Εκθετήριο με παλιά ραδιόφωνα και ασυρμάτους στην Χίο

Ο ήχος ενός παλιού γραμμοφώνου έχει τις ιδιαιτερότητες που χάραξε ο χρόνος επάνω στον δίσκο.  Σε τι διαφέρει ο ήχος ενός ραδιοφώνου εκατό ετών ή ένας ασύρματος από την περίοδο του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, σε σχέση με τα σημερινά μέσα αναπαραγωγής ήχου;

Ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Θοδωρής Πυλιώτης ερευνά σε ένα εργαστήριο στην Καλλιμασιά της Χίου πως ένα λάτρης της ραδιοτεχνολογίας επαναφέρει τα χαλασμένα μέσα ψυχαγωγίας, επικοινωνίας και αφήνει το χρόνο να ξανατρέξει πάνω στους δείκτες των παλιών ρολογιών.

Όλα ξεκίνησαν πριν από πολλά χρόνια, εξηγεί ο Γιάννης Μπόλιας, τεχνίτης κινητής τηλεφωνίας. Από παιδί αναζητούσε τους μικρούς θησαυρούς που κατέληγαν στα σκουπίδια, τα έπαιρνε και τα επανέφερε σε χρήση. Αντικείμενα που χρονολογούνται από τα μέσα του 18^ου αιώνα βρήκαν τον μάστορά τους. Το εργαστήριο όπου λειτουργεί είναι πολύ μικρό για να χωρέσει τόσες συσκευές και αυτές είναι πάρα πολλές και σπάνιες για να στεγάζονται εκεί. Ένας χώρος, κάτι σαν μουσείο τεχνολογίας, όπου θα μπορούν να τα βλέπουν και να μαθαίνουν οι νεότεροι θα ήταν ιδανικός.

Δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, η επισκευή τέτοιων αντικειμένων, καθώς πρόκειται για ξεπερασμένη τεχνολογία, δεν υπάρχουν ανταλλακτικά και κάποιες φορές απαιτείται ευρηματικότητα και νέοι μηχανισμοί, σημειώνει ο κ. Μπόλιας.

Ένας φωνογράφος, μοιάζει σαν να έχει μόλις βγεί από το εργαστήριο του Τόμας Έντισον. Οι πρώτες προσπάθειες αναπαραγωγής μουσικών ήχων, που γρήγορα εξελίχθηκε σε γραμμόφωνο, έχει χαραγμένες επάνω στην μεταλλική του πλάκα τις αυλακώσεις, που αναγνωρίζει μια γραφίδα, η οποία δονείται και αναπαράγει τον ηχογραφημένο ήχο.   

Σε περίοπτη θέση στο εργαστήριο του κ. Μπόλια βρίσκεται ένα ραδιόφωνο το οποίο κατά την περίοδο της κατοχής έπιανε μόνο την συχνότητα του σταθμού των Αθηνών, εξέπεμπε δηλαδή την γερμανική προπαγάνδα στον ελληνικό λαό. Οι τυχεροί που δεν παρέδωσαν τα ραδιόφωνα τους στην κομαντατούρ και τα έκρυβαν κατά τις επιχειρήσεις εντοπισμού με ραδιογωνιόμετρα, είχαν την πολυτέλεια να ακούν το BBC.

Ένα πολύ παλιό ραδιόφωνο χρειάζεται τον χρόνο του για να λειτουργήσει έως ότου ζεσταθούν οι λυχνίες.  

Οι ήχοι από το παρελθόν για εξηγήσιμους λόγους πάντα συγκινούν. Μια ηχογράφηση γύρω στο 1925 φέρνει στην μνήμη ήχους από την γειτονική μικρασιατική ακτή και την Σμύρνη.

Υπάρχει μέλλον για αυτό το παρελθόν; Με ευκολία οι νεότεροι πετούν στα σκουπίδια όλα εκείνα που συνιστούσαν την ζωή των παλαιότερων. Στις χωματερές καταλήγουν οι μνήμες και οι ρίζες. Τι υπάρχει χωρίς αυτά;