Νότια Κορέα: Καθαιρέθηκε οριστικά ο πρόεδρος Γιουν μετά την κήρυξη στρατιωτικού νόμου

Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Κορέας επιβεβαίωσε σήμερα, με ομόφωνη απόφασή του, την καθαίρεση του προέδρου Γιουν Σοκ Γελ από το αξίωμα, τέσσερις μήνες μετά την καταστροφική προσπάθειά του να προχωρήσει στην επιβολή στρατιωτικού νόμου.

Η απόφαση αυτή σημαίνει την άμεση απομάκρυνση του κ. Γιουν από την εξουσία, καθώς μέχρι σήμερα είχε απλά παυθεί. Συνεπάγεται επίσης πως θα διεξαχθούν εντός 60 ημερών πρόωρες προεδρικές εκλογές. Η ημερομηνία που θα γίνουν αναμένεται πλέον να ανακοινωθεί τις επόμενες δέκα ημέρες.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Λι Τζε-μιουνγκ, φαβορί των εκλογών αυτών, εξήρε την αποπομπή του ηγέτη της δεξιάς, που κατηγόρησε ότι «απείλησε τον λαό και τη δημοκρατία με την εξουσία και τα όπλα που του εμπιστεύτηκε ο λαός».

Στην εξαιρετικά βαριά για τον αρχηγό του κράτους ετυμηγορία του θεσμού, που διάβαζε για 23 λεπτά ο πρόεδρός του, ο Μουν Χιουνγκ-μπε, και παρακολούθησαν απευθείας εκατομμύρια τηλεθεατές, το Συνταγματικό Δικαστήριο επιβεβαίωσε πως αποδέχεται την εισήγηση να αποπεμφθεί ο αρχηγός του κράτους που έκανε το κοινοβούλιο κατόπιν ψηφοφορίας του τη 14η Δεκεμβρίου.

Τόνισε πως ο κ. Γιουν «παραβίασε θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής διακυβέρνησης» και τον ίδιο τον θεμελιώδη νόμο του κράτους της Ασίας.

Ο κ. Γιουν «δεν περιορίστηκε να κηρύξει στρατιωτικό νόμο, αλλά διέπραξε ενέργειες που παραβίασαν το Σύνταγμα και τη νομοθεσία, ιδίως κινητοποιώντας τις ένοπλες δυνάμεις και την αστυνομία για να εμποδίσουν το κοινοβούλιο να ασκήσει τα καθήκοντά του», αναφέρει η ετυμηγορία. Με την απόφασή του να στείλει τον στρατό να φιμώσει το κοινοβούλιο, τόνισε ακόμη ο κορυφαίος δικαστικός θεσμός, «παραβίασε την πολιτική ουδετερότητα των ενόπλων δυνάμεων».

«Οι αντισυνταγματικές και παράνομες πράξεις του κατηγορούμενου πρόδωσαν την εμπιστοσύνη του λαού και αποτέλεσαν σοβαρή παραβίαση του νόμου που δεν μπορεί να γίνει ανεκτή από την άποψη της προστασίας του Συντάγματος», έκρινε.

Χιλιάδες διαδηλωτές κατά του κ. Γιουν είχαν συγκεντρωθεί σε ανοικτό χώρο για να παρακολουθήσουν τη συνεδρίαση απευθείας, κρατώντας ο ένας τον άλλο από τα χέρια σε ένδειξη αλληλεγγύης.

Όταν άκουσαν την απόφαση ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και πανηγυρισμούς, ενώ άλλοι έκλαιγαν. «Κλαίγαμε και φωνάζαμε πως εμείς, ο λαός, νικήσαμε», είπε 25χρονη που είχε πάει να διαδηλώσει εναντίον του Γιουν Σοκ-γελ.

Πλήθος οπαδών του κ. Γιουν επίσης συγκεντρώθηκε στο κέντρο της Σεούλ για να ακούσει την απόφαση. Ακούστηκαν προτροπές για τη δολοφονία των δικαστών. Διαδηλωτής συνελήφθη επειδή επιτέθηκε σε όχημα της αστυνομίας.

Το κόμμα του κ. Γιουν ανακοίνωσε πως «αποδέχεται με ταπεινότητα» την απόφαση και κάλεσε να αποφευχθούν βίαια επεισόδια.

Οι αγορές υποδέχτηκαν την απόφαση με ανακούφιση. Το νοτιοκορεάτικο νόμισμα, το γουόν, ανέβηκε αλματωδώς έναντι του δολαρίου, το χρηματιστήριο της Σεούλ κατέγραψε άνοδο 0,35%.

Ο υπηρεσιακός πρόεδρος της Νότιας Κορέας, ο Χαν Ντουκ-σου, υποσχέθηκε πως δεν θα επιτρέψει να υπάρξει οποιοδήποτε «κενό» στην εθνική ασφάλεια και στην διπλωματία της Σεούλ.

Η ετυμηγορία του δικαστηρίου αναμενόταν με αδημονία στην άκρως πολωμένη χώρα, η οποία ακόμη δεν έχει συνέλθει από το σοκ του εντελώς απροσδόκητου διαβήματός του ον Δεκέμβριο, που πυροδότησε πολύμηνες πολιτικές εντάσεις, πελώριες διαδηλώσεις εναντίον του και υπέρ του, διαδικασίες για την καθαίρεσή του, στη σύλληψή του, την προφυλάκιση και κατόπιν την αποφυλάκισή του εξαιτίας διαδικαστικού σφάλματος, ως και επίθεση σε δικαστήριο.

Τη 19η Ιανουαρίου, ορισμένοι από τους πιο σκληρούς υποστηρικτές του έκαναν έφοδο σε δικαστήριο που αναμενόταν να απαγγείλει την απόφασή του να παραταθεί η προφυλάκισή του. Το γεγονός, χωρίς προηγούμενο στη Νότια Κορέα, σηματοδότησε περαιτέρω κλιμάκωση της πολιτικής κρίσης.

Αφού εξελέγη με τη μικρότερη διαφορά στην εκλογική ιστορία της χώρας της Ασίας, το 2022, ο άλλοτε ανερχόμενος αστέρας της εισαγγελίας, 64 ετών, μετατράπηκε προοδευτικά σε ηγέτη εξαιρετικά αντιδημοφιλή, προτού καν προχωρήσει τη νύχτα της 3ης προς 4η Δεκεμβρίου στην επιβολή ολιγόωρου στρατιωτικού νόμου, μέτρου εξαίρεσης ανήκουστου στη Νότια Κορέα από τα χρόνια του 1980, όταν στη Σεούλ την εξουσία ασκούσε στρατιωτική δικτατορία.

Ο Γιουν Σοκ-γελ επέμεινε να υπεραμύνεται του μέτρου-σοκ, υποστηρίζοντας πως η κήρυξη στρατιωτικού νόμου ήταν απαραίτητη για να αποτραπεί ο κίνδυνος επικράτησης «βορειοκορεατικών κομμουνιστικών δυνάμεων» και να «εξαλειφθούν στοιχεία εχθρικά έναντι του κράτους» — οι χαρακτηρισμοί αφορούσαν πολιτικούς αντιπάλους του.

Στο κοινοβούλιο υπό στρατιωτική πολιορκία, συμπεριλαμβανομένων ειδικών δυνάμεων που κατέφθασαν με ελικόπτερα, επαρκής αριθμός βουλευτών κατόρθωσε εκείνη τη νύχτα να συνεδριάσει και να εγκρίνει ομόφωνα σε ψηφοφορία κείμενο που απαιτούσε να τερματιστεί ο στρατιωτικός νόμος — αναγκάζοντας τον πρόεδρο να προχωρήσει όντως στην άρση του, έξι ώρες αφού τον επέβαλε.

Παράλληλα με τη διαδικασία καθαίρεσής του, ο κ. Γιουν βρέθηκε αντιμέτωπος από τον Φεβρουάριο με ποινική δίκη για ανταρσία —αδίκημα που επισύρει ποινή ισόβιας κάθειρξης, ως ακόμη και τη θανατική ποινή—, που θα συνεχιστεί.

Είχε συλληφθεί και προφυλακιστεί τον Ιανουάριο, αλλά αποφυλακίστηκε την 8η Μαρτίου εξαιτίας διαδικαστικού σφάλματος.

Ενόψει της απαγγελίας της ετυμηγορίας, είχαν εκφραστεί ανησυχίες για επεισόδια. Οι οκτώ δικαστές του τέθηκαν υπό ενισχυμένη φύλαξη της αστυνομίας και οι δυνάμεις επιβολής της τάξης, σε κατάσταση μέγιστου συναγερμού, απέκλεισαν τη συνοικία όπου εδρεύει το Συνταγματικό Δικαστήριο με αλυσίδα οχημάτων. Είχαν εγκατασταθεί εκ των προτέρων ιατρεία εκστρατείας, για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν άμεσα σοβαροί τραυματισμοί.

Πολλές πρεσβείες, ανάμεσά τους αυτές των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Ρωσίας και της Κίνας, εξέδωσαν κατεπείγουσες οδηγίες στους υπηκόους τους να αποφύγουν τις συγκεντρώσεις κόσμου σήμερα.

Από τον Ιανουάριο, τουλάχιστον δυο ριζοσπαστικοποιημένοι οπαδοί του κ. Γιουν αυτοπυρπολήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την τύχη του.

Το 2017, είχαν σκοτωθεί τέσσερις άνθρωποι στα επεισόδια που ακολούθησαν την οριστική και αμετάκλητη απομάκρυνση από τα καθήκοντά της της τότε προέδρου Παρκ Γκιουν-χιε.