Γιατί οι Πάπες επιλέγουν διαφορετικά ονόματα – Ποιο θα μπορούσε να είναι το όνομα του νέου Ποντίφικα

Η επιλογή ονόματος ξεκίνησε το Μεσαίωνα και αν κι δεν υπάρχει δογματικός λόγος για αυτή την ενέργεια έχει γίνει μέρος της εκλογικής διαδικασίας.
Πώς λοιπόν προέκυψε αυτή η παράδοση, ποιες είναι οι έννοιες πίσω από τα διαφορετικά παπικά ονόματα, ποιο όνομα θα μπορούσε να επιλέξει ο επόμενος Πάπας και πώς θα ανακοινωθεί;
Γιατί οι Πάπες επιλέγουν ένα νέο όνομα;
Ο Άγιος Πέτρος, ήταν ο πρώτος Πάπας και ένας από τους 12 αποστόλους. Μετονομάστηκε από το όνομα γέννησής του, Σίμων, από τον Ιησού, αλλά αυτό συνέβη πριν γίνει επικεφαλής της εκκλησίας, όπως αναφέρει το CNNi.
Θα περάσουν άλλα 500 χρόνια πριν ο Πάπας Ιωάννης Β’, ο οποίος ήταν επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας από το 533 έως το 535, ξεκινήσει την παπική παράδοση όταν απαλλάχθηκε από το όνομα Μερκούριος, το οποίο θεωρούσε ότι έμοιαζε πολύ με το όνομα του παγανιστικού θεού Ερμή.
Ο επόμενος Πάπας που άλλαξε το όνομά του ήταν ο Πέτρος Κανεπανόβα τον 10ο αιώνα, ο οποίος έγινε Ιωάννης ΙΔ’ για να αποφύγει να αποκαλείται Πέτρος Β’ όπως δήλωσε ο Λίαμ Τεμπλ, επίκουρος καθηγητής ιστορίας του Καθολικισμού στο Κέντρο Καθολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Ντάραμ.
Μετά τον 10ο αιώνα, η αλλαγή ονόματος έγινε κοινή πρακτική για τους Πάπες μόλις εκλέγονταν καθώς σε κάποιες περιπτώσεις προέρχονταν από από χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία και υιοθέτησαν ονόματα που ακούγονταν περισσότερο ιταλικά για να μιμηθούν τους προκατόχους τους.
Αυτό στη συνέχεια έγινε το έθιμο, με μόνο μια χούφτα Πάπες να διατηρούν τα βαπτιστικά τους ονόματα από τότε, συμπεριλαμβανομένων του Μάρκελλου Β’ και του Αδριανού ΣΤ’, οι οποίοι και οι δύο υπηρέτησαν τον 16ο αιώνα.
Τι κάνει έναν Πάπα να επιλέξει ένα συγκεκριμένο όνομα;
Κάθε όνομα έχει τη δική του ιστορία που συνδέεται με τα επιτεύγματα ή τις αποτυχίες των προηγούμενων Πάπων ή αγίων που το έφεραν. «Η σύνδεση με τα ονόματα προηγούμενων Πάπων που αντιμετώπισαν κρίσεις, ενέπνευσαν μεταρρυθμίσεις ή ήταν απίστευτα δημοφιλείς μπορεί συχνά, αν και όχι πάντα, να παίξει ρόλο στην επιλογή ενός ονόματος», δήλωσε ο Τεμπλ στο CNNi.
Για παράδειγμα, ο Πάπας Φραγκίσκος επέλεξε το παπικό του όνομα για να τιμήσει τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, τον ιδρυτή του μοναστικού τάγματος των Φραγκισκανών με την αγάπη του για την ειρήνη και τη φύση, καθώς και με τη φροντίδα του για τους φτωχούς και την εστίαση στη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών αιρέσεων της εκκλησίας.
Ο προκάτοχός του, ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄, επέλεξε το παπικό του όνομα για να δείξει τη δέσμευσή του στην ειρήνη και τη συμφιλίωση, τιμώντας τον Άγιο Βενέδικτο και τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄, ο οποίος ήταν επικεφαλής της εκκλησίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως δήλωσε ο Τεμπλ.
Υπάρχουν ονόματα που απαγορεύονται;
Ένα όνομα που ο νέος Πάπας σίγουρα δεν θα υιοθετήσει είναι το Πέτρος, από σεβασμό προς τον πρώτο Πάπα, τον Άγιο Πέτρο τον Απόστολο, αλλά ίσως και λόγω μιας προφητείας αιώνων ότι ο Πέτρος Β΄ θα είναι ο τελευταίος Πάπας. Υπάρχουν και άλλα ονόματα που δεν είναι απαραίτητα απαγορεύονται, αλλά είναι λιγότερο πιθανό να επιλεγούν.
Ο Τεμπλ προσδιορίζει το όνομα Ουρβανός ως μία απίθανη επιλογή για τον νέο Πάπα επειδή θα «παραπέμπει στον Ουρβανό Η΄, ο οποίος οδήγησε σε δίκη τον Γαλιλαίου και δεν θα ταίριαζε στις σύγχρονες συζητήσεις για την επιστήμη, την πίστη και τη θρησκεία». Στο ίδιο πνεύμα, το όνομα Πίος θα ξυπνούσε μνήμες του Πίου ΙΒ΄, του οποίου ο ρόλος κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έχει επικριθεί ολοένα και περισσότερο, πρόσθεσε ο Τεμπλ.
Πώς θα μπορούσε να ονομάζεται ο επόμενος Πάπας;
Εάν ο νέος Πάπας επιθυμεί να συνεχίσει σε μια μεταρρυθμιστική πορεία, ο Τεμπλ ανέφερε ότι ονόματα όπως Λέων, που αναφέρεται στον Λέοντα ΙΓ΄, ο οποίος ήταν γνωστός για την αφοσίωσή του στην κοινωνική δικαιοσύνη, τους δίκαιους μισθούς και τις ασφαλείς συνθήκες εργασίας, ή Ιννοκέντιος, που αναφέρεται στον Ιννοκέντιο ΙΓ΄, ο οποίος προσπάθησε να εξαλείψει τη διαφθορά, μπορεί να είναι κατάλληλες επιλογές.
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, 44 παπικά ονόματα έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο μία φορά με πιο πρόσφατο του Πάπα Φραγκίσκου. Η απόφασή του να επιλέξει ένα μοναδικό όνομα είχε «τεράστιες ιστορικές επιπτώσεις», είπε ο Τεμπλ, καθώς «είχαν περάσει περίπου 1.100 χρόνια από την τελευταία φορά που ονομάστηκε μοναδικό όνομα».
Η απόφασή του να επιλέξει ένα μοναδικό όνομα είχε «τεράστιες ιστορικές επιπτώσεις», είπε ο Τεμπλ, καθώς «είχαν περάσει περίπου 1.100 χρόνια από τον τελευταίο Πάπα με μοναδικό όνομα, τον Λάνδων, του οποίου η θητεία διήρκεσε λιγότερο από ένα χρόνο τον 10ο αιώνα».
Το όνομα Ιωάννης είναι το πιο δημοφιλές όνομα, με 21 Πάπες να επιλέγουν να το υιοθετήσουν – αν και, κάπως περίεργα, ο τελευταίος Πάπας που πήρε αυτό το όνομα ήταν ο Ιωάννης ΚΓ΄, αφού οι ιστορικοί κατά λάθος αρίθμησαν λανθασμένα τους Πάπες μετά τον Ιωάννη ΙΔ΄. Τα ονόματα Γρηγόριος και Βενέδικτος είναι επίσης δημοφιλή παπικά ονόματα με 16 και 15 χρήσεις, αντίστοιχα, ενώ τα ονόματα Ιννοκέντιος και Λέων ακολουθούν από κοντά με 13 χρήσεις το καθένα.
Πώς θα ανακοινωθεί το όνομα του νέου Πάπα;
Αφού αναδυθεί λευκός καπνός από την καμινάδα της Καπέλας Σιστίνα και χτυπήσουν οι καμπάνες του Αγίου Πέτρου, το όνομα του νεοεκλεγέντος Πάπα θα μεταφερθεί στον κόσμο με μια ανακοίνωση στα λατινικά. Ο ανώτερος καρδινάλιος διάκονος θα ανέβει στο κεντρικό μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, συνοδευόμενος από δύο ιερείς, και θα εκφωνήσει την εμβληματική ανακοίνωση: «Habemus Papam» ήτοι «Έχουμε έναν Πάπα».
Το όνομα του νέου Πάπα, καθώς και τα βαπτιστικά του ονόματα, θα μεταφραστούν στα λατινικά στην ανακοίνωση, αλλά το προηγούμενο επώνυμό του θα παραμείνει στη μητρική του γλώσσα.
Για παράδειγμα, όταν εξελέγη ο Πάπας Φραγκίσκος το 2013, τα ονόματά του «Χόρχεδ |Μάριο» εκφωνήθηκαν ως «Τζόρτζιο Μαριούμ», αλλά το επώνυμό του «Μπεργκόλιο» παρέμεινε το ίδιο. Το παπικό του όνομα ανακοινώθηκε ως «Φρανσίσκουμ» και ήταν η τελευταία λέξη της ανακοίνωσης, όπως συνηθίζεται.