Η αναβάθμιση του δρόμου Άρτα

Άρθρο του Αντώνη Κοσσυβάκη, Στελέχους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Ο δρόμος Άρτα-Καρδίτσα δεν είναι απλώς μια διαδρομή που ενώνει δύο σημεία στον χάρτη. Είναι μια κρίσιμη οδική αρτηρία που μπορεί να συνδέσει την καθημερινότητα με την προοπτική, τον τόπο με το μέλλον, την εγκατάλειψη με την αναγέννηση. Είναι το όριο ανάμεσα στην απομόνωση και την εξωστρέφεια, ανάμεσα σε όσα χάνονται και σε όσα μπορούν να ξανακερδηθούν. Αυτός ο δρόμος δεν μπορεί να μείνει όπως είναι. Οφείλει να μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη και ασφαλή υποδομή, σε έναν σύγχρονο οδικό άξονα ταχείας κυκλοφορίας, που θα υπηρετεί την ανάπτυξη και την ελπίδα αυτού του τόπου.

Για δεκαετίες, οι κάτοικοι των Δήμων Γεωργίου Καραϊσκάκη, Κεντρικών Τζουμέρκων, Αργιθέας και των κοινοτήτων της Κοιλάδας του Αχελώου ζουν με την καθημερινότητα της δυσκολίας. Μετακινούνται σε δρόμους επικίνδυνους, στενούς, ανήμπορους να στηρίξουν τις ανάγκες της εποχής. Ο δρόμος Άρτα-Καρδίτσα, ένας δρόμος που διασχίζει μια από τις ομορφότερες αλλά και από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα υποδομής που έμεινε πίσω, ενώ ο κόσμος προχωρούσε μπροστά.

Κι όμως, αυτή η διαδρομή μπορεί να μεταμορφωθεί. Αν αναβαθμιστεί, αν αποκτήσει την ποιότητα και την ασφάλεια που απαιτεί ο σύγχρονος σχεδιασμός, μπορεί να γίνει πνοή για την τοπική ανάπτυξη. Γιατί ένας δρόμος δεν είναι ποτέ μόνος του. Φέρνει μαζί του ανθρώπους, ιδέες, εμπορεύματα, επισκέπτες, νέες ζωές. Και αυτός ο δρόμος μπορεί να φέρει πίσω και κάτι ακόμη πιο σημαντικό: την αξιοπρέπεια της ελληνικής υπαίθρου.

Η σύνδεση της Ιόνιας Οδού με τον Ε65 μέσω μιας αναβαθμισμένης οδικής αρτηρίας, που θα περιλαμβάνει και τη διάνοιξη υπόγειας σήραγγας στον Τύμπανο, δεν αφορά μόνο την ευκολία των μεταφορών. Αφορά τη δικαιοσύνη στην ανάπτυξη, την ανάγκη να μην υπάρχει Ελλάδα δύο ταχυτήτων. Οι άνθρωποι αυτής της περιοχής έχουν δικαίωμα στη συμμετοχή και στην πρόοδο. Και το δικαίωμα αυτό περνάει μέσα από τη δυνατότητα να φτάσεις και να σε φτάσουν.

Με έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο, η τοπική παραγωγή αποκτά τα φτερά που της αξίζουν. Τα τυριά από τα Τζουμέρκα, το μέλι της Αργιθέας, τα βότανα και τα κάστανα της Κοιλάδας του Αχελώου δεν είναι απλώς ποιοτικά προϊόντα – είναι ταυτότητα. Και αυτή η ταυτότητα μπορεί να ταξιδέψει, να αποκτήσει θέση στις αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού, όταν πια δεν θα εμποδίζεται από τον φόβο του δρόμου και το κόστος της απόστασης. Ο αγρότης και ο κτηνοτρόφος της περιοχής δεν χρειάζεται άλλη μια επιδότηση. Χρειάζεται τη δυνατότητα να εργαστεί και να επιτύχει. Και αυτή η δυνατότητα λέγεται πρόσβαση.

Αλλά δεν είναι μόνο η οικονομία. Είναι και ο πολιτισμός. Τα πέτρινα γεφύρια που στέκουν ακόμα, τα μοναστήρια που κρατούν τη μνήμη ζωντανή, τα μονοπάτια που οδηγούν στις ρίζες μας, περιμένουν ανθρώπους. Και οι άνθρωποι έρχονται όταν μπορούν. Όταν ο δρόμος τους το επιτρέπει. Ο δρόμος Άρτα-Καρδίτσα μπορεί να φέρει ζωή στους τόπους αυτούς, να ξαναδώσει κίνηση στους παραδοσιακούς οικισμούς, να αναδείξει τον ανεξερεύνητο θησαυρό που λέγεται ορεινή Ελλάδα.

Η αναβάθμιση αυτού του δρόμου δεν είναι μόνο τοπικό αίτημα. Είναι Εθνική υπόθεση. Και ταυτόχρονα, είναι ένα έργο που κουμπώνει με τις Ευρωπαϊκές προτεραιότητες για βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά για να ενταχθεί στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών, να στηριχθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, από το ΕΣΠΑ, από το Ταμείο Συνοχής. Είναι ένα έργο που μπορεί να προχωρήσει, αρκεί να υπάρχει βούληση.

Ας μην ξεχνάμε όμως και κάτι ακόμη. Ο δρόμος Άρτα-Καρδίτσα μπορεί να γίνει παράδειγμα πράσινης υποδομής. Με σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων χάρη σε υπόγεια χάραξη, μπορεί να συνδυάσει την ανάπτυξη με την προστασία του φυσικού πλούτου. Να δείξει ότι δεν είναι ανάγκη να θυσιάσουμε τη φύση για να προοδεύσουμε.

Όμως πέρα από όλα αυτά – τα οικονομικά, τα τεχνικά, τα περιβαλλοντικά – υπάρχει και μια ανάγκη βαθύτερη, ανθρώπινη. Η ανάγκη οι κάτοικοι αυτών των περιοχών να νιώσουν ότι δεν είναι ξεχασμένοι, ότι δεν ζουν στο περιθώριο, ότι το κράτος και η κοινωνία τους αναγνωρίζουν, τους σέβονται και στέκονται δίπλα τους. Ότι ο κόπος και η καθημερινότητά τους έχουν αξία. Ο δρόμος Άρτα-Καρδίτσα είναι, στην ουσία του, μια γέφυρα αξιοπρέπειας. Μια υπενθύμιση ότι κάθε τόπος αξίζει να έχει μέλλον.

Δεν χρειαζόμαστε άλλες ευχές για την ύπαιθρο. Χρειαζόμαστε έργα. Χρειαζόμαστε δρόμους που δεν θα οδηγούν στη φυγή, αλλά στην επιστροφή. Που δεν θα κλείνουν την πρόσβαση, αλλά θα ανοίγουν προοπτικές. Που δεν θα αναπαράγουν το παλιό, αλλά θα γεννούν το καινούργιο.

Αυτός ο δρόμος μπορεί να είναι η αρχή. Η αρχή μιας νέας εποχής για τις ξεχασμένες περιοχές της Ηπείρου της Θεσσαλίας, για την Ελλάδα της Περιφέρειας. Μιας Ελλάδας που δεν ζητάει να χαριστεί, αλλά να διεκδικήσει αυτό που της αξίζει. Και η ώρα είναι τώρα. Γιατί αν δεν φανταστούμε σήμερα μια Ελλάδα που ενώνει τις άκρες της με έργα ουσίας και κοινότητες ζωντανές, πότε θα το κάνουμε;

Ας δούμε μπροστά. Όχι για να ονειρευτούμε, αλλά για να χτίσουμε. Όχι για να υποσχεθούμε, αλλά για να πράξουμε. Αυτό δεν είναι απλώς ένα έργο. Είναι ένα όραμα. Να βλέπουμε πενήντα χρόνια μπροστά από την εποχή μας. Να φτιάχνουμε σήμερα τις υποδομές που θα υπηρετούν τις επόμενες γενιές. Τέτοια οράματα έχει ανάγκη ο τόπος μας για να πάει μπροστά. Και αυτός ο δρόμος είναι ένα από αυτά.