Δυσλεξία: Πώς μπορούν να την αναγνωρίσουν οι γονείς στα παιδιά – Αίτια, συμπτώματα, πρόγνωση και αντιμετώπιση

Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι από την παιδική ηλικία αντιμετωπίζουν μία μαθησιακή δυσκολία, τη δυσλεξία, η οποία εντάσσεται σε μία ευρύτερη ομάδα διαταραχών, τις μαθησιακές δυσκολίες. Ωστόσο, οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες και η χαμηλή επίδοση στο γλωσσικό μάθημα που συνεπάγονται, δεν είναι συνέπεια χαμηλής νοητικής δυνατότητας, νευρολογικής βλάβης, άγχους, ψυχολογικών προβλημάτων ή κακών περιβαλλοντικών συνθηκών.

Ωστόσο, η  δυσλεξική σκέψη από το 2022 σύμφωνα με το LinkedIn, συμπεριλαμβάνεται στις 10 Κορυφαίες Ανθρώπινες Ικανότητες. Η δυσλεξία είναι το κοινό χαρακτηριστικό των διάσημων, όπως π.χ. Αϊνστάιν, Έντισον, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Kένεντι, Τσώρτσιλ, Τομ Κρουζ, Σιλβέστερ Σταλόνε, Τζον Λένον, Ντίσνεϊ, Πικάσο, Στίβεν Σπίλμπεργκ, Μπιλ Γκέιτς, Στιβ Τζομπς, κ.λπ.

Συνεπώς, η Δυσλεξία είναι θείο δώρο, μόνον όμως όταν γνωρίζουμε την ύπαρξή της και την αντιμετωπίζουμε έγκαιρα και σωστά. Αντιθέτως, η άγνοια χειροτερεύει την Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία των Δυσλεξικών.

Πού οφείλεται η δυσλεξία

Η Δυσλεξία είναι Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία στα γραπτά. Δηλαδή, οι Δυσλεξικοί παρουσιάζουν πολύ μεγάλη δυσκολία στην ανάγνωση (πολύ αργή και με λάθη), στην ορθογραφία (ανορθόγραφοι) και δυσκολεύονται να μεταφέρουν τον προφορικό τους λόγο στο γραπτό. Διεθνώς, το Θεμελιώδες Διαγνωστικό Κριτήριο της Δυσλεξίας είναι η Πολύ Αργή και με Λάθη Ανάγνωση. 

Η αιτία της Δυσλεξίας είναι βιο-νευρολογική και κυρίως κληρονομική, άρα υπάρχει από τη γέννα. Συνεπώς, υπάρχει και μπορεί να εντοπισθεί από την Προσχολική Ηλικία με βιολογικά τεστ, όπως είναι το Τεστ Παυλίδη. Διεθνώς, η Δυσλεξία εμφανίζεται σε 4 Αγόρια προς 1 Κορίτσι, που σημαίνει ότι τα αίτιά της είναι Βιολογικά, γι’ αυτό ούτε οι διαφορετικές γλώσσες, φυλές ούτε και τα διαφορετικά κοινωνικο-πολιτιστικά περιβάλλοντα δεν επηρεάζουν την δυσαναλογία Αγοριών (4) – Κοριτσιών (1).

Πως ορίζεται η δυσλεξία

Δυστυχώς, δεν υπάρχει ένας θετικός – αιτιολογικός ορισμός της Δυσλεξίας που να είναι παγκόσμια αποδεκτός. Ωστόσο, ένας από τους πληρέστερους και λειτουργικότερους ορισμούς της δυσλεξίας δόθηκε από τον Prof. Critchley Καθηγητή Νευρολογίας και Πρόεδρο της World Federation of Neurology, στο βιβλίο του Καθηγητή Παυλίδη (Critchley, In: Pavlidis & Miles, 1981).

Βασικά χαρακτηριστικά της Δυσλεξικής Σκέψης:

• Εφευρετικοί – σκέφτονται ευκολότερα-ταχύτερα με Εικόνες.
• Δημιουργικοί – Καλοί στις κατασκευές.
• Καλύτεροι στα Προφορικά από τα Γραπτά.
• Καλύτεροι στα Πρακτικά μαθήματα.
• Δυσκολία Μεταφοράς της Σκέψης στο Γραπτό.
• Υστερούν στα Γραπτά – Γλωσσικά – Φιλολογικά.
• Υστερούν στις Ξένες Γλώσσες, ιδίως στα Αγγλικά, διότι άλλα βλέπεις και άλλα γράφεις ή διαβάζεις.
• Δυσκολία στην Αποστήθιση και στην Προπαίδεια, στις Πράξεις.
• Συχνότατα συνυπάρχει με Διάσπαση Προσοχής – Παρορμητικότητα – Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).

Αναγνωστικές δυσκολίες:

• Επίπονη, Πολύ Αργή και με Λάθη Ανάγνωση, διά βίου.
• Δυσκολία στην Αναγνώριση-Κατονομασία Γραμμάτων, Λέξεων ή Αντικειμένων.
• Μονότονος Ρυθμός – Δεν Χρωματίζουν τη Φωνή.
• Δυσκολία στην Ανάγνωση Χειρόγραφων Κειμένων.
• Σύντμηση Λέξεων (π.χ. μαθαίνοντας – μαθαίνω).
• Αντικατάσταση μεγάλων Σπάνιων Λέξεων με μικρότερες, συχνότερες (π.χ. ωτορινολαρυγγολόγος – γιατρός).
• Παραλείψεις συνδετικών Λέξεων, Άρθρων, Συνδέσμων.
• Δεν Διαβάζουν για Ευχαρίστηση.

Ορθογραφικές δυσκολίες:

• Αλλοπρόσαλλη Ορθογραφία, μολονότι γνωρίζουν τους γραμματικούς κανόνες.
• Ακαλλίγραφη, Ακαλαίσθητη, Δυσανάγνωστη Γραφή
• Επιμονή σε Αντιστροφές και Αναστροφές (και πάνω από την Ηλικία των 7 – 8 Ετών).
• Διαφορετική Ορθογραφία της ίδιας Λέξης.
• Ανορθογραφία, Ιδιαίτερα στις μεγάλες Λέξεις.
• Παράλειψη Τόνων και Σημείων Στίξης.
• Αργή ταχύτητα Γραφής.

Άλλα συμπτώματα Δυσλεξίας :

Επειδή η Δυσλεξία έχει βιολογική αιτία, τα δυσλειτουργούντα εγκεφαλικά κέντρα κατά την ανάγνωση, δεν μπορεί να περιορίζονται μόνο στην Ανάγνωση και τη Γραφή, αλλά θα δυσλειτουργούν και σε άλλες λειτουργίες που απαιτούν κοινές ικανότητες με την ανάγνωση και που διευθύνονται από τα ίδια εγκεφαλικά κέντρα, όπως:

1. Φτωχό Λεξιλόγιο
2. Αργούν να Μιλήσουν
3. Αδεξιότητα
4. Δυσκολίες Χωρο-Χρονικής Αλληλοδιαδοχής – Αλληλοδιαδοχικών Ενεργειών-Διεργασιών, π.χ. δέσιμο κορδονιών, κεφαλιές στο ποδόσφαιρο, πήδημα σχοινάκι, κούμπωμα κουμπιών πουκαμίσου, δέσιμο κόμπου γραβάτας.
5. Αλληλοδιαδοχική Οφθαλμοκίνηση – Λανθασμένη Οφθαλμοκίνηση

Συνδυαστική αντιμετώπιση:

Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες και η Δυσλεξία Αντιμετωπίζονται Επιτυχώς, κυρίως με εξατομικευμένες ψυχο-εκπαιδευτικές μεθόδους, μόνον από εξειδικευμένους ειδικούς παιδαγωγούς και ψυχολόγους.

1. της έγκαιρης και έγκυρης Διάγνωσης ή καλύτερα η Πρόγνωση της Δυσλεξίας και της Διάσπασης Προσοχής (ΔΕΠΥ) από την Προσχολική ηλικία με το Διεθνώς μοναδικό, καταξιωμένο, Ακριβές, Αντικειμενικο-Βιολογικό Τεστ Παυλίδη,
2. η κατανόηση και η αποδοχή του προβλήματος από το παιδί, την οικογένειά του και τους εκπαιδευτικούς,
3. η στενή μεταξύ τους συνεργασία,
4. καθώς και η σωστή ψυχολογική του υποστήριξη, αποτελούν τα προαπαιτούμενα για την επιτυχή αντιμετώπιση.

Πού μπορεί να γίνει η διάγνωση της δυσλεξίας

Στα ‘Dyslexia Centers – Pavlidis Method’ εφαρμόζονται κατά διεθνή αποκλειστικότητα τόσο το ΤΕΣΤ ΠΑΥΛΙΔΗ όσο και η ολοκληρωμένη και επιστημονικά αποδεδειγμένα αποτελεσματική ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΑΥΛΙΔΗ – PAVLIDIS METHOD, η οποία αναπτύχθηκε από τον Εφευρέτη-Καθηγητή Γ. Θ. Παυλίδη. Είναι το αποτέλεσμα εκτεταμένων πολυετών ερευνών του (>44 έτη) σε γνωστά πανεπιστήμια της Αγγλίας, Ελλάδας, ΗΠΑ καθώς και σε συνεργασία με 6 Ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Σουηδία). Αποδείχθηκε ότι είναι 6 ως 8 φορές πιο αποτελεσματική από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στα Ελληνικά σχολεία. Επίσης, η διεθνής κλινική εμπειρία του περιλαμβάνει την Δημιουργία και Διεύθυνση Επιτυχημένων Εργαστηρίων Δυσλεξίας και Οφθαλμοκίνησης.