Αν εντοπιστούν σημαντικά αποθέματα φυσικού αερίου, η Ελλάδα θα μπορούσε να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση από εισαγωγές και να εξάγει φυσικό αέριο, αυξάνοντας τα κρατικά έσοδα
Το ενδιαφέρον εταιρειών για έρευνες νότια της Κρήτης, κυρίως για υδρογονάνθρακες (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική έκρηξη στην Ελλάδα για διάφορους λόγους, φτάνει η χώρα μας να το “δουλέψει” σωστά μακριά από προκλήσεις και κυρίως ανακοινώσεις- “πυροτεχνήματα”.
Μετά τις εξελίξεις με τη Chevron, έχει ενδιαφέρον να κατανοήσουμε όλοι ποια είναι τα δεδομένα και τι σημαίνει αυτό για τη χώρα, αλλά και την Ευρώπη γενικότερα. Ας τα πάρουμε λοιπόν τα πράγματα κατά προτεραιότητα, για να δούμε τι σημαίνει αυτό για την ελληνική οικονομία.
Αν εντοπιστούν σημαντικά αποθέματα φυσικού αερίου, η Ελλάδα θα μπορούσε να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση από εισαγωγές και να εξάγει φυσικό αέριο, αυξάνοντας τα κρατικά έσοδα. Εδώ καθοριστικό ρόλο θα παίξουν και οι πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες επενδύουν δισεκατομμύρια σε έρευνες, γεωτρήσεις και ανάπτυξη εξορυκτικών υποδομών. Αυτό φέρνει τεχνογνωσία, τεχνολογία και νέες θέσεις εργασίας. Βέβαια, η εκμετάλλευση κοιτασμάτων απαιτεί προσωπικό για εξόρυξη, μεταφορά, επεξεργασία και συντήρηση, δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας, τόσο εξειδικευμένες όσο και γενικές.
Από την άλλη, οι εξαγωγές φυσικού αερίου θα μπορούσαν να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα της χώρας, βελτιώνοντας την οικονομική σταθερότητα και ενισχύοντας το ΑΕΠ. Να λοιπόν που, εφόσον υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα, η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει ενεργειακός κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο, αποκτώντας στρατηγική σημασία στην ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική και προσελκύοντας διεθνείς συνεργασίες. Επίσης, τα έσοδα από φορολογία των ενεργειακών εταιρειών και τα δικαιώματα εκμετάλλευσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κοινωνικές παροχές, δημόσιες επενδύσεις και μείωση του χρέους.
Ζητούμενο βέβαια είναι η εκμετάλλευση να γίνει με σωστό σχεδιασμό και διαφάνεια, έτσι ώστε να μην προκύψουν περιβαλλοντικά προβλήματα, κοινωνικές αντιδράσεις και γεωπολιτικές εντάσεις. Πολλοί βέβαια πιστεύουν πως σήμερα ξεκινούν και αύριο έχουμε αποτελέσματα. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι πως η διαδικασία των επιχειρήσεων είναι πολύ χρονοβόρα, μάλιστα τα αποτελέσματα από τις έρευνες νότια της Κρήτης για υδρογονάνθρακες εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως η τεχνολογική πρόοδος, οι γεωλογικές συνθήκες, η χρηματοδότηση και η γραφειοκρατία.
Σε γενικές γραμμές, η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Τη βάση σίγουρα αποτελούν οι σεισμικές έρευνες. Αυτές πραγματοποιούνται για να χαρτογραφηθούν τα υπόγεια κοιτάσματα. Με βάση τα σεισμικά δεδομένα αποφασίζεται αν θα προχωρήσουν σε ερευνητικές γεωτρήσεις. Αν τα δεδομένα είναι θετικά, γίνονται δοκιμαστικές γεωτρήσεις για να διαπιστωθεί η ύπαρξη και η ποιότητα των κοιτασμάτων.
Αν βρεθούν αξιοποιήσιμα κοιτάσματα, απαιτείται χρόνος για την ανάπτυξη της απαραίτητης υποδομής. Πολύ απλά, αν όλα πάνε σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, θα χρειαστούν τουλάχιστον 5-10 χρόνια για να έχουμε σαφή εικόνα και ενδεχομένως πάνω από 10-15 χρόνια για να ξεκινήσει η εκμετάλλευση και παραγωγή φυσικού αερίου ή πετρελαίου.
Εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε τον παράγοντα Τουρκία, που μέσα από την πολιτική της αμφισβήτησης μπορεί να προκαλέσει ένα σωρό προβλήματα, πηγαίνοντας ουσιαστικά πίσω το ελληνικό ερευνητικό πλάνο. Άλλωστε, ήδη το τουρκικό “μπαϊράκι” έχει ξεκινήσει και αναμένεται να γιγαντωθεί ως προχωρούν οι διαδικασίες. Πολύ απλά, εδώ και οι εταίροι μας πρέπει να χαράξουν τις “κόκκινες γραμμές”, κάτι για το οποίο δεν ελπίζουμε και πολύ.
Επειδή λοιπόν διαβάζουμε και ακούμε ένα σωρό αναλύσεις, το θετικό είναι πως τέθηκαν οι βάσεις για τις έρευνες, ωστόσο θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να δούμε αποτέλεσμα και ακόμα περισσότερα για να προχωρήσουμε σε εκμετάλλευση. Έχουμε να δούμε ακόμα πολλά επεισόδια στο συγκεκριμένο “σίριαλ” και αυτό που είναι επιτακτική ανάγκη είναι το ποια θα είναι η θέση που θα κρατήσει η Ελλάδα, μιας και πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα. Η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε μια “χρυσή” ευκαιρία, που δεν πρέπει να χαθεί.
Δεν επιτρέπεται να γίνουμε ο αδύναμος κρίκος της διαχείρισης. Είναι πολύ απλά ζητούμενο η Ελλάδα σε όλη αυτή τη διαδικασία να έχει τον πρώτο ρόλο, αλλά και λόγο. Πρόβλημα δεν είναι μόνο η Τουρκία και αυτό το γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά. Επειδή λοιπόν μπροστά μας έχουμε ίσως τη σημαντικότερη ευκαιρία στη σύγχρονη ιστορία μας, τώρα είναι η ευκαιρία να αποδείξουμε αν η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Άραγε μπορούμε να καταφέρουμε το αυτονόητο;
