Εκκρεμεί η οριστική απόφαση για τα πεύκα στο νεκροταφείο – Αναζητώντας ένα (ευρύτερο) πνεύμονα πρασίνου στο κοιμητήριο Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης

Ωστόσο, η υπόθεση δεν έχει κριθεί οριστικά αφού στις 16 Νοεμβρίου θα συζητηθεί η αίτηση ακύρωσης που έχει υποβληθεί και θα εξεταστούν αναλυτικά οι λόγοι προσφυγής. Γι’ αυτό είναι πολύ πρόωρο να συζητούμε για εφαρμογή της απόφασης του Δικαστηρίου, πόσο μάλλον στη λήξη της θητείας του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου.

Για το κοιμητήριο του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, όπου συνεχίζονται οι ταφές μόνο στους οικογενειακούς τάφους, είναι απαραίτητο να γίνει ένας συνολικός σχεδιασμός που θα συμπεριλαμβάνει όλα τα παρακάτω δεδομένα:

α) «Το Κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης είναι ένας εντυπωσιακός χώρος πρασίνου της πόλης του Ηρακλείου ο οποίος συμβάλλει ποικιλοτρόπως στη βελτίωση του μικροκλίματος της πόλης… Κάθε δένδρο που απομακρύνεται στερεί την κατοικία και τον τόπο διατροφής και δραστηριοποίησης μεγάλου αριθμού πτηνών. Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να εξαντληθούν όλα τα μέσα για τη διάσωση των υπαρχόντων δένδρων, με τη λήψη των απαραίτητων μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και λειτουργίας τους καθώς και της σταθερότητάς τους για την εξασφάλιση της ασφάλειας των επισκεπτών…. Στις οδούς Πλούτωνος και Σμπώκου τα δέντρα έχουν σχηματίσει μοναδικά «εστεγασμένα τοπία» που αποτελούν πρότυπα αρχιτεκτονικής τοπίου και πρέπει να διατηρηθούν με κάθε τρόπο.» [από την Τεχνική Έκθεση του καθηγητή Δασολογίας Θεοχάρη Ζάγκα – Μάρτιος 2023].

β) Η συντριπτική πλειοψηφία των δέντρων βρίσκεται περιμετρικά του τοιχίου του κοιμητηρίου και όχι στην περιοχή όπου το κοιμητήριο λειτουργεί ως ενοριακός ναός και μπορούν εύκολα να στηριχθούν -αν αυτό κρίνεται απαραίτητο- χωρίς να εμποδίζουν την κυκλοφορία. Το επείγον λοιπόν της απομάκρυνσής τους δεν δικαιολογείται για λόγους ασφαλείας. Εξ άλλου η περιμετρική ζώνη πρασίνου επιβάλλεται και από το νόμο, εδώ και πολλές δεκαετίες, για να λειτουργεί ως οπτικός φράκτης για τη γειτονιά. Αν κοπούν τα δένδρα στην περιμετρική ζώνη καταργείται αυτή η ζώνη πρασίνου. Ακόμα και αν φυτευτούν άλλα δένδρα θα περάσουν πολλά χρόνια για να αναπτυχθούν.

γ) Η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Ηρακλείου σε εισήγησή της προς το Δημοτικό Συμβούλιο για να ληφθεί απόφαση επαναλειτουργίας του Κοιμητηρίου Αγίου Κωνσταντίνου μόνο για τους οικογενειακούς τάφους [απόφαση Δ.Σ. 252/2015], είχε αναφέρει για την έκταση των τριετών τάφων, όπου πλέον δεν γίνονται ταφές: «δίνεται η δυνατότητα με την έλευση του χρονικού διαστήματος που προβλέπει ο νόμος να δημιουργηθεί ένα πάρκο συνολικής έκτασης περίπου 10 στρεμμάτων το οποίο θα αναβαθμίσει περαιτέρω την εικόνα της περιοχής.».

δ)  Επίσης η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Ηρακλείου στην ίδια εισήγησή της είχε προσθέσει: «Οι οικογενειακοί τάφοι που φιλοξενούνται στο κοιμητήριο… είναι μόνιμες κατασκευές ιδιαιτέρου καλλιτεχνικού και αρχιτεκτονικού χαρακτήρα με ιδιαιτερότητες και ιδιομορφίες στην κατασκευή… θα μπορούσαν κάλλιστα να χαρακτηριστούν από την εφορία νεότερων αρχαιοτήτων ως μνημεία της νεότερης ελληνικής ιστορίας και ως εκ τούτου η κατεδάφιση τους να είναι αδύνατη.». Είναι γνωστό ότι σε τέτοιες περιπτώσεις εξετάζεται και ο χαρακτηρισμός του περιβάλλοντος χώρου των μνημείων με το υπάρχον πράσινο.

Πως, αντί να δρομολογούνται όλα αυτά, καταλήξαμε να συζητούμε μόνο για μια αποσπασματική ενέργεια «απομάκρυνσης» 29 ψηλών δένδρων είναι απορίας άξιο!
Επειδή σήμερα σε όλη την Ελλάδα τα παλιά κοιμητήρια μετατρέπονται σε συλλογικούς μνημειακούς χώρους στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και το υψηλό πράσινο, τίποτα λιγότερο δεν πρέπει να απαιτούμε για το κοιμητήριο Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης.
Αυτό βέβαια, προϋποθέτει συντονισμό των υπηρεσιών -μεταξύ των οποίων και των υπηρεσιών του ίδιου του Δήμου- που αποδεικνύεται να είναι το πιο δύσκολο από τα προβλήματα που χρειάζεται να επιλυθούν.