Η απόβαση της Νορμανδίας και ο Έλληνας που χαρτογράφησε τις ζώνες ρίψεως (pics)

Ο Nicholas F Kastrantas (Νικόλας Καστραντάς) ήταν γιος Ελλήνων μεταναστών και γεννήθηκε στο Pittsburgh της Pennsylvania στις 31 Ιανουαρίου 1920. Ο πατέρας του, Frank Kastrantas, είχε γεννηθεί στην Αθήνα, όμως η καταγωγή του ήταν από το χωριό Βλαχοκερασιά του νομού Αρκαδίας, ενώ η μητέρα του Ευτυχία καταγόταν από το Αίγιο. 

Εκτός από τον Nicholas, το ζευγάρι είχε αποκτήσει δύο ακόμη παιδιά, την Anna και τη Helen. Ο πατέρας της οικογένειας είχε εργαστεί για πολλά χρόνια στις ΗΠΑ, και διέθετε ήδη την αμερικανική ιθαγένεια, με αποτέλεσμα η σύζυγός του και τα τέκνα τους να λογίζονται επίσης ως Αμερικανοί πολίτες. Το 1923 όμως, για λόγους που δε διευκρινίζονται, η μητέρα, μαζί με τα τρία της παιδιά, επέστρεψε στην Ελλάδα, πιθανόν λόγω αιφνίδιου θανάτου τού συζύγου της, και όλοι μαζί εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα. Έτσι λοιπόν ο τρίχρονος Νικόλας βρέθηκε να ζει στην πατρίδα των γονιών του και μεγαλώνοντας πήγε σε ελληνικό σχολείο. 

Από μικρή ηλικία έγινε φανερό ότι είχε μεγάλο ταλέντο στο σχέδιο και τη ζωγραφική, αλλά εξίσου εντυπωσιακή ήταν και η έφεσή του στις ξένες γλώσσες! Επιπλέον, όταν ενηλικιώθηκε, κατά τη θητεία του στον Ελληνικό Στρατό, απέκτησε ειδικότητα χαρτογράφου. Ο χρόνος υπηρεσίας του στον Ελληνικό Στρατό δεν είναι γνωστός, όμως εικάζεται ότι ίσως να υπηρέτησε μειωμένη θητεία, ενδεχομένως ως προστάτης οικογενείας, καθώς ήταν ορφανός από πατέρα, ενώ διέθετε δύο ανήλικες αδελφές και άπορη μητέρα. Επίσης μπορεί να έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι κατατάχθηκε ως εθελοντής, παρόλο που διέθετε την αμερικανική υπηκοότητα. 

Μετά την απόλυσή του, η οικογένεια εξακολουθούσε να ζει σε συνθήκες μεγάλης ανέχειας και γι’ αυτόν τον λόγο ο Νικόλας αποφάσισε να επιστρέψει και πάλι στις ΗΠΑ. Ήλπιζε ότι δουλεύοντας κοντά σε κάποιους συγγενείς του, στο Pittsburgh, θα κατάφερνε σε σύντομο διάστημα να μαζέψει τα απαραίτητα χρήματα, προκειμένου να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για μία μελλοντική επανεγκατάσταση εκεί, της μητέρας του και των αδελφών του. Έτσι λοιπόν στις 19 Μαΐου του 1939 αναχώρησε από το λιμάνι του Πειραιά με το υπερωκεάνιο S/S “Nea Hellas” και αφίχθη στο λιμάνι της Νέας Υόρκης, την 1η Ιουνίου του 1939. Σύντομα όμως τα γεγονότα που θα ακολουθούσαν, με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τρεις μήνες αργότερα, θα ανέτρεπαν τα σχέδιά του και θα δυσκόλευαν τη ζωή του ίδιου, αλλά και της οικογένειάς του, καθώς τα μέλη της θα αναγκάζονταν να παραμείνουν αποκλεισμένα, επί σειρά ετών, σε δύο ηπείρους, μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής. Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Νικόλας διέμεινε ως φιλοξενούμενος στο σπίτι της θείας του Bessie (Vasiliki) Kachioris, η οποία ήταν αδελφή της μητέρας του, εργαζόμενος στο εστιατόριο που διέθετε η οικογένεια, ενώ αργότερα εργάστηκε στο μπαρ ενός θείου του ονόματι Bill Langas. Η Βασιλική είχε γεννηθεί στο Αίγιο και ήταν παντρεμένη με τον έμπορο Frank Kachioris, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Βάλτσα (Μεγάλος Βάλτος) του νομού Κορινθίας. Οι περισσότεροι όμως Έλληνες κάτοικοι του Pittsburgh, οι οποίοι διέθεταν τον επώνυμο “Καστραντάς”, προέρχονταν κυρίως από το χωριό Βλαχοκερασιά του νομού Αρκαδίας. 

Στο επιτελείο του συνταγματάρχη Gavin 

Μετά την ιαπωνική επίθεση στο Pearl Harbor, στις 7 Δεκεμβρίου 1941, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να εισέλθουν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τέσσερις μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του 1942, ο Nicholas Kastrantas κατατάχθηκε στον Αμερικανικό Στρατό (Service Number 33364789), όμως το να είναι ένας απλός πεζικάριος ήταν κάτι που δεν τον συνάρπαζε ιδιαίτερα. Διψώντας για δράση και πιο έντονες συγκινήσεις, ο νεαρός Έλληνας σύντομα δήλωσε εθελοντής για εκπαίδευση αλεξιπτωτιστή, θέλοντας να βελτιώσει, όπως ισχυριζόταν, τη στρατιωτική του κατάρτιση. Έτσι λοιπόν λίγο μετά την ορκωμοσία του έλαβε μετάθεση για το Fort Benning, στο οποίο έδρευε το 505ο Σύνταγμα, της θρυλικής 82ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας Αλεξιπτωτιστών. 

Τον Αύγουστο του 1942, ο 35χρονος Συνταγματάρχης James M Gavin, ανέλαβε τη διοίκηση του 505th PIR. Τα προσόντα του Καστραντά, τα οποία αναφέρονταν λεπτομερώς στον υπηρεσιακό του φάκελο, δεν πέρασαν απαρατήρητα από τον νέο του διοικητή. Ο νεαρός Έλληνας είχε πολύμηνη προϋπηρεσία στον Ελληνικό Στρατό, ήταν ιδιαίτερα ταλαντούχος στον σχεδιασμό χαρτών, με μεγάλη ευχέρεια στο σκίτσο και σε πάσης φύσεως ζωγραφικές απεικονίσεις. Επιπλέον μιλούσε άψογα Αγγλικά, Γαλλικά και Ελληνικά, ενώ μπορούσε να συνεννοηθεί σε δύο τουλάχιστον επιπλέον γλώσσες, όπως τα Γερμανικά και τα Ιταλικά. Έτσι λοιπόν ο Καστραντάς αποτέλεσε προσωπική επιλογή του συνταγματάρχη Gavin, ο οποίος τον απέσπασε στο επιτελείο του ως χαρτογράφο και διερμηνέα. 

Σε ό,τι αφορά τον Gavin, επρόκειτο για έναν άξιο ηγήτορα, του οποίου η φήμη προηγούνταν της άφιξής του και παρά τη σκληρή εκπαίδευση στην οποία υπέβαλε τους άνδρες του, άπαντες τον εκτιμούσαν και τον σέβονταν, νιώθοντας ότι είχαν έναν άξιο διοικητή, ο οποίος σύντομα θα τους οδηγούσε με επιτυχία στη μάχη. Τα γεγονότα που έμελλε να ακολουθήσουν θα τους δικαίωναν απολύτως… 

«Πιο κοντά στην πατρίδα μου» 

Ξημερώματα 9 προς 10 Ιουλίου 1943, σε κάποιο προωθημένο αεροδρόμιο της Τυνησίας. Ο λοχίας Jack Forsie, πολεμικός ανταποκριτής του περιοδικού “Stars and Stripes”, το οποίο διανέμονταν στους στρατευσίμους από το ειδησεογραφικό πρακτορείο Associated Press, μόλις είχε παρακολουθήσει το τελευταίο ενημερωτικό briefing, μεταξύ του συνταγματάρχη James M Gavin και των επικεφαλής διοικητών των Μονάδων του. 

Οι αξιωματικοί συζήτησαν τις τελευταίες λεπτομέρειες της επικείμενης αεραπόβασης, καθώς σε λίγες ώρες θα ρίχνονταν με αλεξίπτωτα πάνω από τη Σικελία, παίρνοντας μέρος στην εισβολή με την κωδική ονομασία “Operation Husky”. Ο Gavin έμεινε στην ιστορία με το προσωνύμιο “The Jumping General” γιατί πήρε μέρος σε κάθε επιχειρησιακό άλμα, μαζί με τους αλεξιπτωτιστές που είχε υπό τις διαταγές του. Ήταν ο μόνος Αμερικανός υψηλόβαθμος αξιωματικός, ο οποίος συμμετείχε σε τέσσερα επιχειρησιακά άλματα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο! 

Ο Forsie, τριγυρνώντας στο αεροδρόμιο, μετά το τέλος της ενημέρωσης, εντόπισε ορισμένους άνδρες του 505ου Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών, οι οποίοι στέκονταν παραταγμένοι με πλήρη φόρτο μάχης, δίπλα στον αρχηγό C-47 Dakota, περιμένοντας τον Gavin για να επιβιβαστούν. Έτσι ο Forsie βρήκε την ευκαιρία για μία σύντομη συνέντευξη με κάποιους από αυτούς. Στην κλασική δημοσιογραφική ερώτηση: «Πώς αισθάνεστε για όλο αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή;», ένας ψηλός, αθλητικός αλεξιπτωτιστής τον κοίταξε με ένα ελαφρύ μειδίαμα, και με ύφος που δε σήκωνε πολλές αντιρρήσεις, τού απάντησε γεμάτος αυτοπεποίθηση: «Φίλε μου, αισθάνομαι καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη φορά! Και ξέρεις γιατί; Διότι όλο αυτό, που πρόκειται να συμβεί σε λίγο, θα με φέρει ακόμα πιο κοντά στην πατρίδα μου!». 

Ήταν ο Ελληνοαμερικανός δεκανέας, Νικόλαος Καστραντάς, ο οποίος ένιωθε ότι είχε ανοιχτούς λογαριασμούς με τους Γερμανούς και τους Ιταλούς! Μόλις τρεις μήνες πριν, είχε λάβει ένα μήνυμα μέσω του Ερυθρού Σταυρού, το οποίο τον πληροφορούσε πως η μητέρα του και οι δύο αδελφές του, που ζούσαν στη σκλαβωμένη Αθήνα, ήταν μεν καλά στην υγεία τους, όμως αντιμετώπιζαν σοβαρό πρόβλημα υποσιτισμού! Η εισβολή στη Σικελία σηματοδότησε το πρώτο του επιχειρησιακό άλμα, παράλληλα με την αρχή της απελευθέρωσης της Ευρώπης. Τη νύχτα της 9ης προς 10 Ιουλίου 1943, ο Καστραντάς και οι συνάδελφοί του έγραψαν ιστορία, καθώς το 505th Parachute Infantry Regiment (505th PIR) έγινε η πρώτη Μονάδα αλεξιπτωτιστών στην ιστορία των ΗΠΑ, που εκτέλεσε αεραποβατικό πολεμικό άλμα, κοντά στη Γέλα της Σικελίας! 

Η απόβαση στη Σικελία – Η ώρα του άλματος και ο φόβος 

Καθώς η αεροπορική αρμάδα πετούσε πάνω από τη Μεσόγειο, ο Καστραντάς καθόταν αμίλητος δίπλα στον συνταγματάρχη Gavin, σκεπτόμενος την επερχόμενη αποστολή, προσπαθώντας να διώξει τις όποιες αρνητικές σκέψεις που του περνούσαν από το μυαλό. Φτάνοντας πάνω από την ακτή της Σικελίας, το αρχηγό αεροσκάφος συγκέντρωσε πάνω του τα πρώτα αντιαεροπορικά πυρά, ενώ στα εκατοντάδες C-47 που ακολουθούσαν, οι αλεξιπτωτιστές κατάλαβαν ότι πλησίαζε η ώρα του άλματος, νιώθοντας τις πρώτες αναταράξεις και ακούγοντας τον θόρυβο από τις εκρήξεις στον ουρανό. 

Η θύρα εξόδου είχε ανοίξει και ο Gavin, τεντώνοντας με ανυπομονησία τον λαιμό του, κοιτούσε έξω τις εκρήξεις των βλημάτων, τις φωτεινές δέσμες των προβολέων και τις λάμψεις των τροχιοδεικτικών που αυλάκωναν τον ουρανό. Ο Καστραντάς ανασηκώθηκε κι αυτός ελαφρά, ρίχνοντας έξω μια ματιά, όταν ξαφνικά το βλέμμα του συναντήθηκε με αυτό τού διοικητή του. «Scared!» («Τρομαγμένος!») αναφώνησε δυνατά ο Gavin, θέλοντας η φωνή του να ακουστεί πάνω από τον θόρυβο των κινητήρων. Ο Καστραντάς, χωρίς να διστάσει, έγνεψε καταφατικά και απάντησε: «Yes Sir!». Ο Nick αρχικά πίστεψε πως ο Gavin τού απηύθυνε ερώτηση για το αν φοβάται, ύστερα όμως κατάλαβε ότι μιλούσε για τον εαυτό του. Δηλώνοντας την ανησυχία του, έδινε το δικαίωμα στον υφιστάμενό του, να παραδεχτεί ότι νιώθει κι αυτός το ίδιο, γεγονός που λειτουργούσε πολύ εκτονωτικά μέσα σε όλη αυτή την πιεστική κατάσταση. Ο Καστραντάς χαμογέλασε ασυναίσθητα. 

Τελικά ο… «Γέρος», όπως αποκαλούσαν χαϊδευτικά τον Gavin οι άντρες του, ήταν πολύ ωραίος τύπος! Ξαφνικά πάνω από την πόρτα άναψε ένα κόκκινο φως, γεγονός που υποδήλωνε, εκ μέρους του πιλότου, ότι κόντευαν να φτάσουν στη ζώνη ρίψεως. «Εγέρθητε!» αναφώνησε ο Gavin και οι 17 αλεξιπτωτιστές σηκώθηκαν από τις θέσεις τους, πλησιάζοντας με μικρά βήματα προς τη θύρα εξόδου. 

«Αγκιστρώσατε!» Άπαντες με μία κίνηση πέρασαν τον γάντζο του αλεξιπτώτου στο καλώδιο που διέτρεχε το εσωτερικό της ατράκτου κατά μήκος του αεροσκάφους. Μόλις θα πηδούσαν στο κενό, ο γάντζος θα απελευθέρωνε με ένα τράβηγμα το αλεξίπτωτο, το οποίο θα αναπτυσσόταν στον ουρανό. Οι διαταγές του Gavin διαδέχονταν η μία την άλλη, δυνατά και καθαρά, ανά τακτά χρονικά διαστήματα! «Έλεγχος εξοπλισμού!». «Αναφέρατε!». Από το εσωτερικό στο βάθος της ατράκτου ακούστηκε στεντόρεια η φωνή του τελευταίου αλεξιπτωτιστή. «Δέκατος έβδομος εντάξει!». Για να ακολουθήσουν σαν αλυσιδωτή αντίδραση οι φωνές των υπολοίπων. «Δέκατος έκτος εντάξει!», «Δέκατος πέμπτος εντάξει!» και ούτω καθ’ εξής. Ο Gavin άδραξε με τα χέρια του, τις δύο πλευρές της πόρτας και μόλις το φως έγινε πράσινο όρμησε στο κενό. Με μία αποφασιστική κίνηση, ο Καστραντάς ακολούθησε τον αρχηγό του και ρίχτηκε έξω από το αεροσκάφος. Το ένα μετά το άλλο τα 17 αλεξίπτωτα αναπτύχθηκαν στον σκοτεινό ουρανό σαν μεταξωτές ομπρέλες και οι άντρες παρακολουθούσαν με δέος τις λάμψεις της μάχης. Ήταν η αρχή του πολέμου γι’ αυτούς… 

Μια ανάσα από τον θάνατο – Θραύσμα όλμου έπληξε τη θήκη χαρτών που φορούσε σταυρωτά στο στήθος 

Οι ισχυροί άνεμοι που επικρατούσαν στη ζώνη ρίψης του 505ου Συντάγματος προκάλεσαν μεγάλο αριθμό διασποράς σε όλο το νησί, ενώ 100 περίπου άντρες προσεδαφίστηκαν στον τομέα της Βρετανικής Ογδόης Στρατιάς. Το 505th PIR υπέστη σοβαρές απώλειες κατά τη διάρκεια της σχετικά σύντομης εκστρατείας στη Σικελία. O Καστραντάς σε μία τουλάχιστον περίπτωση κόντεψε να σκοτωθεί όταν ο Σταθμός διοικήσεως επλήγη από βλήματα όλμου. Ο Nick ακολουθούσε παντού τον Gavin, ενημερώνοντας διαρκώς τους χάρτες του, με όποιο νέο στοιχείο προέκυπτε. 

Οι χάρτες φυλάσσονταν σε ένα μικρό κύλινδρο από κόντρα πλακέ, τον οποίο τον φορούσε πάνω του και δεν τον αποχωρίζονταν ποτέ. Ένα καυτό θραύσμα όλμου έπληξε τη θήκη χαρτών, την οποία φορούσε σταυρωτά στο στήθος, όμως δεν κατάφερε να τη διαπεράσει και απλώς τον έριξε στο χώμα! Με τη λήξη των μαχών στη Σικελία, το Σύνταγμα επέστρεψε στη Βόρεια Αφρική, τον Αύγουστο, για να απορροφήσει αντικαταστάτες, προτού συμμετάσχει στην επίθεση στο Σαλέρνο. Έτσι λοιπόν, πέντε εβδομάδες αργότερα, ο Καστραντάς θα πραγματοποιούσε το δεύτερο επιχειρησιακό του άλμα, στις 14 Σεπτεμβρίου 1943, αυτή τη φορά στην ηπειρωτική Ιταλία. Το Σύνταγμα συνέχισε να πολεμά στην Ιταλική Εκστρατεία, όπου το 505th PIR, με τη βοήθεια αρμάτων μάχης της Βρετανικής 23ης Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας, κατέλαβε την πόλη της Νάπολης στις αρχές Οκτωβρίου, ενώ αργότερα βοήθησε τους Συμμάχους να παραβιάσουν τη γραμμή Volturno, πριν τελικά επιστρέψουν στη Νάπολη εκτελώντας καθήκοντα φρούρησης της νεοκαταληφθείσας πόλεως. Η συμμαχική εισβολή στη Σικελία και την ηπειρωτική Ιταλία είχε ως αποτέλεσμα την άνευ όρων συνθηκολόγηση των Ιταλών στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 και την αποπομπή του Μπενίτο Μουσολίνι από την εξουσία. Αντιθέτως οι ισχυρές γερμανικές δυνάμεις που βρίσκονταν στην Ιταλική χερσόνησο συνέχισαν να αμύνονται με πείσμα, προκειμένου να διατηρήσουν τον έλεγχο της Κεντρικής και της Βόρειας Ιταλίας, και οι μάχες διήρκεσαν μέχρι την τελική παράδοσή τους στις 2 Μαΐου 1945. Ο Τσόρτσιλ είχε χαρακτηρίσει την Ιταλία ως «το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης» και ένιωθε πλήρως ικανοποιημένος από το ισχυρό πλήγμα που είχε δεχτεί η Βέρμαχτ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Χίτλερ ήταν αναγκασμένος να διατηρεί πολύτιμα στρατεύματα στις μάχες που εξακολουθούσαν να διεξάγονται στο ιταλικό μέτωπο. 

Οι Σύμμαχοι σχεδίαζαν πλέον το δεύτερο μεγάλο τους βήμα, που θα τους βοηθούσε να πατήσουν γερά στην Ευρώπη «και με τα δύο πόδια», και αυτό το βήμα δεν ήταν άλλο από την απόβαση στη Νορμανδία. Έτσι λοιπόν, από τα τέλη Οκτωβρίου 1943 ο Καστραντάς και οι συνάδελφοί του είχαν μεταφερθεί στην Αγγλία, για ανασύνταξη και αναπλήρωση απωλειών, αλλά και για τη συνέχιση της σκληρής εκπαίδευσης, κατά τους πρώτους μήνες του 1944. Ο Gavin παρέδωσε τη διοίκηση του 505th PIR στον ταγματάρχη Herbert F Batcheller, προαγόμενος σε αντισυνταγματάρχη, αναλαμβάνοντας παράλληλα καθήκοντα υποδιοικητού της 82ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας. 

Απόβαση στη Νορμανδία: Η ημέρα της περίφημης D-Day

Κατά την πολύμηνη προετοιμασία των Συμμάχων για την απόβαση της Νορμανδίας, ο Καστραντάς ιπτάθηκε με ένα δικινητήριο B-25 Mitchell πάνω από τις γαλλικές ακτές, προκειμένου να χαρτογραφήσει τις ορισθείσες ζώνες ρίψεως. Καθισμένος στο κάθισμα του βομβαρδιστή, στο διάφανο ρύγχος του αεροσκάφους, κράτησε μία σειρά από εξαιρετικά κρίσιμες τοπογραφικές σημειώσεις και σχεδιαγράμματα. 

Στη συνέχεια ο Nick Kastrantas μαζί με έναν συνάδελφό του, τον Don Adrianson, κατασκεύασαν μια λεπτομερέστατη μακέτα ενός λόφου, με την κωδική ονομασία Hill 131, ο οποίος βρισκόταν κοντά στο χωριό St.-Sauveur-le-Vicomte. Το χωριό απείχε περί τα 15 μίλια από την ακτή απόβασης που ήταν γνωστή με την κωδική ονομασία “Utah Beach” και στο μέλλον θα αποτελούσε έναν από τους στόχους της 82ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας. Οι δύο άνδρες πάνω σε ένα μεγάλο τραπέζι (sand table) δημιούργησαν μία περίτεχνη και λεπτομερή απεικόνιση του ανάγλυφου της περιοχής, χρησιμοποιώντας λάσπη και πεπιεσμένο χαρτί βασισμένοι σε αεροφωτογραφίες της περιοχής. Έτσι λοιπόν φτάνοντας η περίφημη D-Day, στις 6 Ιουνίου 1944, τέθηκε σε εφαρμογή το αεραποβατικό σκέλος της επιχείρησης, η οποία ήταν γνωστή με τη γενική κωδική ονομασία “Operation Overlord”. Η επιμέρους αποστολή που ανέλαβε η 82η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία είχε την κωδική ονομασία “Mission Boston”. 

Ο Nick Kastrantas μαζί τον συνάδελφό του Don Adrianson κατασκεύασαν μία λεπτομερέστατη και περίτεχνη μακέτα λόφου από λάσπη και πεπιεσμένο χαρτί 

Συνολικά 6.420 αλεξιπτωτιστές πήδηξαν από 370 περίπου μεταγωγικά αεροσκάφη C-47 Skytrain σε μία περιοχή 26 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη γαλλική χερσόνησο Cotentin, λίγες ώρες πριν το ξημέρωμα της 6ης Ιουνίου 1944. Για την ακρίβεια, 5 ώρες πριν αρχίσουν οι αποβάσεις στις ακτές της Νορμανδίας. Ο επιδιωκόμενος στόχος ήταν να εξασφαλιστεί μια έκταση περίπου 10 τετραγωνικών μιλίων (26 km2) και στις δύο πλευρές του ποταμού Merderet. Ο Καστραντάς και οι συνάδελφοί του στο 505th PIR επρόκειτο να καταλάβουν την πόλη Sainte-Mère-Église, η οποία αποτελούσε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι επικοινωνίας, καθώς βρισκόταν χτισμένη μερικά χιλιόμετρα πίσω από την παραλία της Utah Beach. Από εκεί θα μπορούσαν να μπλοκάρουν τις προσεγγίσεις των Γερμανών και την αποστολή εχθρικών ενισχύσεων προς την ακτή, από τα δυτικά και τα νοτιοδυτικά. Άλλες Μονάδες επρόκειτο να καταλάβουν τους δρόμους και τις γέφυρες πάνω από τη Merderet στο La Fière και το Chef-du-Pont, να καταστρέψουν τη γέφυρα τού αυτοκινητόδρομου πάνω από τον ποταμό Douve στο Pont l’Abbé (σημερινό Étienville) και να ασφαλίσουν την περιοχή δυτικά του Sainte-Mère-Église, δημιουργώντας μια αμυντική γραμμή μεταξύ Gourbesville και Renouf. Δυστυχώς, οι ρίψεις των Λόχων και των Ταγμάτων διασκορπίστηκαν από τις κακές καιρικές συνθήκες σε μια περιοχή τρεις έως τέσσερις φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί. Έτσι λοιπόν δυσκολεύτηκαν να φτάσουν στους αντικειμενικούς τους σκοπούς. Το ίδιο όμως συνέβη και με τα γερμανικά αντιαεροπορικά πυρά, τα οποία διεσπάρησαν σε μεγάλο βαθμό. Αποτελεί ίσως ειρωνεία της τύχης το γεγονός ότι το μεγάλο άπλωμα των αλεξιπτωτιστών έδωσε στους Γερμανούς την εντύπωση μιας πολύ μεγαλύτερης συμμαχικής αεραποβατικής δύναμης.

Οδυνηρή και αγωνιώδης η κάθοδος στη νορμανδική γη 

Παρ’ όλα αυτά, το 505 Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών πήδηξε με ακρίβεια και κατέλαβε τον στόχο του, την πόλη Sainte-Mère-Église, η οποία αποδείχτηκε απαραίτητη για τη μετέπειτα επιτυχία των επιχειρήσεων των Συμμάχων στον τομέα της Utah Beach. Τα πράγματα όμως δε συνέβησαν τόσο απλά και εύκολα. Το σχέδιο προέβλεπε την πτώση στα περίχωρα του Sainte-Mere-Eglise και την κατάληψη της πόλης. Δύο stick αλεξιπτωτιστών όμως ρίχτηκαν κατά λάθος ακριβώς πάνω από την πόλη και ο Καστραντάς ήταν ανάμεσα σε αυτούς που ρίχτηκαν κυριολεκτικά πάνω από τα κεφάλια των Γερμανών! 
Αυτή τη φορά, ο Έλληνας του 505th PIR ήταν το Νο17 και εγκατέλειψε τελευταίος το αεροσκάφος στις 12:30 το βράδυ. Η κάθοδος προς τη νορμανδική γη αποδείχτηκε οδυνηρή και αγωνιώδης. Ο Nicholas παρακολουθούσε ανήμπορος να αντιδράσει έναν συνάδελφό του αλεξιπτωτιστή, ακριβώς από κάτω του, να προσεδαφίζεται πάνω ακριβώς από ένα φλεγόμενο σπίτι, στη γαλλική πόλη. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, δυο-τρεις εκρήξεις πολλαπλασίασαν τη λάμψη της φωτιάς, καταυγάζοντας τη νύχτα, καθώς εξερράγησαν οι χειροβομβίδες που είχε στις τσέπες του! 

Θέλοντας να αποφύγει μία παρόμοια μοίρα, ο Καστραντάς άρχισε να τραβά την αριστερή αρτάνη του αλεξιπτώτου, προκειμένου να αλλάξει πορεία, ενώ έβλεπε κάποια τροχιοδεικτικά να περνούν σχεδόν δίπλα του, προερχόμενα από το έδαφος. Καθώς έφτανε χαμηλότερα, έβλεπε το φως του φεγγαριού να γυαλίζει πάνω στις μουσκεμένες από τη βροχή σκεπές των σπιτιών του Sainte-Mere-Eglise. Ξαφνικά ένα ακόμη τρομακτικό θέαμα τού έκοψε την ανάσα. Ένας από τους αλεξιπτωτιστές κρεμόταν από το καμπαναριό της εκκλησίας, καθώς το αλεξίπτωτό του είχε πιαστεί στην κορυφή! Επρόκειτο για τον στρατιώτη John Steele, ο οποίος παρέμεινε κρεμασμένος για ώρες εκεί, παριστάνοντας τον πεθαμένο, για να διασωθεί τελικά τραυματισμένος από τους Γερμανούς, οι οποίοι τον αιχμαλώτισαν, όμως λίγο αργότερα κατάφερε να δραπετεύσει. 
Καθώς ο Nick κατέβαινε πλανάροντας πάνω από τον κεντρικό δρόμο της πόλης, ο θόλος τού αλεξιπτώτου απέφυγε για λίγα εκατοστά μία ψηλή σκεπή, ενώ τα πόδια του πέρασαν ξυστά από μία άλλη χαμηλότερη, στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Τελικά έπεσε στον κήπο ενός σπιτιού και μάζεψε γρήγορα το αλεξίπτωτο. Μία σκοτεινή σιλουέτα φάνηκε σκαρφαλωμένη στον απέναντι τοίχο. Ελπίζοντας ότι πρόκειται για Αμερικανό, προσπάθησε να έρθει σε επαφή μαζί του. Ο Καστραντάς έβγαλε από την τσέπη του ένα μικρό μεταλλικό παιδικό παιχνίδι, σε μέγεθος σπιρτόκουτου. Οι αλεξιπτωτιστές της 82ης και της 101ης Ταξιαρχίας ήταν εφοδιασμένοι με τέτοια “βατραχάκια” και ο κώδικας αναγνώρισης ήταν απλός. Πίεζες μία φορά το μεταλλικό έλασμα και το ένα “κλικ” έπρεπε να απαντηθεί με δύο “κλικ”, προκειμένου να ξεχωρίσουν μέσα στη νύχτα τον φίλο από τον εχθρό. 

Η σιλουέτα εξαφανίστηκε στο σκοτάδι και ο Καστραντάς έβρισε μέσα στα δόντια του, μη ξέροντας τι να κάνει. Στη Σικελία και το Σαλέρνο είχε βιώσει παρόμοιες καταστάσεις, καθώς το σύστημα με τα συνθηματικά “κλικ” δεν είχε δουλέψει. Έτσι λοιπόν είχε αναγκαστεί να μιλήσει μέσα στο σκοτάδι, για να κάνει επαφή με τους συναδέλφους του, και κατέληξε δύο φορές αιχμάλωτός τους, για λίγες στιγμές, επειδή είχε βαριά προφορά και τον πέρασαν για Γερμανό!

Οι ηλικιωμένοι Γάλλοι που του έσωσαν τη ζωή – Σχέση ζωής και άρρηκτοι δεσμοί φιλίας 

Ξαφνικά η πόρτα του σπιτιού άνοιξε κι ένα ζευγάρι ηλικιωμένων Γάλλων τού φώναξε να μπει γρήγορα μέσα. Η χαρά τους ήταν απερίγραπτη όταν τους μίλησε Γαλλικά, εξηγώντας ποιος είναι, καθώς τον γέμιζαν με αγκαλιές και φιλιά! Του πρόσφεραν ένα ζεστό ρόφημα, όμως ο Nick τους εξήγησε πως έπρεπε να φύγει για να ενωθεί με τους συναδέλφους του. Μία ματιά όμως έξω από το παράθυρο, με τους Γερμανούς να έχουν πλημυρίσει τους δρόμους, τον έπεισε για το αντίθετο. Όλη τη νύχτα διεξάγονταν μάχες και ο Nick την έβγαλε στο παράθυρο, περιμένοντας μία ευκαιρία για να φύγει, όμως ήταν αδύνατον. Η πόλη είχε μετατραπεί σε ένα «χαοτικό τρελάδικο», όπως περιέγραψε αργότερα. 

Το ξημέρωμα οι Γερμανοί αποχώρησαν και οι πρώτες αμερικανικές περίπολοι φάνηκαν διστακτικά να εισέρχονται στην πόλη. Ο Καστραντάς έψαξε να βρει τους συναδέλφους του και γρήγορα εντόπισε τα πτώματα τεσσάρων ανδρών, με τους οποίους είχαν πηδήξει μαζί από το ίδιο αεροσκάφος. Ο ένας εξ αυτών είχε πυροβοληθεί εξ επαφής στον κρόταφο, ενώ ένα άλλος κειτόταν νεκρός, έχοντας καρφωμένο στην πλάτη του ένα μαχαίρι. Το επόμενο βράδυ επέστρεψε στο σπίτι όπου έμενε το ζευγάρι των Γάλλων που τον είχαν σώσει. Ήθελε να τους βοηθήσει με κάποιο τρόπο ή να τους μεταφέρει σε ασφαλές μέρος, αλλά αυτοί αρνήθηκαν. Λίγο αργότερα οι Γερμανοί, προετοιμάζοντας αντεπίθεση, ξεκίνησαν προπαρασκευαστικό βομβαρδισμό και οι τρεις τους πέρασαν τη νύχτα χωμένοι κάτω από ένα τραπέζι, όμως ευτυχώς δε δέχτηκαν κάποιο πλήγμα. Όπως έλεγε αργότερα ο Καστραντάς, οι Αμερικανοί αλεξιπτωτιστές στο Sainte-Mere-Eglise δημιούργησαν με τους κατοίκους σχέσεις ζωής και άρρηκτους δεσμούς φιλίας, που κράτησαν για πάντα, καθώς ήταν η πρώτη πόλη που απελευθέρωσαν. 
Τον Σεπτέμβριο του 1944, ο Ελληνοαμερικανός αλεξιπτωτιστής πήρε μέρος και στην επιχείρηση “Market Garden” στην Ολλανδία, πραγματοποιώντας το τέταρτο και τελευταίο πολεμικό άλμα της θητείας του στον πόλεμο. Παρ’ όλα αυτά ξεχώριζε τη συμμετοχή του στη Νορμανδία, στην επιχείρηση “Overlord”, ως την πιο σημαντική της καριέρας του! Σε κάθε επιχειρησιακό άλμα, το 1/3 των ανδρών σκοτώνονταν ή τραυματίζονταν. Όμως ο Καστραντάς υπήρξε εξαιρετικά τυχερός. Ήταν ο ένας από τους έξι μόνο αλεξιπτωτιστές της αρχικής σύνθεσης του 505th Parachute Infantry Regiment, οι οποίοι μετά τον πόλεμο επέστρεψαν στα σπίτια τους χωρίς ούτε μία γρατσουνιά!
 

Η ζωγραφική ήταν η μεγάλη του αγάπη 

Ως άνθρωπος διέθετε καλλιτεχνική φλέβα και η ζωγραφική ήταν η μεγάλη του αγάπη. Μεταπολεμικά σπούδασε ζωγραφική στο University of Pittsburgh και εργάστηκε επί σειρά ετών, ζωγραφίζοντας προσωπογραφίες και τοπία, αλλά και τοιχογραφίες σε διάφορα ελληνικά εστιατόρια (και όχι μόνο), όπως το “New Parthenon” στην Greektown του Detroit, το “Leo’s Coney Island” κ.λπ. 

Η σύζυγός του ονομαζόταν Anita Evangelos Pranis (1918-2016) και μαζί της απέκτησε δύο κόρες, την Ann και την Katherine. Το 1995 ταξίδεψε στην Ελλάδα πραγματοποιώντας ένα ταξίδι μνήμης και σύνδεσης με τις ρίζες του, καθώς επισκέφτηκε τη Βλαχοκερασιά και το Αίγιο, όπου είχαν γεννηθεί ο πατέρας του και η μητέρα του, αντίστοιχα. Ο Nicholas F Kastrantas απεβίωσε πλήρης ημερών, στις 31 Αυγούστου 2011, σε ηλικία 91 ετών. 

Κείμενο-Έρευνα: Γεώργιος Χαλκιαδόπουλος

BOOK & SOURCES:

https://adage.com/article/news/heroes-dead/87451/
http://edruggero.com/books/combat-jump-the-young-men-who-led-the-assault-into-fortress-europe-july-1943 
BOOK: “Ernie Pyle Was My Hero”.