Τα δέκα ρεκόρ του 2023: Εκτοπίσεις πληθυσμού, πρωτόγνωρη ζέστη και ζήτηση για πετρέλαιο
Από τους πρωτοφανείς αριθμούς των εκτοπισμένων τις υψηλές παγκόσμιες θερμοκρασίες εδώ και δεκαετίες και τη δίψα για μαύρο χρυσό, η χρονιά που εκπνέει, το 2023, σημαδεύτηκε από δέκα απρόσμενα ρεκόρ.
Αναλυτικά τα γεγονότα που σηματοδότησαν το 2023.
114 εκατομμύρια εκτοπισμένοι
Συγκρούσεις στην Ουκρανία, το Σουδάν, τη Μιανμάρ, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ανθρωπιστική κρίση στο Αφγανιστάν, τη Σομαλία: ουδέποτε οι αριθμοί των εκτοπισμένων στον κόσμο δεν ήταν τόσο υψηλοί, με 114 εκατομμύρια να έχουν καταμετρηθεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Έκτοτε, ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς μετά την πρωτοφανή επίθεση της 7ης Οκτωβρίου έχει προκαλέσει τον εκτοπισμό επιπλέον 1,7 εκατομμυρίου ανθρώπων στη Γάζα, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Παγκόσμιες θερμοκρασίες στα ύψη
Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη έφθασε σε ύψη ρεκόρ τους δέκα πρώτους μήνες της χρονιάς, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus: από τον Ιανουάριο ως τον Οκτώβριο, ο υδράργυρος έδειξε κατά μέσο όρο 1,43 βαθμό Κελσίου περισσότερο απ’ ό,τι την περίοδο 1850-1900. Το 2023 αναμένεται ότι θα είναι κατά μέσο όρο η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ.
Ινδία, η χώρα με το μεγαλύτερο πληθυσμό
Η Ινδία εκθρόνισε την Κίνα ως η χώρα με το μεγαλύτερο πληθυσμό, με περισσότερους από 1,425 δισεκατομμύριο κατοίκους, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Ο κινεζικός πληθυσμός κορυφώθηκε στο 1,426 δισεκατομμύριο το 2022 και άρχισε έκτοτε να μειώνεται, ενώ ο ινδικός πληθυσμός συνεχίζει να αυξάνεται, σύμφωνα με το Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών.
Τα ευρωπαϊκά επιτόκια στον κολοφώνα τους
Για να τιθασευτεί ο πληθωρισμός, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε δέκα διαδοχικές φορές τα βασικά επιτόκιά της, με αποτέλεσμα το κύριο επιτόκιό της να φθάσει φέτος στο υψηλότερο επίπεδο στην ιστορία της, 4%, επιβαρύνοντας την κατανάλωση, τις επενδύσεις, την αγορά ακινήτων και εντέλει την ανάπτυξη στην ευρωζώνη.
Η δίψα για μαύρο χρυσό δεν μειώνεται
Η ζήτηση για πετρέλαιο αναμένεται να σπάσει νέα ρεκόρ το 2023 και μετά το 2024 με 102 ως 103 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας. Η δίψα για ορυκτά καύσιμα παραμένει υπερβολικά μεγάλη για να γίνουν σεβαστοί οι κλιματικοί στόχοι, παρά το «εντυπωσιακό» άλμα προς τα εμπρός των καθαρών ενεργειών, προειδοποιεί ο ΔΟΕ.
Αλμυρό πρόστιμο για το Facebook
Στη μητρική εταιρεία του μέσου κοινωνικής δικτύωσης Facebook, τον αμερικανικό όμιλο Meta, επιβλήθηκε πρόστιμο ρεκόρ 1,2 δισεκ. ευρώ από την ιρλανδική ρυθμιστική αρχή, η οποία ενήργησε εξ ονόματος της ΕΕ, επειδή παραβίασε τους ευρωπαϊκούς κανόνες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, τον περίφημο Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (RGPD) που τέθηκε σε ισχύ το 2018 και έχει γίνει παγκόσμιο σημείο αναφοράς στον τομέα.
Διπλό ρεκόρ μαραθωνίου
Τα παγκόσμια ρεκόρ του μαραθωνίου κονιορτοποιήθηκαν δύο φορές φέτος: στους άνδρες από ένα σχεδόν άγνωστο 24χρονο Κενυάτη, τον Κέλβιν Κίπτουμ (2 ώρες 35 δευτερόλεπτα) και στις γυναίκες από μια ουσιαστικά αρχάρια 27χρονη από την Αιθιοπία, την Τιγκστ Ασέφα (2 ώρες 11 λεπτά 53 δευτερόλεπτα).
Ο τενίστας με τους περισσότερους τίτλους
Ο σέρβος τενίστας Νόβακ Τζόκοβιτς έγινε το 2023 ο τενίστας με τους περισσότερους τίτλους όλων των εποχών, κερδίζοντας τον Ιούνιο έναν 23ο τίτλο Γκραν Σλαμ στο Ρολάν Γκαρός και μετά το Σεπτέμβριο έναν 24ο τίτλο στο US Open – όσους και η θρυλική αυστραλή τενίστρια Μάργκαρετ Κορτ, η οποία είχε συγκεντρώσει 24 τίτλους Γκραν Σλαμ στα χρόνια του 1960 και του 1970.
Ο Φρέντι πάντα στην κορυφή
Πώληση σε πλειστηριασμό 1.400 αντικειμένων, που ανήκαν στον μυθικό τραγουδιστή των Queen Φρέντι Μέρκιουρι, απέφερε το Σεπτέμβριο 46,5 εκατ. ευρώ, ένα ρεκόρ για τέτοιου είδους συλλογή. Το πιάνο με ουρά, στο οποίο είχε συνθέσει όλες τις επιτυχίες του με πρώτη τη «Bohemian Rhapsody», πουλήθηκε για 2 εκατομμύρια ευρώ.
Ο πιο γέρος σκύλος του κόσμου
Ο Μπόμπι, ο οποίος ανακηρύχθηκε το Φεβρουάριο από το βιβλίο Γκίνες των Ρεκόρ ο γηραιότερος σκύλος στον κόσμο, πέθανε σε ηλικία 31 ετών τον Οκτώβριο σε ένα μικρό χωριό της κεντρικής Πορτογαλίας. Ράτσας Rafeiro, το προσδόκιμο ζωής της οποίας δεν υπερβαίνει τα 14 χρόνια, ζούσε περιτριγυρισμένος από γάτες. Ίσως να ήταν αυτό το μυστικό της μακροζωίας του…
