Καύσωνας «Κλέων»: Πώς θα προστατευτούν οι κτηνοτρόφοι από τη ζέστη – Ποια είναι τα πιο ευάλωτα ζώα στην άνοδο της θερμοκρασίας

Μείωση της θερμοκρασίας αλλά και μετριασμό της υγρασίας πρέπει να είναι οι δύο βασικοί στόχοι για έναν κτηνοτρόφο ή πτηνοτρόφο και φυσικά τον εκτροφέα κουνελιών αφού μιλάμε για την Κρήτη, αν θέλει σε συνθήκες καύσωνα να προστατεύσει τα ζώα του με τον καλύτερο δυνατό και τον πιο αποτελεσματικό τρόπο.

Όπως μας είχε και στο παρελθόν ξεκαθαρίζει ο κτηνίατρος του ΕΛΓΑ Κώστας Ψαρουδάκης, εκτός από τη θερμοκρασία και την υγρασία, ο παραγωγός θα πρέπει να θυμάται πάντα ότι θα πρέπει απαραίτητα να εξασφαλίζει στη μονάδα του καθαρό νερό, πάντα χλιαρό προς κρύο και ποτέ ζεστό, και βέβαια σκιά για να μπορούν τα ζώα ή τα πτηνά να αντέξουν τον καύσωνα με τις όσο γίνεται λιγότερες ή και καθόλου απώλειες!

Σε συνεντεύξεις του προς το neakriti.gr πολλές φορές μέχρι σήμερα ο Κώστας Ψαρουδάκης μάς έχει ξεκαθαρίσει πως αλλιώς βιώνει ο άνθρωπος ή το ζώο μια θερμοκρασία με αυξημένη υγρασία και αλλιώς την ίδια ή και τη μεγαλύτερη θερμοκρασία με μικρότερη υγρασία.

«Στη Σαουδική Αραβία, για παράδειγμα, μπορεί κανείς να υποφέρει καλύτερα τη θερμοκρασία των 40 βαθμών, αφού η υγρασία είναι μόλις 20% σε σχέση με τη Δυτική Ευρώπη, όπου μπορεί να έχουμε 33 βαθμούς και υγρασία 92%», όπως χαρακτηριστικά μας είπε.

Από ’κει και πέρα, όπως εξηγεί, ο οργανισμός του ανθρώπου και του ζώου αρχίζει να στρεσάρεται από τη θερμοκρασία των 35 βαθμών και πάνω. Πιέζεται, δηλαδή, για να ρυθμίσει την εσωτερική του θερμοκρασία σε σχέση με την εξωτερική. Όσο περισσότερο κρατάει αυτό το θερμικό στρες, τόσο ζορίζεται ο οργανισμός και μπορεί να επέλθει και ο θάνατος.

«Άρα προσέχουμε: θερμοκρασία, υγρασία και διάρκεια. Και την ερχόμενη εβδομάδα, όπως μαθαίνουμε, θα έχουμε πάλι υψηλές θερμοκρασίες, που θα διαρκέσουν μέχρι και τρεις μέρες στα νότια. Άρα εκεί χρειαζόμαστε μεγαλύτερη προσοχή», είπε ο κτηνίατρος του ΕΛΓΑ.

Τι πρέπει να προσέχουν οι κτηνοτρόφοι

Ο Κώστας Ψαρουδάκης καλεί τους κτηνοτρόφους να είναι προσεκτικοί στα εξής: «Τα κοτόπουλα, τα κουνέλια και τα χοιρινά είναι ήδη πολύ πιο ευαίσθητα σε σχέση με τα αιγοπρόβατα, τα βοοειδή, τις αγελάδες και τα ιπποειδή. Πρέπει να εξασφαλίσουμε σε όλα τα ζωικά είδη, είτε είναι μέσα σε εκτροφές είτε είναι ελεύθερα, δροσερό χώρο καταρχήν»…

Τι σημαίνει όμως “δροσερός χώρος”; Για παράδειγμα στα αιγοπρόβατα, είναι αδιανόητο να τα έχουν οι βοσκοί σε χώρους όπου δεν υπάρχουν δέντρα. Και αν δεν έχουν τέτοιους χώρους, θα πρέπει να φροντίσουν να βρουν.

«Υπάρχουν και οι μουριές, που σε 4-5 χρόνια έχουν γίνει δέντρα τεράστια. Και είναι και κτηνοτροφικό είδος. Άρα δεν μπορείς να είσαι σήμερα αιγοπροβατοτρόφος, να έχεις τα ζώα σου χαμηλά, και να μην έχεις έναν ίσκιο που να μπορούν να καθίσουν από κάτω»…

Βασική παράμετρος, εξάλλου, σύμφωνα με τον κτηνίατρο του ΕΛΓΑ, είναι η εξασφάλιση δροσερού νερού. «Όχι ποτίστρες που είναι εκτεθειμένες στον ήλιο και βράζουν. Και μου λένε οι κτηνοτρόφοι πως “τα ζώα δεν πίνουν νερό”. Μα, πώς να πιουν νερό όταν οι μπανιέρες που έχουν για ποτίστρες είναι στον ήλιο και το μεσημέρι το νερό βράζει;».

Το φαινόμενο αυτό το έχει δει μάλιστα, όπως μας είπε, και σε συστηματικές εκτροφές κοτόπουλων, όπου οι δεξαμενές του νερού είναι αφύλακτες, χωρίς μόνωση ή χωρίς ένα στέγαστρο.

«Έχω δει παλιότερα σε κοτοπουλάδικο στη Μεσαρά που το νερό έκαιγε. Μα, δεν μπορούν έτσι να το πιουν τα ζώα και τα πτηνά. Το νερό που τους εξασφαλίζουμε θα πρέπει να είναι δροσερό και πολύ. Τα ζώα τριπλασιάζουν την ποσότητα του νερού που πίνουν σε συνθήκες καύσωνα»…

Βιταμίνες στο νερό

Ο γνωστός επιστήμονας μάς έχει πει και σε άλλες συνθήκες καύσωνα, που απευθυνθήκαμε σ’ εκείνον για την ενημέρωση των παραγωγών της Κρήτης, ότι καλό θα είναι μέσα στο νερό να βάλουν βιταμίνες, γιατί μειώνουν τη ζημιά από το στρεσάρισμα των ζώων. Και βέβαια, ελάχιστο φαγητό.

«Το ίδιο ισχύει και στον άνθρωπο. Το φαγητό πρέπει να είναι ελάχιστο. Καλύτερα να πεινάνε. Με το λιγότερο φαγητό αντιμετωπίζουν καλύτερα τον καύσωνα»…

Και προσθέτει ότι υπάρχουν απλά συστήματα ψύξης, αλλά και υγροποίησης της ατμόσφαιρας για κοτόπουλα και κουνέλια. Υπάρχουν επίσης συστήματα που βρέχουν τους τοίχους της μονάδας για τη μείωση της θερμοκρασίας.

«Μπορούν οι παραγωγοί και μόνοι τους να καταβρέχουν εξωτερικά τους τοίχους για να ρίχνουν τη θερμοκρασία μέσα. Είναι κάτι απλό και χρήσιμο», λέει ο Κώστας Ψαρουδάκης. «Εάν σε ένα πρόβατο και μια κατσίκα εξασφαλίσεις στοιχειωδώς έναν χώρο δροσερό τις δύσκολες ώρες από τις 12 με 12:30 το μεσημέρι μέχρι 5:30 με 6 το απόγευμα και νερό δροσερό και τα έχεις κουρέψει, ελάχιστες θα είναι οι ζημιές. Και αυτές θα είναι μόνο σε ζώα άρρωστα, που έχουν κάποια πνευμονικά νοσήματα ή είναι γέρικα».

Αξίζει να υπενθυμίσουμε, εξάλλου, ότι ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει τα ζώα που πεθαίνουν από καύσωνες, αλλά αφού αποδεδειγμένα ο κτηνοτρόφος εφάρμοσε μερικές βασικές και λογικές μεθόδους για να αποτρέψει το μοιραίο.

Πώς θα προστατεύσουμε τα αδέσποτα και τα ζώα συντροφιάς

Και επειδή ο πολιτισμός ενός ανθρώπου φαίνεται από τον τρόπο που συμπεριφέρεται στα ζώα, ας μη μας διαφεύγουν οι οδηγίες προς τους πολίτες για τη φροντίδα των αδέσποτων ζώων ενόψει των υψηλών θερμοκρασιών που δίνει ο Δήμος Ηρακλείου.

Συγκεκριμένα, προτείνεται να τοποθετούν δοχεία με νερό και ξηρά τροφή σε σκιερά μέρη, μακριά από τους κάδους απορριμμάτων, τις ράμπες ΑμεΑ και γενικά σε σημεία που δεν εμποδίζουν τη διέλευση, φροντίζοντας, παράλληλα, για την καθαριότητά τους.

Υπενθυμίζεται ότι η σίτιση των αδέσποτων ζώων επιτρέπεται βάσει του Ν. 4830/2021, αρκεί να μην προκαλούνται εστίες μόλυνσης στους κοινόχρηστους χώρους.