμφωνα με στοιχεία του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εσωτερικών, Αθανάσιου Μπαλέρμπα, μόλις 60.000 παιδιά με ελληνική ιθαγένεια και 9.000 με αλλοδαπή φοιτούν το 2025 στην Α΄ Δημοτικού. Η σύγκριση με το 2010 – όταν τα αντίστοιχα νούμερα ήταν 100.000 και 15.000 αντίστοιχα– αποτυπώνει μια μείωση σχεδόν 40% στον αριθμό των εγγραφών μέσα σε μία 15ετία.
Οι εκτιμήσεις για το μέλλον είναι ακόμη πιο δυσοίωνες: μέχρι το 2100, ο αριθμός των μαθητών των πρώτων δυο βαθμίδων εκπαίδευσης αναμένεται να μειωθεί κατά 32,1% (413.000 λιγότεροι μαθητές).
Ο κ. Μπαλέρμπας υπογράμμισε πως η αναλογία γεννήσεων-θανάτων είναι πλέον 1 προς 2: για κάθε παιδί που γεννιέται αντιστοιχούν δύο θάνατοι. Από το 2018 και μετά, οι γεννήσεις παραμένουν κάτω από τις 80.000 ετησίως, ενώ το 2021 οι θάνατοι έφτασαν τους 146.000.
Η δραστική πτώση του μαθητικού πληθυσμού έχει ήδη πρακτικές συνέπειες: σε πολλές περιοχές, σχολεία παύουν να λειτουργούν λόγω έλλειψης παιδιών και αξιοποιούνται μόνο ως εκλογικά κέντρα. Οι διευθυντές των σχολείων εκπέμπουν SOS, επισημαίνοντας πως το φαινόμενο συνοδεύεται και από αύξηση των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Ο περιφερειακός διευθυντής εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας, Νίκος Δελέγκος, τόνισε στην «Π» ότι η εικόνα δημογραφικής κατάρρευσης στις πρώτες τάξεις των σχολείων αποτυπώνεται και στους τρεις νομούς. Το πιο ανησυχητικό όμως, είναι πως η κατάσταση αυτή δεν αφορά μόνο κάποιες ορεινές κοινότητες αλλά και τα μεγάλα αστικά κέντρα, ένδειξη της έκτασης του προβλήματος.
Οσον αφορά τους λόγους, ο κ. Δελέγκος τόνισε πως το δημογραφικό πρόβλημα είναι πολυσύνθετο και δύσκολα αντιμετωπίσιμο. Προφανώς, ξεκινά από το οικονομικό περιβάλλον που οδήγησε πολλούς νέους σε απαπαραγωγική ηλικία στο εξωτερικό, όμως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως τα πρότυπα ζωής που αλλάζουν, η εργασία, η απουσία δομών κοινωνικής πρόνοιας που θα βοηθούσαν τα νέα ζευγάρια να τεκνοποιήσουν, κ.ά.
ΜΕΙΩΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ
Η μείωση του μαθητικού πληθυσμού δεν σταματά στην Πρωτοβάθμια. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία γεννήσεων της ΕΛΣΤΑΤ, έρχονται δύσκολες μέρες και για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, πρώτα στο γυμνάσιο και μετά από λίγα χρόνια στο λύκειο.
Πρώτο «χτύπημα» στη Δευτεροβάθμια υπήρξε το 2023-2024 στο γυμνάσιο. Εισήλθαν αυτοί του 2011, ενώ αποφοίτησαν αυτοί του 2008. Αποτέλεσμα: -1.874.
Το 2024-2025 εισήλθαν αυτοί που γεννήθηκαν το 2012 δηλαδή η γενιά του μνημονίου, ενώ έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2009. Αποτέλεσμα: -17.562 μαθητές.
Το 2025-2026 θα εισέλθουν αυτοί που γεννήθηκαν το 2013, ενώ θα έχουν αποφοιτήσει αυτοί του 2010. Αποτέλεσμα: -20.632 μαθητές και πάει λέγοντας.
Το 2026-2027 ο αριθμός των μαθητών στο γυμνάσιο θα είναι -64.347 σε σχέση με το 2022-2023.
Πηγή: pelop.gr
Σωτήρης Παπανδρέου
