Μπορεί να υπάρχει μία μόνο αιτία πίσω από το μοριακό χάος που πυροδοτεί το Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer’s & Dementia.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο, η αιτία είναι ο σχηματισμός κοκκίων RNA και πρωτεΐνης στα νευρικά κύτταρα, μια διαδικασία που συνήθως εμφανίζεται ως απόκριση σε στρεσογόνες συνθήκες, αλλά που μερικές φορές μπορεί να γίνει χρόνια, προκαλώντας μπλοκάρισμα της μεταφοράς μεταξύ του πυρήνα και του κυτταροπλάσματος που στέλνεται στους νευρώνες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Ερευνητές από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνα πρότειναν αυτή τη νέα ενοποιητική θεωρία, η οποία για πρώτη φορά φαίνεται να μπορεί να εξηγήσει όλες τις πιο ποικίλες μοριακές αλλοιώσεις που είναι τυπικές της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Τα χαρακτηριστικά συμβάντα στις νευροεκφυλιστικές ασθένειες (NDDs) περιλαμβάνουν την κακή αναδίπλωση, τη συσσώρευση και τη σχετική κυτταρική δυσλειτουργία τους. Ενώ διακριτές πρωτεΐνες εμπλέκονται στις παθολογικές διεργασίες διαφορετικών NDDs, η διαδικασία λανθασμένης αναδίπλωσης και συσσωμάτωσης πρωτεΐνης παραμένει σημαντικά παρόμοια σε διάφορες καταστάσεις. Συγκεκριμένα, οι πρωτεΐνες υφίστανται κακή αναδίπλωση σε βήτα-διπλωμένη διαμόρφωση, με αποτέλεσμα το σχηματισμό αδιάλυτων αμυλοειδών πρωτεϊνών. Παρά τις προόδους στην κατανόηση της συσσωμάτωσης πρωτεϊνών, ορισμένες πτυχές αυτής της περίπλοκης διαδικασίας παραμένουν ατελώς διευκρινισμένες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Τα τελευταία χρόνια, η ιδέα ότι τα μακρά μη κωδικοποιητικά RNA (lncRNAs) συμβάλλουν στη συσσώρευση πρωτεϊνών έχει αναγνωριστεί. Τα LncRNA επηρεάζουν το σχηματισμό πρωτεϊνικών συσσωματωμάτων διευκολύνοντας την υπερέκφραση πρωτεϊνών μέσω της ρύθμισης της γονιδιακής μεταγραφής και μετάφρασης, αναστέλλοντας την αποικοδόμηση πρωτεϊνών μέσω λυσοσωμικών και αυτοφαγικών οδών και στοχεύοντας ανώμαλες τροποποιήσεις και μεταβάσεις φάσης πρωτεϊνών. Η καλύτερη κατανόηση της σχέσης μεταξύ των lncRNAs και της ανώμαλης συσσωμάτωσης πρωτεϊνών είναι ένα σημαντικό βήμα στην ανατομή των υποκείμενων μοριακών μηχανισμών και θα συμβάλει στην ανακάλυψη νέων θεραπευτικών στόχων και στρατηγικών.
Οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες (NDDs) υποδηλώνουν τον προοδευτικό και εκλεκτικό εκφυλισμό νευρώνων σε διακριτές περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος (CNS). Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό αυτών των διαταραχών είναι ο σχηματισμός πρωτεϊνικών συσσωματωμάτων. Η συσσώρευση αυτών των πρωτεϊνών χαρακτηριστικών είναι περίπλοκα συνδεδεμένη με την παθογένεση διαφορετικών νευροεκφυλιστικών καταστάσεων. Κατά συνέπεια, αυτή η συσσώρευση χρησιμεύει ως κρίσιμη βάση παθολογίας τόσο για τη διάγνωση της νόσου όσο και για τις θεραπευτικές προσεγγίσεις. Επιπλέον, έχει γίνει πρότυπο για διαγνωστικούς και ταξινομικούς σκοπούς, που μπορεί να εφαρμοστεί σε μια ποικιλία νευροεκφυλιστικών διαταραχών, μεταξύ των οποίων είναι η νόσος Alzheimer (AD), η νόσος του Parkinson (PD), οι πρωτοπαθείς ταυτοπάθειες (περιλαμβάνουν προοδευτική υπερπυρηνική παράλυση), φλοιογενετική αποσύνδεση [PSP], μετωποκροταφική άνοια, αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS) και νόσο του Huntington (HD).
Υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι τα lncRNAs, που δρουν ως επιγενετικοί ρυθμιστές, παίζουν σημαντικό ρόλο στις διαδικασίες συσσωμάτωσης πρωτεϊνών που είναι χαρακτηριστικές αυτών των ασθενειών. Τα lncRNA επηρεάζουν τη φύση και τη λειτουργικότητα των πρωτεϊνών που εμπλέκονται. Συγκεκριμένα, η υπερφωσφορυλιωμένη πρωτεΐνη tau εμπλέκεται ως κεντρικό συστατικό στην παθοφυσιολογία σχεδόν όλων των NDDs.
Ωστόσο, η τρέχουσα έρευνα για τα lncRNA παραμένει επιφανειακή. Η πλειονότητα των μελετών έχει επικεντρωθεί κυρίως σε προσβάσιμα δείγματα όπως το αίμα και τα εξωσώματα, με τις μηχανιστικές έρευνες να επικεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στην AD και την PD. Αυτό υποδηλώνει μια πιεστική ανάγκη για πιο εις βάθος εξερεύνηση και καινοτόμες ανακαλύψεις. Δεδομένης της δυνατότητας μη κωδικοποιητικών ρυθμιστικών στοιχείων να ξεκινούν κλιμακωτές παθογόνες επιδράσεις, περαιτέρω μελέτες θα πρέπει επίσης να επεκταθούν σε νευρώνες, οργανοειδή και νευροπαθολογικά δείγματα που προέρχονται από ανθρώπινα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα.
Η στόχευση lncRNAs εντός πρωτεϊνικών συσσωματωμάτων παρουσιάζει μια νέα θεραπευτική οδό για αυτές τις κατά τα άλλα δυσεπίλυτες καταστάσεις, λόγω της εμπλοκής τους σε συν-ρυθμιστικές οδούς σε διαφορετικές NDDs. Αυτή η προσέγγιση υπογραμμίζει τη βιωσιμότητά τους όχι μόνο ως διακριτικοί βιοδείκτες αλλά και ως πολλά υποσχόμενοι θεραπευτικοί στόχοι, αναφέρεται μεταξύ άλλων στο επιστημονικό άρθρο.
