Για πρώτη φορά καταγράφηκε ζωντανό κολοσσιαίο καλαμάρι στα βάθη της Ανταρκτικής
Επιμέλεια: Αντώνης Ζήβας
Μια πολύ σπουδαία ανακάλυψη έκανε τον Μάρτιο, η δρ. Κατ Μπόλσταντ, η οποία επέστρεψε από μια αποστολή στην Ανταρκτική, όπου χρησιμοποίησε ένα νέο υποβρύχιο σύστημα κάμερας για να εντοπίσει το μυστηριώδες κολοσσιαίο καλαμάρι – ένα πλάσμα που μέχρι σήμερα κανείς δεν είχε δει να κολυμπά στο φυσικό του περιβάλλον.
Όπως διαβάζουμε στους New York Times, η ίδια δεν κατάφερε να εντοπίσει κάποιο κολοσσιαίο καλαμάρι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της – τουλάχιστον δεν το αντιλήφθηκε. Όμως, μόλις αποβιβάστηκε, της έδειξαν ένα βίντεο από τις 9 Μαρτίου, τραβηγμένο στα νησιά South Sandwich από το υποβρύχιο SuBastian του Schmidt Ocean Institute.
Σε αυτό το βίντεο καταγράφηκε ένα νεαρό, διαφανές κεφαλόποδο μήκους περίπου 30 εκατοστών κινούνταν με χάρη στα 600 μέτρα βάθος. Ήταν ένα μωρό γιγάντιο καλαμάρι.
«Μόλις είδα το βίντεο, κατάλαβα πως υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να είναι αυτό», δήλωσε η Μπόλσταντ, βιολόγος κεφαλοπόδων στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Ώκλαντ στη Νέα Ζηλανδία.
Τι είναι το κολοσσιαίο καλαμάρι;
Το κολοσσιαίο καλαμάρι (Mesonychoteuthis hamiltoni) είναι το μεγαλύτερο ασπόνδυλο στον πλανήτη, ακόμα μεγαλύτερο και από το γνωστό γιγαντιαίο καλαμάρι. Μπορεί να φτάσει τα 6–7 μέτρα μήκος και έχει μάτια μεγαλύτερα από μια μπάλα του μπάσκετ – τα μεγαλύτερα στο ζωικό βασίλειο.
Η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά του είδους έγινε το 1925 από κομμάτια πλοκαμιών που βρέθηκαν στο στομάχι μιας φάλαινας φυσητήρα. Έκτοτε, έχουν βρεθεί μόνο νεκρά ή μισοφαγωμένα δείγματα. Ζωντανό, σε φυσικό του περιβάλλον ποτέ – μέχρι σήμερα.
Γιατί είναι τόσο σπάνιο το κολοσσιαίο καλαμάρι;
Το κολοσσιαίο καλαμάρι κατοικεί στα απύθμενα νερά της Ανταρκτικής και αποφεύγει προσεκτικά την ανθρώπινη παρουσία. Είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στις μεταβολές του περιβάλλοντός του, γιατί κάθε ανατάραξη μπορεί να σημαίνει απειλή — όπως η φάλαινα φυσητήρας, ο κύριος θηρευτής του.
Το νεαρό που καταγράφηκε βρισκόταν σε πιο ρηχά νερά (600 μέτρα) σε σχέση με τους ενήλικες που πιστεύεται πως ζουν ακόμα βαθύτερα. Η διαφανής εμφάνισή του πιθανόν λειτουργεί ως καμουφλάζ απέναντι στους θηρευτές.
Η μαγεία της τεχνολογίας
Το υποβρύχιο SuBastian που εντόπισε το καλαμάρι, αποτελεί μέρος της αποστολής του Nippon Foundation – Nekton Ocean Census, μια παγκόσμια πρωτοβουλία για την ανακάλυψη άγνωστων θαλάσσιων ειδών.
Η δύναμη της τεχνολογίας επέτρεψε την άμεση μετάδοση εικόνας από τον βυθό. «Είναι απίστευτο που μπορούμε πλέον να συμμετέχουμε σε τέτοιες εξερευνήσεις σε πραγματικό χρόνο, από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη», λέει η Μπόλσταντ.
Το μέλλον των ερευνών
Η καταγραφή αυτή μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στην προστασία της θαλάσσιας ζωής. Σύμφωνα με ειδικούς, οι εικόνες σπάνιων ειδών όπως το κολοσσιαίο καλαμάρι θα μπορούσαν να επηρεάσουν μελλοντικές αποφάσεις για την εξόρυξη στον βυθό της θάλασσας και τη ρύθμιση της ανθρώπινης δραστηριότητας στις απρόσιτες περιοχές των ωκεανών.
Η δρ. Μπόλσταντ συνεχίζει να αναζητά έναν ενήλικο εκπρόσωπο του είδους. «Ανυπομονώ να δω ένα ζωντανό, ενήλικο κολοσσιαίο καλαμάρι, εκεί που πραγματικά ανήκει — στα βάθη της Ανταρκτικής». Αλλά χαίρεται που η πρώτη καταγραφή αφορά ένα τόσο «τρυφερό» στάδιο της ζωής του ζώου. «Μοιάζει με ένα μικρό γυάλινο γλυπτό. Είναι μαγευτικό», είπε.
Η πρώτη ζωντανή καταγραφή του κολοσσιαίου καλαμαριού ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην εξερεύνηση των ωκεανών. Και ίσως, μας υπενθυμίζει πόσα ακόμα δεν γνωρίζουμε για τον πλανήτη που κατοικούμε.
